Các bệnh truyền nhiễm tình dục cần tầm soát trước hôn nhân

Trước khi kết hôn, ngoài việc chuẩn bị tâm lý và tài chính, tầm soát trước hôn nhân đóng vai trò quan trọng để bảo vệ cả hai. Việc xét nghiệm sớm giúp phát hiện các bệnh truyền nhiễm tình dục (STDs), phòng tránh nguy cơ vô sinh, sảy thai, cũng như bảo vệ sức khỏe sinh sản cho thế hệ tương lai. Bài viết này mang đến những thông tin cụ thể về các bệnh truyền nhiễm mà các cặp đôi nên tìm hiểu để chủ động chăm sóc sức khỏe bản thân và người bạn đời trong tương lai.

1. Hiểu về bệnh truyền nhiễm tình dục cần tầm soát trước hôn nhân

1.1. Bệnh truyền nhiễm tình dục lây qua những con đường nào?

Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) thường lây lan qua quan hệ tình dục không an toàn.

– Quan hệ tình dục: Bệnh lây qua đường âm đạo, hậu môn, hoặc miệng khi quan hệ tình dục không được bảo vệ. Ngay cả việc tiếp xúc da kề da ở vùng sinh dục cũng có thể làm lây truyền một số bệnh lý.

– Đường máu: Hầu hết các bệnh lây qua đường tình dục đều có khả năng lây lan qua máu. Mầm bệnh có thể lây qua truyền máu bị nhiễm hoặc dùng chung kim tiêm. Việc sử dụng chung các dụng cụ xuyên chích qua da như kim xăm, kim bấm khuyên cũng tiềm ẩn nguy cơ cao.

– Lây từ mẹ sang con: Đây là con đường lây truyền đáng lo ngại từ mẹ bầu bị bệnh sang thai nhi. Quá trình này có thể xảy ra trong thai kỳ, trong quá trình sinh nở, hoặc qua việc bú sữa mẹ.

– Tiếp xúc trực tiếp: Một số bệnh như giang mai hoặc mụn rộp sinh dục có thể lây khi tiếp xúc trực tiếp với vết loét trên da người bệnh.

1.2. Dấu hiệu khi mắc các bệnh STDs

Người mắc bệnh tình dục thường có các biểu hiện rõ ràng ở cơ quan sinh dục.

– Vùng kín sưng, đau rát, có mụn nước hoặc vết loét là dấu hiệu phổ biến.

– Khi đi tiểu, người bệnh có thể cảm thấy nóng rát, tiểu buốt hoặc tiểu rắt.

– Nam giới thường thấy dịch hoặc mủ chảy ra ở đầu dương vật, trong khi nữ giới có thể bị khí hư bất thường, có mùi khó chịu hoặc chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân.

– Một số người còn gặp sốt, nổi hạch bẹn, phát ban, đau bụng dưới hoặc đau khi quan hệ tình dục.

Tuy nhiên, nhiều bệnh có thể không biểu hiện triệu chứng rõ ràng, khiến việc xét nghiệm tầm soát trở nên đặc biệt cần thiết.

2. Các bệnh truyền nhiễm cần tầm soát tiền hôn nhân

2.1. Bệnh herpes sinh dục

Herpes sinh dục (mụn rộp sinh dục) do virus Herpes simplex (HSV) gây ra, chủ yếu là HSV-2. Người bệnh thường xuất hiện mụn nước nhỏ màu hồng hoặc trong, mọc thành chùm ở bộ phận sinh dục, hậu môn, hoặc miệng. Các mụn nước khi vỡ sẽ gây loét đau rát và có thể tái phát nhiều lần, nhất là trong năm đầu tiên sau nhiễm.

2.2. Giang mai

Giang mai do xoắn khuẩn Treponema pallidum gây ra, lây qua quan hệ tình dục hoặc qua vết thương hở. Giai đoạn đầu thường xuất hiện vết loét nhỏ không đau. Vết loét này được gọi là săng giang mai, đôi khi gây sưng hạch bạch huyết gần đó. Nếu không được điều trị, bệnh có thể gây phát ban da không ngứa, thường xuất hiện ở lòng bàn tay và bàn chân. Giang mai có thể chữa khỏi bằng kháng sinh đặc hiệu nếu phát hiện sớm, vì vậy xét nghiệm máu định kỳ là cách phòng ngừa hiệu quả.

2.3. HIV/AIDS là bệnh cần tầm soát trước hôn nhân

Virus HIV tấn công hệ miễn dịch, làm suy giảm khả năng chống lại bệnh tật. Khi không được điều trị, bệnh có thể tiến triển thành AIDS (Hội chứng suy giảm miễn dịch). Hơn nữa, virus lây qua quan hệ tình dục không an toàn, truyền máu, dùng chung kim tiêm, hoặc từ mẹ sang con trong thai kỳ.

Theo số liệu do Cục Phòng, chống HIV/AIDS (Bộ Y tế) công bố vào tháng 10/2024, Việt Nam hiện ghi nhận khoảng 267.000 người đang sống chung với HIV. Đáng chú ý, tỷ lệ lây nhiễm qua đường tình dục đã tăng mạnh, từ 47,5% năm 2010 lên tới 70,8% tính đến tháng 9/2024. Hiện nay chưa có thuốc chữa khỏi hoàn toàn, nhưng liệu pháp ART (thuốc kháng virus) giúp người bệnh sống khỏe mạnh và giảm nguy cơ lây nhiễm.

2.4. Bệnh Chlamydia

Chlamydia trachomatis là loại vi khuẩn phổ biến gây bệnh lây qua đường tình dục. Bệnh thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng có thể dẫn đến viêm vùng chậu, vô sinh hoặc thai ngoài tử cung nếu không điều trị. Bệnh nhân được khuyến nghị tránh quan hệ cho đến khi khỏi hoàn toàn. Cần chú ý rằng, tỷ lệ tái nhiễm Chlamydia khá cao, do đó bác sĩ thường khuyên nên tái kiểm tra sau 3 tháng kể từ khi kết thúc liệu trình điều trị.

2.5. Viêm gan B, viêm gan C

– Virus viêm gan B gây tổn thương gan và lây qua dịch sinh dục hoặc máu. Virus này có khả năng lây nhiễm qua quan hệ tình dục nhanh hơn HIV từ 50 đến 100 lần.

– Viêm gan C (HCV) lây qua máu và ít khi lây qua tình dục, tuy nhiên vẫn có nguy cơ khi quan hệ không an toàn. Bệnh có thể điều trị khỏi bằng thuốc kháng virus thế hệ mới, nhưng phát hiện sớm vẫn là yếu tố quyết định hiệu quả điều trị.

3. Danh mục nên cân nhắc khi khám sức khỏe tiền hôn nhân

3.1. Xét nghiệm máu tầm soát trước hôn nhân

Xét nghiệm máu là bước cơ bản để đánh giá tổng thể sức khỏe. Bác sĩ sẽ kiểm tra nhóm máu, công thức máu, lượng hồng cầu, bạch cầu, cũng như khả năng tương thích nhóm máu giữa hai người. Ngoài ra, xét nghiệm còn giúp phát hiện thiếu máu, rối loạn đông máu hoặc bệnh lý di truyền.

3.2. Xét nghiệm di truyền

Tầm soát di truyền giúp phát hiện các bệnh lý có thể di truyền cho con, như hội chứng Down, Klinefelter, xương thủy tinh hay rối loạn phổ tự kỷ. Nếu một người mang gen bệnh trội, con có 50% khả năng di truyền bệnh; còn với gen lặn, tỷ lệ dao động 25-50%. Việc xét nghiệm sớm giúp vợ chồng được tư vấn sinh sản phù hợp, giảm nguy cơ cho con.

3.3. Kiểm tra sức khỏe sinh sản

Các gói khám sức khỏe tiền hôn nhân luôn có hạng mục kiểm tra sức khỏe sinh sản chi tiết. Việc kiểm tra này bao gồm siêu âm tử cung, siêu âm bụng và kiểm tra nội tiết tố sinh dục. Đối với nam giới, có xét nghiệm tinh dịch đồ và xét nghiệm dịch niệu đạo. Phụ nữ sẽ được khám phụ khoa và làm các xét nghiệm liên quan khác.

3.4. Xét nghiệm nước tiểu để tầm soát trước hôn nhân

Xét nghiệm nước tiểu giúp bác sĩ đánh giá chức năng thận, gan và hệ tiết niệu. Chỉ số xét nghiệm cho thấy mức độ lọc máu, tình trạng viêm nhiễm hoặc các dấu hiệu bệnh lý mạn tính. Đây là xét nghiệm đơn giản nhưng mang giá trị chẩn đoán cao trong gói khám sức khỏe tiền hôn nhân.

3.5. Xét nghiệm nội tiết tố

Nội tiết tố đóng vai trò quan trọng trong khả năng sinh sản và điều hòa chu kỳ kinh nguyệt. Xét nghiệm tập trung vào các hormone quan trọng như Testosterone, FSH, LH, Estradiol, và Prolactin. Kết quả xét nghiệm cung cấp thông tin về chức năng của buồng trứng và tinh hoàn. Nếu phát hiện rối loạn, bác sĩ sẽ tư vấn điều chỉnh lối sống hoặc điều trị sớm. Điều này nhằm giúp tăng khả năng thụ thai tự nhiên và sức khỏe sinh sản toàn diện.

Khám sức khỏe và tầm soát trước hôn nhân giúp các cặp đôi hiểu rõ sức khỏe của nhau. Việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời các bệnh truyền nhiễm tình dục giúp hạn chế rủi ro vô sinh, sảy thai hoặc lây truyền cho con. Đây là bước khởi đầu cho một cuộc hôn nhân khỏe mạnh, bền vững và hạnh phúc.