Trào ngược về đêm nếu không được kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng như viêm thực quản, loét thực quản, thậm chí là ung thư thực quản. Vì vậy, nhận diện triệu chứng sớm và điều trị kịp thời rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Menu xem nhanh:
1. Trào ngược về đêm là gì?
Trào ngược dạ dày về đêm là hiện tượng axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản khi người bệnh nằm ngủ, gây cảm giác khó chịu và có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ. Trào ngược dạ dày có thể xảy ra cả ban ngày và ban đêm, nhưng vào ban đêm, các triệu chứng thường nghiêm trọng hơn do tư thế nằm ngang làm giảm hiệu quả của cơ thắt thực quản dưới. Đây là bộ phận chịu trách nhiệm ngăn axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản.
2. Nguyên nhân gây trào ngược về đêm
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến trào ngược về đêm, bao gồm:
– Tư thế nằm ngủ: Khi nằm ngang, axit trong dạ dày dễ di chuyển ngược lên thực quản do không còn lực trọng trường hỗ trợ giữ axit trong dạ dày.
– Ăn quá gần giờ ngủ: Ăn nhiều hoặc ăn quá gần thời điểm đi ngủ có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, khiến cơ thắt thực quản dưới yếu đi và không ngăn được sự trào ngược.
– Béo phì: Những người béo phì hoặc thừa cân có nguy cơ cao mắc trào ngược do mỡ bụng gây áp lực lên dạ dày.
– Căng thẳng và stress: Căng thẳng thường xuyên có thể làm thay đổi chức năng của cơ thắt thực quản, làm tăng nguy cơ trào ngược.
Các nguyên nhân trên nếu không được kiểm soát sẽ dễ dẫn đến tình trạng trào ngược vào ban đêm, gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe.
3. Triệu chứng trào ngược về đêm
Một số triệu chứng thường gặp của trào ngược về đêm bao gồm:
– Ợ chua: Người bệnh thường cảm nhận vị đắng hoặc chua trong miệng khi thức giấc vào ban đêm, đây là dấu hiệu rõ rệt của trào ngược axit từ dạ dày lên thực quản.
– Khó thở: Axit trào ngược có thể gây kích ứng phổi, gây ra triệu chứng ho khan, khò khè, hoặc thậm chí là khó thở khi ngủ.
– Khó ngủ: Người bệnh có thể cảm thấy đau tức ngực, đầy bụng, khiến giấc ngủ bị gián đoạn thường xuyên.
– Đau tức ngực: Cơn đau xuất hiện ở vùng ngực, nhiều khi bị nhầm lẫn với triệu chứng của bệnh tim, gây lo lắng cho người bệnh.
4. Tác động của trào ngược về đêm đến sức khỏe
Trào ngược dạ dày về đêm không chỉ làm giảm chất lượng giấc ngủ mà còn có nhiều tác động tiêu cực khác đến sức khỏe:
– Gián đoạn giấc ngủ: Các triệu chứng khó chịu như ợ nóng, đau tức ngực, và khó thở khiến người bệnh mất ngủ, từ đó gây ra tình trạng mệt mỏi, suy nhược cơ thể vào ngày hôm sau.
– Viêm thực quản: Sự tiếp xúc kéo dài giữa axit dạ dày và niêm mạc thực quản có thể dẫn đến viêm loét, thậm chí gây hẹp thực quản.
– Nguy cơ ung thư thực quản: Trào ngược không được điều trị có thể dẫn đến viêm thực quản Barrett, một tình trạng có nguy cơ tiến triển thành ung thư thực quản.
Nếu bạn gặp phải các triệu chứng trào ngược kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm và không có dấu hiệu cải thiện sau khi áp dụng các biện pháp tại nhà, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và điều trị kịp thời. Đặc biệt, khi có các triệu chứng như nôn ra máu, khó thở, hoặc đau ngực nghiêm trọng, đây có thể là dấu hiệu của các biến chứng nghiêm trọng cần can thiệp y tế ngay lập tức.
5. Phương pháp chẩn đoán trào ngược về đêm
Để chẩn đoán chính xác tình trạng trào ngược dạ dày về đêm, các bác sĩ có thể áp dụng một số phương pháp chính xác và hiệu quả.:
5.1. Thăm khám lâm sàng chẩn đoán trào ngược về đêm
Bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng, thói quen ăn uống, và tiền sử bệnh lý của bệnh nhân. Các triệu chứng của trào ngược dạ dày về đêm có thể bao gồm ợ chua, cảm giác nóng rát ở ngực, ho khan, hoặc đau họng.
5.2. Nội soi dạ dày
Nội soi dạ dày là phương pháp quan trọng để kiểm tra tình trạng của thực quản và dạ dày. Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi mỏng và linh hoạt có gắn camera để quan sát trực tiếp niêm mạc thực quản, dạ dày và phần trên của ruột non. Nội soi giúp phát hiện những tổn thương, viêm nhiễm, hoặc các bất thường khác liên quan đến trào ngược.
5.3. Đo pH 24 giờ chẩn đoán trào ngược về đêm
Phương pháp đo pH 24 giờ là một kỹ thuật quan trọng để đánh giá mức độ axit trong thực quản trong suốt 24 giờ. Bằng cách sử dụng một ống nhỏ được đặt qua mũi xuống thực quản, bác sĩ có thể đo lường mức độ axit và ghi lại các giai đoạn trào ngược xảy ra, đặc biệt là trong thời gian ban đêm.
5.4. Đo áp lực nhu động thực quản (HRM)
Đo áp lực nhu động thực quản (HRM) là một phương pháp chẩn đoán giúp đánh giá chức năng cơ vòng thực quản và nhu động của thực quản. Bằng cách sử dụng các cảm biến áp suất, bác sĩ có thể xác định được sự co bóp của cơ vòng và nhu động thực quản, từ đó phát hiện các bất thường trong chức năng thực quản liên quan đến trào ngược.
5.5. Đo áp lực HRM (High-Resolution Manometry)
Đo áp lực HRM (High-Resolution Manometry) là một kỹ thuật tiên tiến hơn so với đo áp lực nhu động thực quản thông thường. Nó cung cấp hình ảnh chi tiết về các cử động của thực quản và khả năng đóng mở của cơ vòng dưới sự kiểm tra, giúp xác định chính xác các vấn đề về chức năng thực quản.
Việc sử dụng và kết hợp các phương pháp này giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán chính xác cũng như lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cho tình trạng trào ngược dạ dày về đêm.
6. Cách điều trị và kiểm soát trào ngược về đêm
Thay đổi lối sống:
– Nâng cao đầu giường khi ngủ: Điều này giúp hạn chế axit trào ngược lên thực quản, cải thiện triệu chứng.
– Tránh ăn quá gần giờ ngủ: Để dạ dày tiêu hóa hết thức ăn trước khi ngủ ít nhất 2-3 giờ.
– Kiểm soát cân nặng: Người bệnh trong trường hợp béo phì cần giảm cân để giảm áp lực lên dạ dày.
– chế các thực phẩm kích thích như đồ chiên, cay, nước ngọt có gas, caffeine và rượu bia.
Dùng thuốc: Người bệnh có thể sử dụng các loại thuốc để điều trị và kiểm soát trào ngược về đêm. Tuy nhiên người bệnh cần thăm khám để được bác sĩ chẩn đoán và lên đơn thuốc cho phù hợp.
Phẫu thuật: Trong trường hợp nặng, phương pháp phẫu thuật Nissen có thể được thực hiện để cải thiện cơ thắt thực quản, ngăn chặn tình trạng trào ngược.
7. Cách phòng ngừa trào ngược về đêm
Để phòng ngừa trào ngược dạ dày vào ban đêm, bạn nên:
– Ăn uống hợp lý: Chia nhỏ bữa ăn, tránh ăn quá no và hạn chế thực phẩm kích thích như đồ ăn chiên rán, thực phẩm cay nóng.
– Tránh ăn uống trước giờ ngủ: Ăn ít nhất 2-3 giờ trước khi đi ngủ để dạ dày có thời gian tiêu hóa hết thức ăn.
– Giữ cân nặng ổn định: Kiểm soát cân nặng để giảm áp lực lên dạ dày, từ đó giảm nguy cơ trào ngược.
– Kiểm soát căng thẳng: Áp dụng các biện pháp như thiền, yoga hoặc bài tập hít thở để giảm căng thẳng, giúp cải thiện tình trạng trào ngược.
Trào ngược dạ dày về đêm là một tình trạng phổ biến nhưng có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực nếu không được điều trị đúng cách. Việc thay đổi lối sống, duy trì thói quen ăn uống lành mạnh, và thăm khám kịp thời sẽ giúp kiểm soát tình trạng này hiệu quả, cải thiện chất lượng cuộc sống và bảo vệ sức khỏe lâu dài.