U nang buồng trứng cơ năng được phân loại thành nhiều loại nang khác nhau. Trong đó, u nang hoàng thể là loại u nang được nhận định là khá phổ biến, có thể phát triển tới kích thước lớn tới vài cm. Vậy những vấn đề nào khiến chị em lo ngại về khối u này?
Menu xem nhanh:
1. U nang hoàng thể là gì và quá trình hình thành nó ra sao?
Từ ngày thứ 14 trong chu kỳ kinh nguyệt, tuyến yên bắt đầu gia tăng sản xuất hormone LH và FSH. Quá trình này sẽ kích thích trứng trưởng thành, sau đó bắt đầu rụng xuống, đi qua vòi trứng. Thời gian diễn ra quá trình rụng trứng là từ 16 đến 32h sau. Nang trứng di chuyển qua vòi trứng, gặp tinh trùng và thụ tinh. Sau quá trình thụ tinh, vỏ nang dần đóng lại và tạo thành vật chất màu vàng, hay còn được biết đến với cái tên – thể vàng. Các hormone nội tiết progesterone, estrogen, inhibin và relaxin được sản sinh từ thể vàng và đưa tới phục vụ cho nhu cầu của các cơ quan sinh dục.
Progesterone là hormone chính, có vai trò quan trọng trong những tuần đầu của thai kỳ. Nó có nhiệm vụ hỗ trợ và nuôi dưỡng cho tử cung và niêm mạc tử cung tiếp tục phát triển, hạn chế, bảo vệ phần tử cung khỏi sự co thắt. Đồng thời, qua hoạt động của progesterone, lưu lượng máu và khả năng cung cấp oxy cho thai nhi cũng được cải thiện hơn.
Từ tuần 7 đến 9 của thai kỳ, thể vàng vẫn tiếp tục tăng cường sản sinh progesterone. Hormone thai kỳ HCG giữ vai trò duy trì và ổn định thể vàng. Từ tuần thứ 10 của thai kỳ, thể vàng bắt đầu giảm dần kích thước.
Nếu quá trình thụ tinh không xảy ra, thể vàng sẽ bị thoái hóa. Nồng độ các hormone estrogen và progesterone cũng trên đà suy giảm, là sự bắt đầu một kỳ kinh nguyệt khác.
Lúc này, từ những gì còn lại của nang trứng, hoàng thể hay nang hoàng thể dần được hình thành. Cụ thể, thời gian hoàng thể xuất hiện là sau giai đoạn sau rụng trứng, tuy nhiên lại kết thúc trước khi kỳ kinh mới diễn ra. Khoảng từ 12 đến 14 ngày, nang hoàng thể vẫn tồn tại. Nhưng rồi sau đó, nang hoàng thể vẫn bị thoái hóa và dẫn tới sẹo trên buồng trứng.
Nang hoàng thể hình thành khi quá trình thụ tinh không xảy ra, thể vàng bị thoái hóa, nồng độ các hormone estrogen và progesterone trên đà suy giảm
Nếu như sau quá trình trứng rụng, vỏ nang trứng không chuyển hóa thành thể vàng, sau đó teo nhỏ đi mà vẫn liên tục tăng trưởng, tích tụ bên trong là rất nhiều chất lỏng hoặc thậm chí là máu, vậy đây đã được xếp vào là một dạng u nang buồng trứng phát triển từ nang hoàng thể.
Đa số các trường hợp, khối u này chỉ phát triển tại một bên của buồng trứng. Ban đầu, khi mới hình thành những u nang, người bệnh không cảm nhận ra bất kỳ triệu chứng khác biệt nào.
Các u nang này thường có kích thước không quá 5cm (mặc dù vẫn có một vài trường hợp u lớn tới 10cm). Bởi vậy, về mặt lâm sàng, những khối u nang này không quá nghiêm trọng và có thể coi nó là một vấn đề sinh lý.
2. Nhận biết khối u từ nang hoàng thể qua những dấu hiệu nào? Có ảnh hưởng ra sao?
Bất cứ một khối u hay một sự phát triển bất thường nào trong cơ thể cũng có thể dẫn tới một hoặc một vài triệu chứng, dấu hiệu bất thường. Qua đó, người bệnh cũng có thể nhận biết được phần nào mức độ ảnh hưởng, nguy hiểm tới sức khỏe, khả năng mang thai, sinh con.
2.1. Có thể nhận biết u nang hoàng thể qua những dấu hiệu nào?
Những chất lỏng hoàng thể tích tụ lâu dần, dẫn đến sự xuất hiện của u phát triển từ nang hoàng thể. Đây thực chất là một loại u nang buồng trứng cơ năng. Vì vậy, chị em không cần cảm thấy quá hoang mang, lo lắng khi gặp những khối u này. Chúng có thể tiêu biến sau khoảng vài tuần cho tới ba chu kỳ kinh nguyệt.
Những khối u này lành tính, nhưng không có nghĩa là không thể gây ra biến chứng. Chúng vẫn có khả năng phát triển về kích thước, có khả năng vỡ, xoắn và bị chảy máu, xuất huyết,… ảnh hưởng tiêu cực về sức khỏe và chức năng của buồng trứng.
Một số triệu chứng điển hình mà người bệnh có thể gặp khi khối u này phát triển lớn gồm:
– Đau rõ rệt tại vùng chậu, cường độ tăng dần.
– Nặng bụng, bụng có cảm giác trướng, to và luôn bị đầy hơi
– Đau lưng do tác động của các u nang chèn ép.
– Quan hệ tình dục bị cản trở, cảm thấy khó chịu.
– Cân nặng tăng, mất kiểm soát không rõ nguyên nhân.
U nang hoàng thể chỉ xuất hiện triệu chứng khi chúng phát triển lớn hơn
– Vào kỳ kinh, người bệnh cảm thấy đau bụng dưới, tức ngực rõ ràng.
– Đái rắt, khó tiểu thường xuyên.
– Âm đạo bị ảnh hưởng. Nếu dịch từ khối u vỡ, gây nhiễm trùng, vùng kín còn có thể ra máu bất thường.
2.2. Liệu u nang hoàng thể có ảnh hưởng ra sao tới sức khỏe?
Bên cạnh những trường hợp u nang biến mất sau vài kỳ kinh, vẫn có những trường hợp u phát triển từ nang hoàng thể tiếp tục tồn tại và phát triển trên buồng trứng. Khi chúng đạt tới kích thước quá lớn, nhiều biến chứng hoàn toàn có thể xảy ra.
U nang hoàng thể có thể phì đại và khả năng khiến vùng chậu đau, chảy máu, mất máu. U nang này, trong nhiều trường hợp còn gây ra tình trạng vỡ nang, gây chảy máu trong nang và tạo nên những cơn đau dữ dội. Ngoài ra, khối u lớn còn có thể bị xoắn lại và cản trở dòng máu nuôi dưỡng u nang, gây xoắn, hoại tử hay vỡ, nứt. Những biến chứng này rất khó lường và cần được can thiệp y tế để khắc phục ngay lập tức.
Cũng giống như các dạng u nang buồng trứng khác, khối u này có thể gây ra biến chứng và cần làm phẫu thuật để loại bỏ
Khối u phát triển tại nang hoàng thể thường xuất hiện ở phụ nữ mang thai trong 3 tháng đầu. Tuy là một y nang sinh lý, nhưng nếu 10 tuần, u nang không tiêu biến mà lại tiếp tục phát triển, rất có thể thai nhi sẽ bị ảnh hưởng, mẹ bầu có nguy cơ sảy thai.
Nang hoàng thể thường xuất hiện trong chu kỳ kinh nguyệt của chị em phụ nữ.
3. Phương pháp nào để chẩn đoán khối u phát triển từ nang hoàng thể?
Để chẩn đoán u nang hoàng thể, phương pháp siêu âm là phù hợp nhất. Phụ nữ có thể thực hiện siêu âm phát hiện khi:
– Cơ quan sinh sản có dấu hiệu bất thường, nghi ngờ các vấn đề có liên quan tới buồng trứng.
– Kiểm tra tổng quát, siêu âm nhận định tình trạng tử cung và phần phụ.
Siêu âm là một kỹ thuật hiện đại, giúp chẩn đoán tình trạng của buồng trứng thông qua hình ảnh thể hiện nhờ bước sóng cao tần. Đây là phương pháp hiệu quả để nhận định xem liệu u có đang phát triển và gây ảnh hưởng gì tới người phụ nữ hay không.
Siêu âm giúp chẩn đoán bệnh và cho người bệnh một đáp án rõ ràng về việc có cần điều trị hay không
Thông thường, khi siêu âm khối u phát triển tại nang hoàng thể, các bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm ở vùng chậu. Ngoài ra, nếu u phát triển to, người bệnh có thể cảm nhận được bằng cách ấn vào vùng chậu.
4. Điều trị u nang hoàng thể có cần thiết không? Điều trị như thế nào?
Nếu các nang hoàng thể không phát triển, kích thước bình thường thì việc điều trị là không cần thiết. Tuy nhiên, nếu sau 2-3 tháng, nang không có dấu hiệu tiêu biến mà vẫn tiếp tục phát triển, việc can thiệp, tác động vào u nang là cần thiết để tránh những ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe.
Đối với những u nang chưa quá lớn, chưa gây ra biến chứng đặc biệt, có thể điều trị bằng thuốc tránh thai để ức chế sự mất cân bằng của hormone nội tiết tố, từ đó ngăn cản các nguồn nuôi dưỡng khối u.
Đối với những khối u phát triển lớn và có dấu hiệu gây ra biến chứng, ảnh hưởng tới khả năng mang thai thì có thể điều trị bằng phương pháp phẫu thuật bóc tách khối u. Với những u nang kích thước hợp lý, chưa có dấu hiệu vỡ, xoắn thì người bệnh có thể được chỉ định mổ nội soi để hạn chế mất máu, nhanh phục hồi. Với những trường hợp u nang lớn, việc mổ mở để loại bỏ khối u đó là cần thiết và sẽ đem lại hiệu quả tốt hơn.
Từ đó, chị em chắc hẳn đã hiểu hơn về u nang hoàng thể cũng như những ảnh hưởng mà nó mang lại với sức khỏe của chúng ta. Nhận định đúng, biết khi nào nên điều trị, điều trị ra sao sẽ giúp bạn chủ động hơn trong quá trình cải thiện sức khỏe của bản thân. Ngoài ra, việc thăm khám sức khỏe phụ khoa định kỳ cũng là vấn đề cần được lưu tâm, tránh những tình huống u nang phát triển quá mức, gây hệ lụy khó lường.
