Bé bị vàng da mẹ kiêng ăn gì: Hiểu để chăm sóc con yêu tốt hơn
Vàng da ở trẻ sơ sinh là tình trạng phổ biến do gan chưa phát triển hoàn thiện, khiến bilirubin tích tụ. Chế độ ăn của mẹ khi cho trẻ bú ảnh hưởng trực tiếp đến việc trẻ đào thải bilirubin. Bài viết này hướng dẫn chi tiết bé bị vàng da mẹ kiêng ăn gì để giúp bé mau khỏi, dựa trên những thông tin y khoa đáng tin cậy.
1. Hiểu về vàng da ở trẻ sơ sinh và vai trò của chế độ ăn uống của mẹ
Vàng da ở trẻ sơ sinh, hay tăng bilirubin máu, thường xuất hiện từ ngày thứ 2 – 3 sau sinh và đạt đỉnh vào ngày thứ 4 – 5. Nguyên nhân chính là do gan của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, không thể chuyển hóa bilirubin một cách hiệu quả, khiến bilirubin tích tụ trong máu.
Chế độ ăn uống của mẹ ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sữa, từ đó tác động đến khả năng đào thải bilirubin của trẻ. Cụ thể, sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng chính giúp hệ miễn dịch của trẻ được tăng cường và gan trẻ hoạt động tốt hơn. Nếu mẹ ăn thực phẩm không phù hợp, chúng có thể truyền qua sữa, làm tăng gánh nặng cho gan của trẻ, từ đó kéo dài thời gian vàng da.

2. Giải đáp chi tiết thắc mắc: Mẹ kiêng ăn gì khi bé bị vàng da?
2.1. Thực phẩm cay nóng và nhiều dầu mỡ
Một trong những nhóm thực phẩm đầu tiên mà mẹ cần kiêng khi trẻ bị vàng da là thực phẩm cay nóng và nhiều dầu mỡ. Ớt, tiêu, mù tạt hay đồ chiên rán có thể làm tăng nhiệt độ cơ thể mẹ, truyền qua sữa và khiến gan của trẻ phải hoạt động nhiều hơn, làm chậm quá trình đào thải bilirubin.
Thay vào đó, mẹ có thể dùng gia vị nhẹ như gừng hoặc rau thơm, vừa tốt cho sức khỏe vừa không ảnh hưởng đến trẻ. Mẹ cũng nên chọn cách chế biến lành mạnh như hấp, luộc để bảo toàn dinh dưỡng mà không thêm dầu mỡ cho thực phẩm.
2.2. Bé bị vàng da mẹ kiêng ăn gì: Thực phẩm chứa nhiều đường tinh luyện
Đồ ngọt như bánh kẹo, nước ngọt… là những thực phẩm mẹ nên kiêng tuyệt đối khi trẻ bị vàng da. Lý do là vì lượng đường cao trong các món này có thể gây viêm gan, tăng sản xuất bilirubin, làm tình trạng vàng da trở nên nghiêm trọng hơn. Kiêng đường không chỉ giúp trẻ mau khỏi mà còn giúp mẹ ngăn ngừa các bệnh mãn tính như tiểu đường
Mẹ cần theo dõi lượng đường trong khẩu phần ăn hàng ngày, giữ ở mức dưới 25g để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và trẻ. Mẹ có thể bổ sung đường, nhưng là đường tự nhiên, bằng cách ăn trái cây như chuối hoặc táo, vừa cung cấp vitamin vừa không gây hại.

2.3. Thực phẩm chế biến sẵn giàu muối
Thực phẩm chế biến sẵn giàu muối là kẻ thù của gan khi trẻ bị vàng da. Muối trong các món này khiến cơ thể giữ nước, tăng áp lực lên gan và thận, làm chậm quá trình đào thải bilirubin. Ngoài ra, thực phẩm chế biến sẵn thường chứa chất bảo quản và phụ gia hóa học, những chất này cũng làm suy yếu hệ tiêu hóa của mẹ và truyền qua sữa, gây hại cho gan của trẻ. Ngoài lợi ích đó, kiêng thực phẩm chế biến sẵn giàu muối còn giúp mẹ không tăng huyết áp sau sinh, một vấn đề phổ biến ở phụ nữ Việt Nam.
Theo lời khuyên từ chuyên gia, mẹ nên tự chế biến bữa ăn từ thực phẩm tươi sống để kiểm soát lượng muối. Mẹ dùng muối i-ốt ở mức tối thiểu, kết hợp rau củ để cân bằng khẩu vị.
2.4. Bé bị vàng da mẹ kiêng ăn gì: Đồ uống có ga, cồn và cafein
Đồ uống có ga, rượu bia, cà phê và trà đặc là những thứ mẹ cần kiêng ngay lập tức khi trẻ bị vàng da. Rượu bia là “độc dược” đối với gan, làm suy giảm chức năng gan và tăng bilirubin. Cafein trong cà phê kích thích hệ thần kinh, truyền qua sữa khiến bé giảm bú, khó ngủ và kéo dài thời gian vàng da. Đồ uống có ga chứa khí ga và đường, gây đầy hơi và rối loạn tiêu hóa.
Mẹ nên thay thế chúng bằng nước lọc hoặc trà thảo dược như trà atiso.
3. Bé bị vàng da mẹ nên ăn gì?
Dưới đây là những thực phẩm mẹ nên bổ sung để đảm bảo chất lượng sữa mẹ, hỗ trợ chức năng gan của trẻ và tăng cường sức khỏe cho cả hai mẹ con.
– Rau lá xanh: Rau lá xanh là nguồn cung cấp vitamin A, C, K và folate dồi dào. Những chất này giúp thanh lọc cơ thể mẹ, tăng cường chức năng gan, từ đó hỗ trợ trẻ đào thải bilirubin qua nước tiểu và phân. Theo chuyên gia, rau lá xanh còn giúp mẹ tránh táo bón sau sinh, đảm bảo hệ tiêu hóa khỏe mạnh để sản xuất sữa chất lượng.
– Trái cây: Các loại trái cây như cam, táo, chuối và bơ cung cấp chất xơ, vitamin C và chất chống oxy hóa. Vitamin C giúp tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ qua sữa mẹ, đồng thời thúc đẩy quá trình đào thải bilirubin. Mẹ nên ăn trái cây thay vì uống nước ép để giữ chất xơ và tránh ăn trái cây quá ngọt để không làm tăng đường huyết.

– Ngũ cốc nguyên hạt và đạm nạc: Yến mạch, gạo lứt và hạt diêm mạch cung cấp năng lượng bền vững và vitamin B, hỗ trợ mẹ duy trì sức khỏe sau sinh. Đạm nạc từ cá hồi, ức gà hoặc đậu hũ giúp sửa chữa mô và tăng chất lượng sữa. Cá hồi giàu omega-3 còn hỗ trợ phát triển não bộ của trẻ. Mẹ nên chọn cách chế biến hấp, luộc để dễ tiêu hóa.
– Uống đủ nước và trà thảo dược: Mẹ cần uống 2 – 3l nước mỗi ngày để duy trì lượng sữa. Trà atiso hoặc trà hoa cúc không đường cũng là lựa chọn tốt, giúp thanh lọc gan và thư giãn cơ thể.
Tóm lại, khi trẻ bị vàng da, mẹ cần kiêng thực phẩm cay nóng và nhiều dầu mỡ, thực phẩm chứa nhiều đường, thực phẩm chế biến sẵn giàu muối, đồ uống có ga, cồn và cafein, kết hợp ăn rau củ quả, uống đủ nước và theo dõi y tế. Hãy trao đổi với bác sĩ để có lời khuyên cá nhân hóa.