Tán sỏi niệu quản ngoài cơ thể – Điều trị sỏi không mổ

Tham vấn bác sĩ
Thầy Thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII

Phạm Huy Huyên

Phó Giám đốc Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, Phụ trách Ngoại thận tiết niệu

Tán sỏi niệu quản ngoài cơ thể là giải pháp điều trị sỏi tiết niệu không mổ, không can thiệp dao kéo. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về phương pháp tán sỏi công nghệ cao này.

1. Thông tin cơ bản về bệnh sỏi niệu quản

Niệu quản là hai ống dẫn nước tiểu nối từ thận xuống bàng quang, có kích thước dài khoảng 25-30cm, đường kính nhỏ hẹp khoảng 2-3mm và có thể căng rộng lên đến 7mm. Sỏi nằm tại bất kỳ vị trí nào của ống niệu quản gọi là sỏi niệu quản. Nguyên nhân phổ biến gây ra sỏi niệu quản là do sỏi thận rơi xuống niệu quản và kẹt tại đây mà không được di chuyển theo dòng nước tiểu ra ngoài.

Do niệu quản có độ hẹp nhất định, nên khi xuất hiện sỏi sẽ dễ dàng gây tắc nghẽn, cọ xát vào niêm mạc niệu quản gây ra các triệu chứng như: Đau đột ngột, đau quặn khu vực thắt lưng lan xuống vùng bẹn hoặc bộ phận sinh dục, tiểu rắt, tiểu buốt, nước tiểu có thể là màu hồng nhạt như nước rửa thịt

Sỏi niệu quản được chia thành 3 vị trí nhằm mục đích lựa chọn được phương pháp tán sỏi hiệu quả cho từng vị trí khác nhau. 

– Sỏi niệu quản ⅓ trên là sỏi nằm ở đoạn nối niệu quản và bể thận

– Sỏi niệu quản ⅓ giữa là sỏi nằm ở đoạn niệu quản bắt chéo với động mạch chậu

– Sỏi niệu quản ⅓ dưới là sỏi nằm ở đoạn nối niệu quản vào bàng quang

Phương pháp tán sỏi niệu quản ngoài cơ thể

Sỏi niệu quản có thể gây ra triệu chứng đau vùng hông lưng ở người bệnh

2. Tìm hiểu về phương pháp tán sỏi niệu quản không mổ từ bên ngoài cơ thể 

Đối với sỏi niệu quản có rất nhiều phương pháp tán sỏi công nghệ cao được áp dụng như: Tán sỏi nội soi ngược dòng, tán sỏi qua da, tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích. Tuy nhiên mỗi phương pháp điều trị sẽ phù hợp cho từng loại sỏi niệu quản ở những vị trí khác nhau. 

Trong đó, tán sỏi niệu quản từ ngoài cơ thể bằng sóng xung kích được xem là bước tiến mới trong điều trị sỏi tiết niệu, cụ thể là sỏi niệu quản vị trí ⅓ trên, bởi giảm tối đa các chỉ định mổ thông thường, giảm số ngày lưu viện, đem lại hiệu quả kinh tế và sức khỏe cho người bệnh.

Tán sỏi ngoài cơ thể là phương pháp điều trị ngoại khoa đối với sỏi tiết niệu không xâm lấn, hiệu quả và nhẹ nhàng nhất hiện nay. Bản chất của kỹ thuật này là sử dụng sóng xung kích để làm vỡ vụn sỏi mà không cần can thiệp dao kéo, sau đó các mảnh vụn sẽ được đào thải ra ngoài theo nước tiểu. 

2.1 Điều kiện tán sỏi niệu quản ngoài cơ thể

Tán sỏi niệu quản bằng sóng xung kích từ bên ngoài cơ thể thể đem lại hiệu quả điều trị tối ưu nhất đối với sỏi niệu quản ⅓ trên. Đối với sỏi niệu quản đoạn ⅓ giữa và dưới thì sẽ có phương pháp tán sỏi công nghệ cao khác mang lại nhiều ưu thế hơn. 

Bên cạnh đó bệnh nhân cần đáp ứng thêm các điều kiện như: 

– Bệnh nhân không mắc các bệnh lý ở thận: U thận, vôi hóa động mạch thận, thận không bị suy giảm chức năng vẫn có khả năng đẩy vụn sỏi thông qua quá trình đi tiểu.

– Bệnh nhân không có tình trạng tắc nghẽn dưới viên sỏi như hẹp niệu quản, niệu quản dị dạng

– Bệnh nhân không có nhiễm khuẩn đường tiết niệu hoặc đã được điều trị khỏi

– Bệnh nhân không gặp tình trạng rối loạn đông máu hoặc đã được điều trị khỏi

Phương pháp tán sỏi niệu quản ngoài cơ thể

Tán sỏi niệu quản bằng sóng xung kích tác động từ bên ngoài cơ thể lý tưởng đối với sỏi niệu quản đoạn 1/3 trên

2.2  Quy trình thực hiện tán sỏi niệu quản ⅓ trên ngoài cơ thể bằng sóng xung kích

Trường hợp bệnh nhân được đánh giá đủ điều kiện thực hiện tán sỏi niệu quản ⅓ trên ngoài cơ thể, bệnh nhân sẽ được tiến hành quy trình tán sỏi như sau:

– Người bệnh được hướng dẫn nằm trên máy tán sỏi, lưng tiếp giáp với bóng của nguồn phát sóng xung kích, sao cho gần với vị trí của viên sỏi nhất.

– Bác sĩ sẽ ngồi ở phòng điều khiển, quan sát màn hình siêu âm, điều chỉnh máy sao cho sóng xung kích hội tụ chính xác vào viên sỏi, và tiến hành phát xung để tán sỏi.

– Sau khi sỏi đã vỡ thành các mảnh vụn thích hợp để có thể tự trôi ra ngoài, bác sĩ sẽ kết thúc quá trình tán sỏi ngoài cơ thể. Thời gian cho mỗi lần tán sỏi có thể kéo dài từ 30 đến 60 phút.

– Bệnh nhân được đưa về phòng bệnh nghỉ ngơi và có thể xuất viện luôn trong ngày. Trong khoảng 15 ngày kể từ khi điều trị, các mảnh vụn sỏi sẽ tự bài xuất ra ngoài khi đi tiểu.

– Cuối cùng bác sĩ sẽ hẹn lịch tái khám để kiểm tra đường tiết niệu đã sạch sỏi hoàn toàn hay chưa

phương pháp tán sỏi niệu quản ngoài cơ thể

Bệnh nhân chuẩn bị thực hiện tán sỏi ngoài cơ thể bằng máy tán sỏi chiếu sóng xung kích

2.3 Một số lưu ý tán sỏi ngoài cơ thể cho sỏi niệu quản trên

Những lưu ý chung của quá trình tán sỏi niệu quản đoạn ⅓ trên ngoài cơ thể:

– Trung bình mỗi lần tán sỏi sẽ không sử dụng quá 3000 nhịp sóng xung kích

– Sỏi có tính chất di động, nên nếu người bệnh thở không đều sẽ khiến sỏi di chuyển, sóng xung kích không hội tụ chính xác vào viên sỏi, dẫn đến thời gian tán sỏi tăng lên, hiệu quả tán vỡ sỏi giảm. 

Để việc tán sỏi đạt được hiệu quả sạch sỏi cao thì còn phụ thuộc vào một số yếu tố như: 

– Độ cứng của viên sỏi, vị trí của sỏi, khoảng cách từ da đến sỏi, độ thông suốt của đường tiết niệu, và công suất của máy. Do vậy bạn cần lựa chọn được địa chỉ tán sỏi uy tín, trang thiết bị máy móc được trang bị tân tiến, bác sĩ giỏi chuyên môn, chẩn đoán và đưa ra phương hướng điều trị đúng đắn.

– Bệnh nhân cũng cần phối hợp điều trị và theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ trước, trong và sau điều trị

+ Sau tán sỏi bạn có thể cảm thấy đau nhẹ vùng lưng hoặc tiểu máu nhưng rất ít thường sẽ nhanh chóng biến mất. Nếu bạn có xuất hiện các cơn đau quặn, sốt hoặc các biểu hiện bất thường khác cần đến khám lại và kiểm tra ngay.

+ Sau khi sỏi đã được tán vụn, bệnh nhân cần bắt buộc phải uống nhiều nước > 2 lít mỗi ngày để có thể nhanh chóng đào thải hết vụn ra ngoài theo nước tiểu.

+ Để đề phòng nguy cơ sỏi tái phát, bạn cần thực hiện lối sống khoa học, lành mạnh như uống nhiều nước, không nên nhịn tiểu, ăn nhiều rau củ quả, luyện tập thể dục thể thao tốt cho hệ bài tiết và thăm khám định kỳ theo yêu cầu của bác sĩ.

2.4 Ưu điểm của phương pháp tán sỏi ngoài cơ thể áp dụng cho sỏi niệu quản

Nguyên lý hoạt động của phương pháp điều trị sỏi tiết niệu này là dùng sóng tác động từ bên ngoài cơ thể qua da, tập trung tại vị trí của viên sỏi với một áp lực cao, làm vỡ vụn sỏi. Do đó đối với người bệnh đủ điều kiện sử dụng dụng phương pháp này, thì đây là kỹ thuật mang đến rất nhiều lợi ích.

– An toàn: Là phương pháp điều trị sỏi tiết niệu không xâm lấn nên có độ an toàn cao, sóng xung kích chỉ tác động làm vỡ sỏi mà không gây ảnh hưởng đến niệu quản hay những cơ quan lân cận

– Không đau: Người bệnh không chịu tổn thương do dao kéo, không mất máu, không có nhiễm trùng như vết mổ, không để lại sẹo, quá trình tán sỏi hoàn toàn êm ái

–  Tiết kiệm thời gian: Thời gian lưu viện không kéo dài hàng tuần như phương pháp mổ mở, mà bệnh nhân có thể về ngay trong ngày. Không chỉ thời gian lưu viện mà thời gian bình phục cũng rất nhanh.

Có thể thấy tán sỏi ngoài cơ thể là một kỹ thuật tân tiến trong điều trị sỏi tiết niệu, mang đến hiệu quả về sức khỏe và kinh tế. Phương pháp này có hiệu quả cao với sỏi niệu quản đoạn ⅓ trên, kích thước <1cm. Vì vậy khi phát hiện bệnh sớm sỏi nằm trong kích thước được chỉ định, phối kết hợp với tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng xung kích sẽ mang lại cơ hội điều trị dứt điểm sỏi niệu quản, và an toàn cho sức khỏe.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:

Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital