Tán sỏi niệu quản ngược dòng trong điều trị sỏi tiết niệu

Tham vấn bác sĩ
Thầy Thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII

Phạm Huy Huyên

Phó Giám đốc Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, Phụ trách Ngoại thận tiết niệu

Sỏi niệu quản là một dạng sỏi tiết niệu, sỏi có thể nằm ở đoạn ⅓ trên, ⅓ giữa và ⅓ dưới của niệu quản. Niệu quản là ống nhỏ dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang, nếu sỏi niệu quản không tự bài xuất ra khỏi cơ thể, lâu ngày sẽ dễ dàng dẫn đến cản trở quá trình lưu thông nước tiểu. Biến chứng nếu không điều trị kịp thời đó là thận ứ nước, thận bị giãn suy giảm chức năng, viêm thận, suy thận, nhiễm khuẩn đường niệu… Tán sỏi niệu quản ngược dòng là một trong những phương pháp điều trị sỏi công nghệ cao, lấy sỏi ở bất kỳ vị trí nào của niệu quản, mà bệnh nhân không cần can thiệp rạch mổ.

1. Nguyên lý hoạt động của phương pháp tán sỏi nội soi ngược dòng

Tán sỏi ngược dòng cho sỏi niệu quản là kỹ thuật hiện đại, ít xâm lấn trong điều trị sỏi tiết niệu nói chung được thực hiện qua đường tự nhiên mà không cần can thiệp dao kéo.

Là phương pháp đưa ống nội soi vào cơ thể từ niệu đạo lên bàng quang, tới niệu quản tiếp cận đến vị trí sỏi và sử dụng nguồn năng lượng laser tác động làm vỡ sỏi, sau đó gắp vụn sỏi ra ngoài.

Phương pháp tán sỏi niệu quản ngược dòng

Tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng là phương pháp điều trị sỏi niệu quản công nghệ cao

2. Chỉ định điều trị tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng

Tán sỏi nội soi ngược dòng là phương pháp điều trị sỏi tiết niệu, ưu việt để xử lý những viên sỏi ở niệu quản 1/3 giữa – dưới. Đối với những viên sỏi ở niệu quản 1/3 trên thì tán sỏi nội soi ngược dòng sẽ khó khăn hơn, tỷ lệ thành công sẽ thấp hơn so với hai vị trí phía trên. Tuy nhiên hiện nay với sự phát triển của ống nội soi mềm cho phép tán sỏi niệu quản ở bất kỳ vị trí nào. 

Kỹ thuật này sẽ không áp dụng đối với các trường hợp bệnh nhân có niệu quản hẹp, gấp khúc, niệu quản không đặt được ống nội soi chuyên dụng. Bệnh nhân có nhiễm khuẩn đường niệu chưa được điều trị, thận ứ nước mất chức năng. Bệnh nhân có các chống chỉ định về gây mê hồi sức, bệnh nhân mắc rối loạn đông máu.

3. Ưu điểm vượt trội của phương pháp tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng

– Thời gian nằm viện ngắn chỉ khoảng 1-2 ngày, giảm tối đa chi phí lưu trú cho người bệnh

– Chăm sóc hậu phẫu nhẹ nhàng, bệnh nhân nhanh hồi phục bởi không can thiệp rạch mổ, không có vết thương lớn

– Hạn chế những nguy cơ nhiễm trùng, không để lại sẹo nên thẩm mỹ hơn so với phương pháp mổ truyền thống

– Hạn chế sử dụng thuốc kháng sinh, do đó giảm nguy cơ tác dụng phụ, người bệnh không cần lo lắng khi tiêm truyền kháng sinh và theo dõi sau dùng thuốc

– Tỷ lệ hồi phục đạt 90%, tái nhập viện tỷ lệ rất thấp, nhiễm trùng sau mổ là 0% bởi đây là phương pháp không can thiệp dao kéo.

4. Quy trình thực hiện kỹ thuật nội soi ngược dòng điều trị sỏi niệu quản

Kỹ thuật tán sỏi nội soi ngược dòng được thực hiện sau khi bệnh nhân đã được đánh giá đủ điều kiện về sức khỏe, đáp ứng các chỉ định bắt buộc, đã thực hiện những yêu cầu của bác sĩ trước phẫu thuật.

– Bệnh nhân được đưa vào phòng mổ vô khuẩn và nằm ở tư thế vô cảm toàn thân hoặc gây tê tủy sống.

– Trước tiên, bác sĩ sử dụng ống soi niệu quản được đưa từ niệu đạo vào bàng quang, quan sát hình ảnh trên màn hình nội soi, xác định lỗ niệu quản bên có sỏi và luồn dây dẫn đường lên niệu quản. Tiếp đó, ống nội soi được đưa lên niệu quản theo dây dẫn tiếp cận tới viên sỏi. 

– Khi bác sĩ phẫu thuật đã quan sát được vị trí sỏi trên màn hình nội soi, dây laser tiếp tục được đưa vào niệu quản qua một đường ống dẫn đường và lúc này sỏi sẽ được tán vụn bằng năng lượng laser. 

– Sau khi sỏi đã vỡ vụn, bác sĩ sẽ dùng rọ hoặc kìm gắp mảnh sỏi ra bên ngoài

– Bác sĩ đặt ống sonde JJ niệu quản để giúp quá trình đào thải sỏi vụn còn lại ra ngoài dễ dàng hơn. Sau khoảng 24 giờ tùy thuộc vào tình trạng sỏi và niệu quản bác sĩ sẽ rút sonde JJ.

Phương pháp tán sỏi niệu quản ngược dòng

Tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng là phương pháp tán sỏi bằng ống nội soi đưa vào bằng đường tự nhiên của cơ thể

5. Lưu ý quan trọng sau tán sỏi nội soi ngược dòng

5.1 Lưu ý về triệu chứng sau tán sỏi niệu quản ngược dòng

Sau quá trình tán sỏi tại niệu quản, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như đau nhẹ vùng hông lưng, nước tiểu có màu hồng nhạt. Các triệu chứng này sẽ giảm dần và hết trong vài ngày đầu. Bệnh nhân có thể đi tiểu nhiều hơn do đặt ống ống niệu quản JJ, tình trạng này sẽ hết khi rút ống thông. Đây là những triệu chứng bình thường sau phẫu thuật nội soi ngược dòng, bạn không cần quá lo lắng.

Khi bạn gặp các triệu chứng như đau nhiều vùng hông lưng lan xuống bộ phận sinh dục không thuyên giảm, nước tiểu có màu máu rõ rệt, sốt, chóng mặt… bạn cần báo lại bác sĩ để kiểm tra lại và có phương hướng xử lý sớm nếu có biến chứng.

Ngoài ra, nội soi niệu quản ngược dòng tán sỏi cũng có thể gây ra một số tổn thương như trầy xước niêm mạc niệu quản, thủng niệu quản, rách niệu quản… Vậy nên để tránh những tổn thương không đáng có, bạn nên lựa chọn bệnh viện có chuyên khoa tiết niệu với máy móc thiết bị hiện đại, bác sĩ chuyên khoa giỏi nhiều kinh nghiệm, chất lượng dịch vụ đạt chuẩn.

5. 2 Lưu ý về chăm sóc sau điều trị tán sỏi niệu quản ngược dòng 

Kết thúc quá trình nội soi ngược dòng tán sỏi niệu quản, bệnh nhân cần chú ý đến chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và vận động để cải thiện sức khỏe nhanh chóng và hạn chế nguy cơ sỏi tái phát.

– Nên ăn nhẹ, ăn lỏng trong ngày đầu tiên sau tán sỏi. Bổ sung các thực phẩm giàu chất xơ để tránh tình trạng táo bón, tăng bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất để bổ sung dinh dưỡng cho cơ thể

– Uống nhiều nước để tống xuất hoàn toàn các mảnh vụn sỏi còn lại ra ngoài. Có thể bổ sung thêm các loại nước ép trái cây để lợi tiểu hoặc tăng cường khả năng kháng khuẩn

– Tránh các loại chất kích thích, rượu bia bởi sẽ làm gia tăng cơ hội sỏi tái phát

– Bệnh nhân không nên vận động mạnh, lao động nặng ngay sau khi tán sỏi, bạn cần để cơ thể bình phục hoàn toàn trước khi bắt đầu làm những công việc nặng. 

– Ngoài ra bệnh nhân cần uống thuốc đúng theo hướng dẫn của bác sĩ và tái khám định kỳ để đánh giá chính xác mức độ sạch sỏi. 

Phương pháp tán sỏi niệu quản ngược dòng

Sau tán sỏi người bệnh cần lưu ý uống nhiều nước

Nội soi ngược dòng tán sỏi tại niệu quản là phương pháp điều trị sỏi tiết niệu ít xâm lấn, chăm sóc hậu phẫu nhẹ nhàng, ít ảnh hưởng tới sức khỏe, hiệu quả sạch sỏi cao. Vì vậy bạn có thể hoàn toàn yên tâm loại bỏ sỏi mà không cần quá lo lắng.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:
Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital