Góc giải đáp: Kết quả tinh dịch đồ như thế nào?

Tham vấn bác sĩ
Thầy Thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII

Phạm Huy Huyên

Phó Giám đốc Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, Phụ trách Ngoại thận tiết niệu

Tinh dịch đồ là xét nghiệm nhằm kiểm tra được chất lượng, số lượng của tinh trùng và chẩn đoán được sơ bộ về khả năng sinh sản của đàn ông. Vật xét nghiệm này được tiến hành như thế nào, kết quả tinh dịch đồ như thế nào là bình thường?

1. Khái niệm xét nghiệm tinh dịch đồ

Các bác sĩ sẽ tiến hành lấy tinh trùng tươi vừa mới xuất tinh của nam giới để mang đi thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ. Qua phân tích từ các chỉ số của xét nghiệm này cũng như quan sát tinh trùng dưới kính hiển vi, bác sĩ sẽ đánh giá được khả năng sinh sản cũng như sức khỏe tổng thể của nam giới.

2. Ai là đối tượng cần thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ?

Những đối tượng cần thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ là:

– Những đôi vợ chồng quan hệ bình thường, không có biện pháp phòng tránh thai như uống thuốc, đặt vòng, dùng que tránh thai…. nhưng sau 1 năm vẫn chưa có con.

– Trước khi thực hiện các biện pháp hỗ trợ sinh sản như bơm tinh trùng vào buồng tử cung, thụ tinh nhân tạo….

– Khi nam giới cảm thấy bất thường ở vùng dưới như nghi ngờ mắc các bệnh lý liên quan đến tuyến tiền liệt, tinh hoàn, đường niệu đạo cần thực hiện xét nghiệm để đánh giá khả năng sinh sản

– Nam giới thực hiện khám tiền hôn nhân

– Nam giới thực hiện khám sức khỏe định kỳ hàng năm

 Tinh dịch đồ như thế nào là bình thường

Nam giới sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ trước khi thực hiện phương pháp hỗ trợ sinh sản

3. Quá trình xét nghiệm tinh dịch đồ được thực hiện như thế nào?

3.1 Lấy tinh dịch

– Lấy tại nhà

Nam giới được cung cấp 1 cốc vô trùng để xuất tinh vào cốc. Thông thường tinh dịch sẽ được lấy ra bằng cách thủ dâm hoặc quan hệ tình dục. Sau khi đã lấy được tinh dịch ra cần phải đậy kín nắp, giữ mẫu tinh trùng trong nhiệt độ khoảng 30 – 37 độ C và chuyển đến phòng xét nghiệm của bệnh viện trong vòng 1 giờ. Nếu quá khoảng thời gian này, kết quả sẽ xét nghiệm sẽ không đảm bảo được độ chính xác nữa.

– Lấy ở bệnh viện

Đây là cách đảm bảo được kết quả chính xác nhất và được dùng phổ biến nhất hiện nay. Lúc này, bác sĩ sẽ cung cấp một phòng riêng để nam giới thực hiện thủ thuật lấy tinh dịch vào cốc vô trùng.

3.2 Bảo quản tinh dịch

Sau khi mang đến phòng xét nghiệm, mẫu tinh dịch sẽ được bảo quản trong tủ ấm khoảng 30 phút, sau đó sẽ được bác sĩ mang ra để đánh giá các chỉ số.

3.3 Thực hiện chẩn đoán

Bác sĩ thực hiện đánh giá dựa trên thể tích tinh dịch, số lượng tinh trùng, khả năng di chuyển của tinh trùng, tỷ lệ tinh trùng sống, lượng bạch cầu trong tinh dịch…để từ đó có thể kết luận được sức khỏe sinh sản, sức khỏe tổng thể của nam giới và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp nếu đang mắc bệnh lý.

Nếu lấy tinh trùng tại nhà, sẽ có nhiều yếu tố khách quan ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng. Vì vậy, các bác sĩ thường khuyên bệnh nhân nên lấy tinh trùng tại bệnh viện để đảm bảo kết quả được chính xác nhất
Nam giới nên lấy tinh trùng tại bệnh viện để đảm bảo kết quả được chính xác nhất

4. Xét nghiệm tinh dịch đồ cho biết những thông tin gì?

4.1 Sự ly giải, độ nhớt

Ở 37 độ C, tinh dịch sau khi được xuất tinh ra sẽ tự hóa lỏng, hay còn gọi là sự ly giải. Nếu cơ thể nam giới có bất thường, thời gian ly giải sẽ lâu hoặc không ly giải được. Trung bình thời gian ly giải sẽ khoảng 15 phút.

Về độ nhớt, nếu tinh dịch có độ nhớt cao thì việc đánh giá mật độ tinh trùng và tỷ lệ di động sẽ gặp nhiều khó khăn.

4.2 Thể tích của tinh dịch

Các tuyến sinh dục phụ, cụ thể là túi tinh, dịch niệu đạo và cả tuyến tiền liệt có nhiệm vụ sản xuất ra tinh dịch. Phần còn lại sẽ do tinh hoàn, phần mào tinh và tuyến hành niệu đạo tiết ra. Việc đo lượng tinh dịch được xuất ra được coi như là một phần của xét nghiệm tinh dịch. Thông thường, nam giới sẽ xuất tinh khoảng 2 – 5ml tinh dịch.

4.3 Số lượng tinh trùng

Số lượng tinh trùng (mật độ tinh trùng) sẽ được tính bằng số lượng tinh trùng trong 1 ml tinh dịch trong một lần xuất tinh.

4.4 Sự di chuyển của tinh trùng

Khả năng di chuyển của tinh trùng sẽ được đánh giá qua việc tinh trùng bơi hay di chuyển về phía trước. Sự di chuyển này sẽ được đánh giá bằng tỷ lệ phần trăm của số lượng tinh trùng có thể di chuyển trên tổng số tinh trùng.

Sự di chuyển này của tinh trùng còn là yếu tố quyết định, nhất là khi nam giới thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ để xem thực hiện phương pháp hỗ trợ sinh sản nào. Nếu tinh trùng vẫn có thể di chuyển được tương đối tốt, bác sĩ sẽ tiến hành thực hiện phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) còn nếu tinh trùng hoàn toàn không thể di chuyển được, bác sĩ sẽ chỉ định thụ tinh nhân tạo (IVF).

4.5 Hình dạng tinh trùng

Tinh trùng có những bất thường về đầu và đuôi có thể ảnh hưởng đến khả năng di động cũng như bám dính vào trứng. Đánh giá về hình thái chung của tinh trùng sẽ dựa vào phần trăm số lượng tinh trùng có hình dạng bất thường trên số tinh trùng có hình dạng bình thường.

Đây là hình dạng tinh trùng bình thường. Nếu tinh trùng có hình dạng khác, bất thường về đầu hoặc đuôi thì sẽ được xếp vào nhóm tinh trùng dị dạngĐây là hình dạng tinh trùng bình thường. Nếu tinh trùng có hình dạng khác, bất thường
về đầu hoặc đuôi thì sẽ được xếp vào nhóm tinh trùng dị dạng

4.6 Độ pH của tinh dịch

Bác sĩ tiến hành đo độ pH để xác định xem tinh dịch có tính kiềm hay axit. Trường hợp tinh dịch bị axit hóa đồng thời số lượng tinh dịch thấp thì đồng nghĩa với việc có sự tắc nghẽn trong ống dẫn tinh và thậm chí gây nên bất sản ống dẫn tinh/túi tinh.

4.7 Số lượng bạch cầu trong tinh dịch

Khi số lượng bạch cầu vượt quá mức cho phép thì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng đường sinh dục. Tuy nhiên, điều này có thể xảy ra mà không rõ nguyên nhân là gì.

4.8 Đánh giá kháng thể kháng tinh trùng có trong tinh dịch

– Kháng thể kháng tinh trùng ở một số nam giới xuất hiện khi hệ thống miễn dịch coi tinh trùng của mình là tác nhân lạ và tạo ra các kháng thể chống lại.

– Kháng thể kháng tinh trùng cũng có thể xuất hiện sau khi cắt ống dẫn tinh. Lúc này, kháng thể sẽ bám dính vào thân tinh trùng khiến tinh trùng giảm chuyển động, dính thành cụm làm cho việc di chuyển qua các chất nhầy vô cùng khó khăn. Bên cạnh đó, tinh trùng và trứng sẽ nhận biết được nhau để tiếp cận bằng các chất trên bề mặt (thụ thể). Nếu kháng thể bị dính với tinh trùng, các thụ thể sẽ bị bao phủ bởi kháng thể và ngăn các các tinh trùng bám vào trứng.

5. Kết quả tinh dịch đồ như thế nào là bình thường?

Theo các chuyên gia tinh dịch đồ bình thường sẽ được biểu hiện qua các yếu tố sau:

– Thời gian ly giải:

Tinh dịch bình thường ban đầu sẽ có hình dạng giống hạt thạch rau câu khi mới xuất tinh, nhưng sau 30 phút sẽ ly giải (hóa lỏng) hết. Nhưng nếu 60 phút tinh dịch vẫn không ly giải được thì chứng tỏ đang có bất thường.

– Độ pH:

Tinh dịch bình thường sẽ có độ pH lớn hơn hoặc tối thiểu là bằng 7,2.

– Thể tích tinh dịch

Mỗi lần xuất tinh, thể tích của tinh dịch phải đạt ít nhất 1,5ml trở lên.

– Tổng số tinh trùng

Tổng số tinh trùng của nam giới bình thường sẽ lớn hơn hoặc đạt tối thiểu 39 triệu/lần xuất tinh.

– Mật độ tinh trùng

Đạt tối thiểu 15 triệu tinh trùng trong 1ml tinh dịch.

Ở nam giới bình thường, trong 1ml tinh dịch sẽ chứa khoảng 15 triệu tinh trùng.

Ở nam giới bình thường, trong 1ml tinh dịch sẽ chứa khoảng 15 triệu tinh trùng.

– Tỷ lệ tinh trùng còn sống

Lượng tinh trùng còn sống phải đạt tối thiểu 58% trên tổng số tinh trùng.

– Sự xuất hiện của tế bào lạ

Ở hầu hết nam giới, trong tinh dịch đều có tế bào lạ. Nếu các tế bào lạ này là tế bào tròn, hiện diện trong tinh dịch với mật độ  ≤ 1 triệu tế bào/ml thì hiện tượng này là bình thường. Nhưng nếu nhiều hơn, có thể cơ quan sinh dục của nam giới đã nhiễm trùng.

Sau khi đã đánh giá các thông tin trên đều đảm bảo, bác sĩ sẽ kết luận nam giới có xét nghiệm tinh dịch đồ bình thường. Nhưng nếu một trong số đó có kết quả bất thường, cần lặp lại xét nghiệm 2 – 3 lần trong khoảng thời gian 2 – 3 tháng để kiểm tra xem có bất thường ở những lần tiếp theo không, từ đó tìm ra nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Qua bài viết trên, chúng tôi đã giải đáp thông tin mà nhiều nam giới thắc mắc: Tinh dịch đồ như thế nào là bình thường. Có thể thấy rằng, tinh dịch đồ là xét nghiệm vô cùng quan trọng vì vậy để đảm bảo được sức khỏe, nam giới nên thực hiện kiểm tra sức khỏe 6 tháng/lần để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh lý nam khoa.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:
Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital