Bé 2 tuổi bị sưng lợi: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa
Bé 2 tuổi bị sưng lợi là tình trạng thường gặp, khiến cha mẹ lo lắng khi thấy con quấy khóc, bỏ ăn, lợi đỏ hoặc phồng lên. Nếu không xử lý và chăm sóc đúng cách, tình trạng này có thể gây viêm nhiễm, ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng lâu dài. Bài viết dưới đây sẽ giúp cha mẹ hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu và đặc biệt là các biện pháp phòng ngừa hiệu quả khi bé 2 tuổi bị sưng lợi.
1. Nguyên nhân khiến bé 2 tuổi bị sưng lợi
1.1. Mọc răng – Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến bé 2 tuổi bị sưng lợi
Khi bước sang giai đoạn 2 tuổi, hầu hết trẻ bắt đầu mọc thêm các răng hàm sữa. Đây là những răng có kích thước lớn hơn, mọc sâu trong cung hàm nên quá trình mọc thường gây cảm giác đau nhức, sưng đỏ vùng lợi xung quanh. Bé có thể kèm theo dấu hiệu quấy khóc, biếng ăn hoặc hay đưa tay vào miệng để giảm khó chịu.
1.2. Vệ sinh răng miệng chưa tốt
Nếu bố mẹ chưa tập cho bé thói quen vệ sinh răng miệng đúng cách hoặc vệ sinh chưa kỹ, mảng bám và vi khuẩn dễ dàng tích tụ trên răng và quanh nướu. Lâu ngày, chúng gây viêm lợi, làm lợi sưng đỏ, dễ chảy máu khi chải răng hoặc ăn uống. Đây là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến bé 2 tuổi bị sưng lợi.
1.3. Thức ăn hoặc dị vật kẹt trong kẽ răng
Thức ăn còn sót lại, đặc biệt là các loại thức ăn dẻo, ngọt như bánh kẹo, kẹo dẻo, cơm dính… nếu mắc lại trong kẽ răng mà không được lấy sạch, sẽ tạo áp lực tại chỗ, khiến lợi bị tấy đỏ, đau nhức. Trẻ nhỏ đôi khi còn có thói quen cho đồ chơi vào miệng, dị vật mắc kẹt cũng có thể gây kích ứng và sưng lợi.
1.4. Nhiễm trùng răng lợi
Khi tình trạng viêm lợi không được xử lý kịp thời hoặc vi khuẩn tấn công sâu vào tủy răng, bé có nguy cơ bị nhiễm trùng, dẫn đến áp-xe răng. Lúc này, lợi không chỉ sưng đau mà còn có thể xuất hiện ổ mủ, kèm theo triệu chứng sốt, chảy dịch có mùi hôi. Đây là tình trạng nghiêm trọng, cần đưa bé đến nha sĩ thăm khám ngay để tránh biến chứng.
2. Dấu hiệu nhận biết bé bị sưng lợi
2.1. Lợi đỏ, sưng, mềm và dễ chảy máu
Khi quan sát trong khoang miệng, bố mẹ có thể thấy vùng lợi của bé đỏ hơn bình thường, sưng nề và có cảm giác mềm khi chạm vào. Trong một số trường hợp, lợi có thể bị chảy máu nhẹ khi bé chải răng, ăn đồ cứng hoặc ngay cả khi va chạm nhẹ.

2.2. Bé quấy khóc, chán ăn, tăng tiết nước bọt, hay cắn đồ
Do cảm giác đau nhức và khó chịu ở lợi, bé thường quấy khóc nhiều hơn, ngủ không ngon giấc. Bé có thể từ chối ăn uống, đặc biệt là thức ăn cứng, vì khi nhai dễ gây đau. Ngoài ra, tình trạng sưng lợi thường kích thích bé tiết nhiều nước bọt hơn bình thường. Nhiều bé còn có xu hướng hay cắn đồ vật, gặm tay hoặc đưa đồ chơi vào miệng để giảm cảm giác ngứa lợi.
2.3. Kèm theo sốt nhẹ hoặc sốt cao
Với những bé mọc răng, tình trạng sưng lợi đôi khi đi kèm sốt nhẹ, đây là phản ứng bình thường. Tuy nhiên, nếu bé sốt cao, kéo dài, kèm theo hiện tượng chảy mủ ở lợi hoặc có mùi hôi khó chịu trong khoang miệng, thì đây là dấu hiệu cảnh báo nhiễm trùng răng lợi. Trường hợp này, bố mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở nha khoa hoặc bệnh viện để được thăm khám và xử lý kịp thời.
3. Cách xử lý khi bé 2 tuổi bị sưng lợi
Khi nhận thấy trẻ nhỏ bị sưng lợi, cha mẹ có thể áp dụng những biện pháp đơn giản dưới đây để giúp bé dễ chịu hơn:
3.1. Vệ sinh răng miệng sạch sẽ – Giải pháp đơn giản và hiệu quả khi bé 2 tuổi bị sưng lợi
– Dùng khăn ẩm hoặc bàn chải lông mềm để làm sạch răng và lợi nhẹ nhàng.
– Nếu bé đã biết súc miệng, có thể cho súc bằng nước muối loãng để giảm vi khuẩn và làm dịu lợi.

3.2. Massage lợi nhẹ nhàng
– Dùng ngón tay đã rửa sạch để xoa nhẹ vùng lợi bị sưng.
– Có thể quấn gạc sạch thấm nước mát và massage để bé bớt khó chịu.
3.3. Điều chỉnh chế độ ăn uống
– Ưu tiên thức ăn mềm, lỏng, dễ nuốt và có nhiệt độ vừa phải.
– Hạn chế các món chua, cay, nóng vì có thể khiến lợi bé đau rát hơn.
4. Biện pháp phòng ngừa hiệu quả khi bé 2 tuổi bị sưng nướu
4.1. Duy trì thói quen chăm sóc răng miệng đúng cách và khoa học mỗi ngày
Ngay từ khi bé chưa mọc đủ răng, cha mẹ đã nên vệ sinh nướu cho trẻ bằng gạc mềm, sạch. Khi răng mọc, tập cho bé thói quen chải răng 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chuyên dụng cho trẻ nhỏ.
4.2. Thiết lập thói quen cân bằng để bảo vệ sức khỏe răng miệng
Hạn chế cho bé dùng bánh kẹo ngọt, nước có ga hoặc ăn vặt nhiều lần trong ngày. Thay vào đó, bổ sung rau xanh, trái cây giàu vitamin C và thực phẩm giàu canxi để tăng sức đề kháng cho răng lợi.
4.3. Khử khuẩn, vệ sinh đồ chơi và đồ dùng riêng của trẻ
Ty ngậm, cốc uống nước, thìa ăn và đồ chơi ngậm cắn cần được rửa sạch thường xuyên. Không để người lớn dùng miệng thử trước rồi đưa cho bé vì có thể truyền vi khuẩn gây bệnh răng miệng.
4.4. Khám nha khoa định kỳ
Đưa bé đến nha sĩ kiểm tra răng miệng định kỳ 6 tháng/lần. Việc thăm khám sớm giúp phát hiện và xử lý kịp thời tình trạng viêm lợi, sâu răng hoặc các bệnh lý khác.

5. Thời điểm ba mẹ nên đưa trẻ đi khám bác sĩ?
Cha mẹ nên đưa trẻ đi khám nha sĩ hoặc bác sĩ ngay khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường như lợi sưng kèm sốt cao, trẻ mệt mỏi, biếng ăn kéo dài. Nếu lợi xuất hiện tình trạng chảy mủ, kèm theo hơi thở có mùi hôi khó chịu, đó có thể là dấu hiệu nhiễm trùng nặng. Ngoài ra, khi bé gặp khó khăn trong việc ăn uống, khó nuốt hay thậm chí khó thở, cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan. Đặc biệt, nếu sau 2 – 3 ngày chăm sóc tại nhà mà tình trạng sưng lợi không thuyên giảm, tốt nhất nên đưa trẻ đi thăm khám để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
Bé 2 tuổi bị sưng nướu là tình trạng phổ biến, thường do mọc răng hoặc vệ sinh chưa tốt. Cha mẹ có thể phòng ngừa bằng cách chăm sóc răng miệng đúng cách, xây dựng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và cho trẻ khám nha khoa định kỳ. Trong trường hợp bé có biểu hiện bất thường như sốt cao, chảy mủ hay biếng ăn kéo dài, cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời.