Kinh nguyệt không đều là một trong những “nỗi kinh hoàng” với chị em phụ nữ mỗi kỳ “đèn đỏ”. Không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt, tâm sinh lý của phái đẹp, tình trạng kinh nguyệt không đều nếu kéo dài còn có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, khả năng mang thai. Vì vậy, nhận biết những dấu hiệu kinh nguyệt không đều là điều mà chị em không nên chủ quan.
Menu xem nhanh:
1. Cần hiểu rõ về tình trạng kinh nguyệt không đều
Chu kỳ kinh nguyệt xuất hiện mỗi tháng và được hormone nội tiết ở của nữ giới điều hành. Khi một người phụ nữ bước vào độ tuổi dậy thì, chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu xuất hiện và dần ổn định.
Các chu kỳ kinh nguyệt thường cách nhau khoảng thời gian từ 28 – 30 ngày. Một số người có chu kỳ ngắn thường có khoảng cách là 21 ngày hoặc dài là 32 – 35 ngày. Đây đều là những người có chu kỳ kinh nguyệt bình thường.
Một chu kỳ thường kéo dài 3 – 5 ngày, hoặc tối đa 7 ngày. Sự thay đổi nhẹ của các chu kỳ kinh nguyệt đều được đánh giá là bình thường. Ví dụ, chu kỳ kinh tháng trước là 28 ngày, nhưng chu kỳ sau lại có khoảng cách tới 30 ngày, vẫn được xem là tình trạng bình thường. Đôi khi do một số vấn đề tâm sinh lý, chu kỳ kinh nguyệt của nữ giới có thể bị chậm hoặc trì hoãn. Tuy nhiên, nếu điều này xảy ra thường xuyên, khoảng cách giữa các chu kỳ có nhiều bất thường, chị em cần thực hiện khám và kiểm tra để nắm bắt rõ tình trạng sức khỏe.
Kinh nguyệt không đều là nỗi ám ảnh với nhiều phụ nữ, cho thấy tình trạng sức khỏe của bạn đang không ổn định
Thông thường, chu kỳ kinh nguyệt của người nữ sẽ bắt đầu từ tuổi dậy thì (12 đến 17 tuổi) cho đến tuổi mãn kinh (45 đến 55 tuổi). Chu kỳ kinh nguyệt thường diễn ra với 4 giai đoạn.
– Giai đoạn kinh nguyệt: Chúng ta thường biết đến giai đoạn này với một tên gọi khác – giai đoạn hành kinh. Khi trứng ở chu kỳ trước đó đã rụng, không được thụ tinh, quá trình hình thành phôi thai không xảy ra, từ đó làm thay đổi chu kỳ kinh bình thường. Lớp niêm mạc tử cung sẽ bong và bị đào thải qua âm đạo. Nồng độ estrogen và progesterone dần giảm xuống. Bên cạnh đó, trứng sẽ được giải phóng cùng với máu, dịch nhầy, niêm mạc tại tử cung và khiến cho kinh nguyệt xuất hiện.
Giai đoạn hành kinh thường kéo dài từ 3 đến 7. Tuy nhiên, tùy từng trường hợp có thể có chu kỳ ngắn hoặc dài hơn.
– Giai đoạn nang trứng:
Đây là giai đoạn thứ hai, nhưng gần như diễn ra song song với giai đoạn hành kinh. Giai đoạn nang trứng sẽ bắt đầu từ ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt và kết thúc khi có trứng rụng.
Tín hiệu từ cơ thể sẽ dẫn đến tuyến yên, giải phóng hormone có khả năng kích thích nang trứng. Khi này, buồng trứng sản xuất 5 đến 20 nang nhỏ để nuôi dưỡng trứng chưa trưởng thành.
Các nang trứng đã trưởng thành khiến cho nồng độ Estrogen thay đổi và niêm mạc tử cung dày hơn, để cung cấp đầy đủ dinh dưỡng.
– Giai đoạn rụng trứng:
Giai đoạn này, phụ nữ hoàn toàn có thể mang thai. Khi một quả trứng trưởng thành được giải phóng từ buồng trứng, nó sẽ đi theo đường ống dẫn trứng, được thụ tinh thành công bởi tinh trùng.
Khoảng từ ngày thứ 14 của chu kỳ kinh nguyệt, quá trình rụng trứng sẽ diễn ra. Người phụ nữ có thể mang thai sau 24h.
– Giai đoạn hoàng thể:
Khi nang trứng thực hiện quá trình giải phóng trứng, giai đoạn này bắt đầu diễn ra. Cơ thể sẽ được kích thích và giải phóng hormone progesterone và estrogen. Điều này khiến cho niêm mạc tử cung trở nên càng dày và chuẩn bị tốt cho quá trình thụ tinh tiếp tới.
Trong trường hợp trứng được thụ tinh, hormone gonadotropin có nhiệm vụ duy trì hoàng thể và liên tục khiến lớp niêm mạc tử cung dày lên.
Trong trường hợp trứng không được thụ tinh, hoàng thể bắt đầu co lại, được cơ thể tái hấp thu. Nồng độ estrogen và progesterone bắt đầu sụt giảm để chuẩn bị tốt cho chu kỳ kinh nguyệt mới. Lớp niêm mạc tử cung bong ra cùng với máu, trứng, dịch âm đạo,… Thời gian diễn ra giai đoạn hoàng thể có thể kéo dài từ 11 đến 17 ngày.
2. Chu kỳ kinh nguyệt bất thường và những dấu hiệu kinh nguyệt không đều
Vậy, thế nào là một chu kỳ kinh nguyệt bất thường và những dấu hiệu nào thể hiện kinh nguyệt của chị em đang không đều?
2.1. Chu kỳ kinh nguyệt bất thường – Một trong những dấu hiệu kinh nguyệt không đều
Chu kỳ kinh nguyệt thể hiện rõ nhất tình trạng rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ. Như đã chia sẻ, chu kỳ kinh nguyệt ở người bình thường cách nhau khoảng 28 – 30 ngày. Tuy nhiên, ở những người bị rối loạn kinh nguyệt, việc chu kỳ kinh nguyệt sớm hơn thời gian dự kiến là biểu hiện rõ nhất cho thấy kinh nguyệt của bạn đang không đều. Thậm chí, có nhiều trường hợp hành kinh 2 lần trong một chu kỳ.
Chu kỳ kinh nguyệt dài, ngắn thất thường có thể dẫn tới tình trạng:
– Rong kinh: Chu kỳ kinh ngắn, thời gian hành kinh kéo dài, lượng máu kinh có thể nhiều hơn bình thường.
– Cường kinh: Cường kinh là tình trạng chu kỳ kinh ngắn, thời gian hành kinh kéo dài kèm theo lượng máu kinh ra nhiều hơn mức bình thường. Chị em mất máu nhiều có thể bị suy nhược cơ thể, thậm chí chóng mặt, ngất xỉu do thiếu máu.
Dấu hiệu kinh nguyệt không đều dễ nhận thấy nhất là lượng kinh không bình thường, thời gian hành kinh kéo dài
– Thiểu kinh: Chu kỳ kinh kéo dài, thời gian hành kinh ngắn (chỉ 1 tới 2 ngày) hoặc thậm chí không có hiện tượng hành kinh trong suốt 1 chu kỳ.
2.2. Những dấu hiệu kinh nguyệt không đều mà chị em thường gặp
Kinh nguyệt không đều có thể biểu hiện qua rất nhiều dấu hiệu, triệu chứng khác nhau. Chu kỳ kinh nguyệt của mỗi người không giống nhau, vì vậy những biểu hiện này cũng sẽ không giống nhau.
– Chu kỳ kinh nguyệt có thể ít hơn 21 ngày hoặc kéo dài quá 35 ngày.
– Thời gian hành kinh chưa tới 3 ngày hoặc kéo dài hơn 7 ngày.
– Lượng máu kinh ở mỗi lần hành kinh quá ít hoặc quá nhiều, ảnh hưởng đến sức khỏe chị em.
– Máu kinh lẫn cục máu đông kèm theo màu sắc bất thường.
– Giữa 2 kỳ kinh bị ra máu kinh.
– Chậm kinh,trễ kinh trong thời gian dài, khoảng 6 tháng trở lên (vô kinh thứ phát) hoặc chưa từng có kinh nguyệt từ tuổi dậy thì (vô kinh nguyên phát).
– Đau bụng, đau lưng dữ dội, mệt mỏi, choáng váng, ngất xỉu,… trong thời gian hành kinh.
3. Kinh nguyệt của chị em không đều do đâu?
Kinh nguyệt không đều cùng những biểu hiện đặc trưng luôn mang đến rất nhiều phiền toái trong cuộc sống, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe của chị em phụ nữ. Vì vậy, để có thể cải thiện, khắc phục hoặc hạn chế gặp phải tình trạng này thường xuyên, chị em có thể bắt đầu từ việc tìm hiểu nguyên nhân của vấn đề này.
3.1. Nội tiết tố
Estrogen và progesterone là hai nội tiết tố đóng vai trò cực kỳ quan trọng đối với các hoạt động sinh lý ở nữ giới. Chúng đồng thời cũng tham gia điều phối hoạt động, toàn bộ quá trình của một chu kỳ kinh nguyệt.
Do vậy, nguyên nhân hàng đầu dẫn đến những bất thường về chu kỳ kinh nguyệt là do mất cân bằng nội tiết tố, đặc biệt ở giai đoạn tuổi dậy thì và giai đoạn tiền mãn kinh. Bên cạnh đó, kinh nguyệt không đều do tác động của hệ nội tiết còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe phụ khoa, khả năng mang thai tự nhiên.
3.2. Phụ nữ gặp tình trạng rối loạn nội tiết sau khi sinh
Phụ nữ sau sinh, cơ thể bắt đầu có sự thay đổi, các hormone cũng có những chuyển biến khác. Hormone prolactin có vai trò kích thích, vận hành quá trình sản xuất sữa mẹ. Tuy nhiên, đây cũng là tác nhân cản trở quá trình rụng trứng ở các mẹ bỉm sữa.
Kinh nguyệt không đều có thể do thể trạng của mẹ chưa phục hồi sau khi sinh nở hoặc gặp phải những biến chứng bất thường
Từ đó, phụ nữ sau sinh thường bị rối loạn kinh nguyệt, chậm kinh tối thiểu 6 tháng. Thế nhưng, đây không phải là tình trạng có thể kéo dài, khiến chị em phải lo lắng quá nhiều.
3.3. Tác dụng phụ khi sử dụng thuốc
Việc sử dụng một số loại thuốc mà không có sự kê đơn của bác sĩ, sử dụng thuốc một cách thiếu khoa học, không đúng theo liều lượng cụ thể cũng có thể trở thành nguyên nhân dẫn tới hàng loại dấu hiệu kinh nguyệt không đều. Một vài loại thuốc như thuốc tránh thai, liệu pháp hormone tổng hợp, thuốc chống đông máu, thuốc điều trị hóa trị, thuốc trầm cảm,… là những loại thuốc có khả năng gây rối loạn, gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt và một vài biểu hiện đặc trưng khác. Vì vậy, chị em cần hết sức lưu ý, thận trọng khi sử dụng những loại thuốc này.
3.4. Thường xuyên để tinh thần mệt mỏi, căng thẳng
Đối mặt với những áp lực, căng thẳng của cuộc sống hàng ngày, tuyến thượng thận của nữ giới sẽ bắt đầu tiết ra một lượng lớn cortisol – một loại hormone căng thẳng. Điều này gây cản trở và ảnh hưởng không nhỏ tới quá trình sản xuất 2 nội tiết tố là estrogen và progesterone. Đây cũng là những hormone quyết định tính ổn định của kinh nguyệt, chu kỳ kinh. Vì vậy, khi người phụ nữ thường xuyên bị áp lực, mệt mỏi, rất dễ bị rối loạn kinh nguyệt.
3.5. Kiểm soát cân nặng và thay đổi quá nhanh
Tăng, giảm cân đột ngột, quá nhanh sẽ khiến cơ thể không kịp thích nghi, không được nuôi dưỡng. Từ đó, các hormone estrogen và progesterone cũng sẽ không được sản xuất và cân bằng lại, từ đó dẫn đến những dấu hiệu kinh nguyệt không đều điển hình nhất như rong kinh, vô kinh, đau bụng kinh,…
3.6. Kinh nguyệt không đều do ảnh hưởng từ các bệnh phụ khoa
Kinh nguyệt không đều là triệu chứng điển hình của một vài bệnh lý phụ khoa thường gặp như hội chứng buồng trứng đa nang, lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung hay ung thư cổ tử cung. Đây là những bệnh lý thường xuyên gây đau đớn cho người bệnh, khiến kinh nguyệt ra ít nhưng kéo dài, ra máu nhiều, gọi là rong kinh.
4. Điều trị, khắc phục những dấu hiệu kinh nguyệt không đều
Điều trị kinh nguyệt không đều cần tiến hành dần dần, không nên vội vàng. Tùy vào nguyên nhân gây rối loạn kinh nguyệt mà các bác sĩ sẽ có hướng xử lý phù hợp, giúp chị em cải thiện được vấn đề cốt lõi, ổn định kỳ kinh, vòng kinh tốt hơn.
Với những trường hợp kinh nguyệt không đều do rối loạn nội tiết tố, chị em có thể tham khảo một số cách khắc phục như:
– Luôn giữ tinh thần thoải mái, tránh để bị mệt mỏi quá độ, áp lực và căng thẳng kéo dài.
– Dinh dưỡng hàng ngày cần được cân bằng lại. Chị em có thể bổ sung thêm các loại thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, đặc biệt là các thực phẩm giúp bổ máu, bổ sung sắt để nâng cao khả năng tái tạo tế bào máu của cơ thể.
– Tránh sử dụng các chất kích thích, các chất có thể làm ảnh hưởng đến quá trình sản sinh và cân bằng nội tiết.
– Hạn chế ngừa thai ngoài ý muốn bằng thuốc tránh thai khẩn cấp. Chị em nên ưu tiên dùng biện pháp tránh thai như bao cao su, đặt vòng, cấy que tránh thai nếu không muốn mang thai ngoài ý muốn.
– Tự tạo thói quen sinh hoạt điều độ, tránh thức quá khuya, làm việc quá sức, để cơ thể mệt mỏi.
– Thường xuyên vận động để kích thích quá trình tuần hoàn, lưu thông máu, giúp hỗ trợ hệ nội tiết ổn định hơn.
– Uống nhiều nước, tối thiểu đủ 2 lít nước mỗi ngày để kích thích hệ tuần hoàn và quá trình lưu thông máu.
– Giữ cân nặng ổn định, không thực hiện những biện pháp tăng hoặc giảm cân quá nhanh.
Hy vọng với những thông tin trên đây, chị em sẽ biết cách làm thế nào để hạn chế, cải thiện những dấu hiệu kinh nguyệt không đều. Quan trọng nhất, các bạn cần thăm khám phụ khoa thường xuyên để sớm phát hiện những yếu tố bệnh lý có thể trở thành nguyên nhân của rối loạn kinh nguyệt, từ đó được bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn cách điều trị hợp lý, an toàn, tránh để lại những biến chứng nghiêm trọng.
