Bệnh trĩ là một trong những vấn đề hậu môn – trực tràng phổ biến, gây ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống. Nhiều người lo lắng rằng bệnh trĩ có thể lây từ người này sang người khác qua tiếp xúc hoặc qua các con đường khác. Vậy bệnh trĩ lây qua đường nào – có phải là một bệnh truyền nhiễm không?
Menu xem nhanh:
1. Bệnh trĩ
Bệnh trĩ là tình trạng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn – trực tràng bị giãn quá mức, hình thành búi trĩ. Sự gia tăng áp lực trong tĩnh mạch hậu môn làm thành mạch máu phình ra, gây sưng, viêm và có thể dẫn đến đau rát, chảy máu khi đi đại tiện.
Bệnh trĩ được chia thành trĩ nội (búi trĩ nằm bên trong ống hậu môn có thể dẫn đến chảy máu), trĩ ngoại (búi trĩ phát triển bên ngoài hậu môn, dễ bị kích ứng và gây đau đớn) và trĩ hỗn hợp (khi bệnh nhân mắc cả hai loại trĩ trên).
Sự gia tăng áp lực trong tĩnh mạch hậu môn là nguyên nhân chính hình thành nên trĩ
2. Bệnh trĩ lây qua đường nào?
Câu trả lời là bệnh trĩ không phải bệnh truyền nhiễm, tức là không lây qua bất kỳ con đường nào.
Không giống như các bệnh do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng gây ra, bệnh trĩ xuất phát từ những nguyên nhân liên quan đến thói quen sinh hoạt, chế độ ăn uống và yếu tố cơ địa. Điều đó có nghĩa là bạn không thể mắc bệnh trĩ chỉ vì tiếp xúc với người bệnh, dùng chung nhà vệ sinh hay ăn uống chung.
Tuy nhiên, bệnh trĩ có thể xuất hiện trong cùng một gia đình do ảnh hưởng của yếu tố di truyền hoặc lối sống giống nhau. Nếu cha mẹ có cấu trúc tĩnh mạch yếu hoặc có thói quen ăn uống ít chất xơ, con cái cũng có nguy cơ cao mắc bệnh trĩ.
Bệnh trĩ không phải bệnh truyền nhiễm, tức là không lây qua bất kỳ con đường nào
3. Các yếu tố gây tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ?
Bệnh trĩ hình thành khi áp lực lên tĩnh mạch hậu môn – trực tràng gia tăng, làm các mạch máu phình to. Một số yếu tố chính dẫn đến tình trạng này gồm:
3.1. Táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài
Việc rặn mạnh khi đi vệ sinh có thể gây áp lực lớn lên các tĩnh mạch hậu môn, làm chúng giãn rộng theo thời gian và hình thành búi trĩ.
3.2. Thói quen sinh hoạt ít vận động
Ngồi quá lâu, đặc biệt là khi làm việc văn phòng hoặc lái xe đường dài, có thể khiến máu lưu thông kém, làm tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
3.3. Chế độ ăn uống thiếu chất xơ
Việc tiêu thụ quá ít rau xanh, trái cây và uống không đủ nước làm phân cứng hơn, gây khó khăn khi đại tiện.
3.4. Mang thai và sinh con
Phụ nữ mang thai có nguy cơ mắc bệnh trĩ cao do áp lực từ thai nhi đè lên tĩnh mạch vùng chậu. Trong quá trình sinh nở, việc rặn mạnh cũng có thể khiến bệnh trĩ xuất hiện hoặc trở nên nghiêm trọng hơn.
3.5. Thừa cân, béo phì
Trọng lượng cơ thể lớn có thể tạo áp lực lên khu vực hậu môn, khiến tĩnh mạch bị chèn ép và dẫn đến bệnh trĩ.
3.6. Thói quen đại tiện
Ngồi lâu trong nhà vệ sinh, dùng điện thoại hoặc đọc sách trong lúc đại tiện có thể kéo dài thời gian áp lực lên hậu môn, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
4. Biểu hiện của bệnh trĩ
Bệnh trĩ có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày. Một số dấu hiệu phổ biến gồm:
– Chảy máu khi đi đại tiện: Đây là dấu hiệu sớm nhất của bệnh trĩ. Người bệnh có thể nhận thấy vệt máu đỏ tươi trên giấy vệ sinh hoặc lẫn trong phân.
– Ngứa ngáy, khó chịu vùng hậu môn: Do kích thích từ búi trĩ và dịch nhầy tiết ra.
– Sưng, đau rát hậu môn: Cảm giác đau tăng lên khi ngồi lâu hoặc khi đi vệ sinh.
– Xuất hiện búi trĩ: Trong giai đoạn nặng, búi trĩ có thể sa ra ngoài hậu môn và khó co lại.
5. Khi nào cần thăm khám bác sĩ?
Nếu bạn gặp bất kỳ dấu hiệu nào kể trên và cảm thấy khó chịu kéo dài, hãy đến gặp bác sĩ sớm để được chẩn đoán và điều trị kịp thời. Đặc biệt, cần thăm khám nếu gặp các tình trạng như chảy máu nhiều khi đi đại tiện, đau rát hậu môn nghiêm trọng, búi trĩ đã sa ra ngoài và không thể tự co lại hay dùng thuốc tại nhà nhưng không thấy cải thiện.
Việc thăm khám sớm giúp kiểm soát bệnh hiệu quả và tránh biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng, hoại tử búi trĩ.
Thăm khám sớm để được điều trị hiệu quả
6. Điều trị bệnh trĩ: Có những phương pháp nào?
6.1. Nội khoa
Ở giai đoạn đầu, đặc biệt là trĩ độ 1 và một số trường hợp độ 2, việc sử dụng thuốc có thể giúp kiểm soát bệnh và giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu. Những loại thuốc này thường được bác sĩ chỉ định nhằm các mục đích sau:
– Giảm đau, kháng viêm: Các loại thuốc giúp làm dịu cơn đau, giảm cảm giác nóng rát và hạn chế tình trạng sưng viêm ở khu vực hậu môn.
– Một số loại thuốc có tác dụng làm co búi trĩ, giúp bệnh nhân kiểm soát triệu chứng tốt hơn trong giai đoạn đầu.
– Tăng cường sự đàn hồi và độ bền của thành mạch: Giúp hạn chế nguy cơ búi trĩ phát triển nặng hơn.
– Hỗ trợ hệ tiêu hóa, làm mềm phân: Các loại thuốc này giúp cải thiện tình trạng táo bón, giúp bệnh nhân đại tiện dễ dàng hơn mà không phải rặn mạnh, tránh gây áp lực lên vùng hậu môn.
6.2. Ngoại khoa
Trong những trường hợp trĩ nội đã tiến triển đến độ 3, độ 4 hoặc một số trường hợp trĩ độ 2 có triệu chứng nghiêm trọng, các phương pháp can thiệp ngoại khoa sẽ được xem xét để xử lý triệt để búi trĩ.
Đốt trĩ Laser Diode
Đây là phương pháp được đánh giá cao về hiệu quả và tính an toàn, đặc biệt phù hợp với bệnh nhân trĩ độ 2,3. Công nghệ Laser Diode tác động chính xác vào mô trĩ, giúp thu nhỏ và làm xẹp búi trĩ nhanh chóng. Ngoài ra, phương pháp này còn có ưu điểm:
– Ngăn chặn nguồn máu nuôi dưỡng búi trĩ, giúp trĩ không phát triển thêm.
– Không gây đau, ít chảy máu, hạn chế tổn thương đến các mô lành xung quanh.
– Thời gian phục hồi nhanh, bệnh nhân có thể xuất viện sau khoảng 24 giờ.
– Giảm thiểu nguy cơ hẹp hậu môn sau điều trị, giúp duy trì chức năng đại tiện bình thường.
Phẫu thuật Milligan-Morgan và Ferguson
Đây là một trong những phương pháp truyền thống nhưng vẫn được áp dụng rộng rãi cho những trường hợp trĩ nặng. Trong quy trình này, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ hoàn toàn búi trĩ và khâu phục hồi niêm mạc hậu môn với ưu điểm:
– Hiệu quả cao trong việc loại bỏ búi trĩ, giảm thiểu nguy cơ tái phát nếu tuân thủ chăm sóc sau phẫu thuật.
– Được chỉ định cho những bệnh nhân có tình trạng trĩ nội độ 3,4 hoặc biến chứng nặng.
Phẫu thuật Longo
Phương pháp này sử dụng thiết bị chuyên dụng để cắt và cố định búi trĩ vào vị trí cũ. Longo có những ưu điểm đáng kể như:
– Thực hiện tại vùng ít cảm giác đau, giúp bệnh nhân ít đau hơn so với phương pháp truyền thống.
– Rút ngắn thời gian hồi phục, người bệnh có thể trở lại sinh hoạt bình thường trong thời gian ngắn.
– Giảm nguy cơ biến chứng hậu phẫu, đặc biệt là nhiễm trùng hoặc hẹp hậu môn.
Thắt mạch bằng phương pháp khâu treo trĩ
Đây là một kỹ thuật hiện đại, sử dụng siêu âm Doppler để xác định vị trí chính xác của các mạch máu cung cấp nuôi búi trĩ. Sau đó, bác sĩ sẽ thắt các mạch này, khiến búi trĩ teo nhỏ dần theo thời gian. Một số lợi ích của phương pháp này gồm:
– Ít gây đau và ít xâm lấn, giúp người bệnh nhanh chóng phục hồi.
– Giữ nguyên cấu trúc hậu môn, không ảnh hưởng đến chức năng đại tiện.
– Hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng sau phẫu thuật.
Bệnh trĩ lây qua đường nào – câu trả lời là trĩ không lây qua bất kỳ con đường nào, mà chủ yếu liên quan đến chế độ sinh hoạt và thói quen ăn uống. Việc nhận biết sớm dấu hiệu bệnh và điều chỉnh lối sống có thể giúp kiểm soát tình trạng này hiệu quả. Nếu bạn gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng, đừng ngần ngại đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.
