Đau sau tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng và cách xử lý

Tham vấn bác sĩ
Thầy Thuốc ưu tú, Bác sĩ CKII

Phạm Huy Huyên

Phó Giám đốc Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc, Phụ trách Ngoại thận tiết niệu

Hiện nay tán sỏi nội soi niệu quản ngược dòng đang là kỹ thuật tân tiến, công nghệ cao giúp xử lý triệt để sỏi . Tuy nhiên người bệnh có thể gặp triệu chứng đau sau tán sỏi niệu quản, vậy lý do tại sao người bệnh cảm thấy đau và phương pháp xử lý như thế nào để kết quả điều trị thành công cao nhất. 

1. Tán sỏi niệu quản bằng kỹ thuật nội soi niệu quản ngược dòng

Sỏi niệu quản ⅓ giữa và ⅓ dưới được thực hiện loại bỏ bằng phương pháp điều trị can thiệp ngoại khoa ít xâm lấn là tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser. Với phương pháp này sỏi sẽ được lấy ra ngoài cơ thể hoàn toàn qua đường tự nhiên không có vết rạch mổ. Bác sĩ sẽ sử dụng ống nội soi đưa ngược dòng từ niệu đạo vào bàng quang lên niệu quản. Thông qua quá trình này sẽ tìm thấy sỏi, bác sĩ sẽ tiếp tục đưa dây dẫn năng lượng laser vào để phá sỏi thành những mảnh vụn. Khi sỏi được đảm bảo đã vỡ hết bác sĩ sẽ sử dụng rọ để gắp hết sỏi ra ngoài và đặt sonde JJ vào cho người bệnh. Sonde JJ được đặt sao cho một đầu nằm tại bể thận, một đầu nằm tại bàng quang.

Đau sau tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng và phương hướng xử lý

Tán sỏi niệu quản bằng kỹ thuật nội soi ngược dòng được áp dụng cho sỏi niệu quản 1/3 giữa và 1/3 dưới

2. Lý giải tại sao người bệnh đau sau tán sỏi và phương hướng xử lý

2.1 Tại sao xuất hiện cơn đau sau tán sỏi niệu quản

Sau khi kết thúc quá trình tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng bằng laser, người bệnh được đặt sonde JJ vào niệu quản để đảm bảo quá trình lưu thông đào thải nước tiểu diễn ra thuận lợi, giúp niệu quản nhanh chóng phục hồi nếu có tổn thương, dự phòng hẹp niệu quản sau tán sỏi. Việc đặt sonde JJ sau tán sỏi có thể khiến người bệnh gặp tác dụng phụ là những cơn đau. Cơn đau có thể xuất hiện âm ỉ ở vùng hông lưng bên đặt sonde JJ. Cơn đau có thể lan xuống xa hơn ở khu vực bàng quang, âm đạo, bẹn, tinh hoàn của bệnh nhân. Một số trường hợp người bệnh xuất hiện cơn đau tương tự như cơn đau quặn thận.

Lý giải cho việc có những cơn đau này là lượng nước tiểu trong bàng quang lớn không được giải phóng gây áp lực lớn, khiến dòng nước tiểu theo sonde JJ trào ngược lên thận. Hoặc trong trường hợp người bệnh vận động mạnh, chạy nhảy làm xô lệch sonde JJ, sonde JJ va chạm vào niêm mạc hoặc chạy xuống bàng quang gây ra tình trạng đau tức. Nguyên nhân gây đau khác cũng có thể xảy ra là do quá trình đặt sonde JJ không đảm bảo, bác sĩ thực hiện không đúng nguyên tắc, đặt sai vị trí khiến người bệnh đau sau khi kết thúc quá trình tán sỏi.

Đau sau tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng và phương hướng xử lý

Đau sau tán sỏi là một tác dụng phụ của đặt sonde JJ, tuy nhiên không phải bệnh nhân nào cũng gặp

2.2 Xử lý cơn đau sau tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng

Vậy khi xuất hiện những cơn đau người bệnh phải xử lý như thế nào, hãy cùng theo dõi tiếp nội dung bên dưới đây. Thông thường khi xuất viện trở về nhà người bệnh sẽ được kê thuốc để sử dụng bổ trợ để giảm các tác dụng phụ, và hỗ trợ sức khỏe nhanh chóng bình phục. Vì vậy lưu ý đầu tiên là người bệnh cần sử dụng đúng thuốc, đủ thuốc, đúng liều lượng, đúng thời gian và đúng cách như bác sĩ yêu cầu để triệu chứng đau sau tán sỏi được cải thiện.

Khi xuất hiện cơn đau người bệnh cần ngay lập tức nghỉ ngơi hạn chế đi lại nhiều để theo dõi tình hình. Ngoài ra khi buồn tiểu bạn cần đi tiểu luôn không nhịn tiểu để giảm áp lực cho bàng quang. Khi đi tiểu hoặc đại tiện không cố rặn mạnh để tránh gây co bóp làm tăng triệu chứng. Do vậy, người bệnh nên sử dụng chế độ ăn mềm dễ tiêu hóa để giảm thiểu tình trạng táo bón..

Đặc biệt khi xuất hiện cơn đau quặn, đau nhiều vùng hông lưng dọc xuống bộ phận sinh dục, nên nhanh chóng đến tái khám để xử lý kịp thời biến chứng nếu có.

3. Một số triệu chứng khác có thể xuất hiện sau tán sỏi nội soi ngược dòng

Tiểu máu: Trong nước tiểu người bệnh có lẫn máu ở nhiều cấp độ khác nhau chúng ta có thể nhận biết và theo dõi bằng mắt thường. Lý do có xuất hiện máu trong nước tiểu là bởi sonde JJ cọ xát vào thành niệu quản quá mức gây nên. Lời khuyên cho bạn là nếu nước tiểu màu hồng nhạt bạn nên nghỉ ngơi, hạn chế tối đa đi lại, uống thêm nước. Nếu trong lần tiểu tiếp theo nước tiểu trong lại bạn có thể yên tâm, ngược lại nếu vẫn còn hiện tượng trên hoặc máu trong nước tiểu đậm màu hơn cần liên hệ với bác sĩ để kiểm tra. Khi nước tiểu đỏ đậm toàn bãi bạn cần nhanh chóng đến bệnh viện để được kiểm tra lại kịp thời.

Kích thích đường tiểu, đi tiểu nhiều lần: Sonde JJ gây kích thích do một đầu phía dưới của sonde nằm ở bàng quang, nếu cọ xát vào thành bàng quang sẽ kích thích người bệnh đi tiểu nhiều lần. Do đó bạn nên nghỉ ngơi, ít đi lại để theo dõi. Trong trường hợp tiểu nhiều lần kèm tiểu buốt, tiểu rắt thì bạn cần nhanh chóng đến bệnh viện để kiểm tra lại.

Ngoài ra khi có thêm các triệu chứng sốt cao, ớn lạnh người bệnh nên đi thăm khám kiểm tra lại để xử lý biến chứng xảy ra nếu có.

Đau sau tán sỏi niệu quản nội soi ngược dòng và phương hướng xử lý

Sau tán sỏi nội soi niệu quản ngược dòng người bệnh đang được chăm sóc tại phòng lưu viện của TCI

4. Lời khuyên cho bạn để hỗ trợ cải thiện và dự phòng triệu chứng

Triệu chứng đau, tiểu máu hay đi tiểu nhiều lần sau tán sỏi niệu quản bằng kỹ thuật nội soi niệu quản ngược dòng có thể xảy ra hoặc không, hoặc chỉ xảy ra vài ngày và biến mất. Do vậy người bệnh không cần quá lo lắng khi thực hiện loại bỏ sỏi bằng phương pháp này. Đây là phương pháp điều trị ngoại khoa sỏi niệu quản ít xâm lấn được sử dụng phổ biến hiện nay với rất nhiều ưu điểm nổi trội cho người bệnh. 

Để cải thiện các triệu chứng có thể xảy ra sau quá trình tán sỏi, giúp kết quả điều trị đạt hiệu quả cao nhất vừa loại bỏ sạch sỏi và đồng thời ít để lại tác dụng phụ, người bệnh nên:

– Uống nhiều nước sao cho lượng nước tiểu thải ra ngoài từ 2-2.5 lít mỗi ngày. Người bệnh có thể quan sát màu sắc của nước tiểu để đánh giá mức độ đủ nước của cơ thể. Nếu nước tiểu màu vàng nhạt, trong nghĩa là bạn đã uống đủ nước.

– Xây dựng chế độ ăn mềm, dễ tiêu hóa, ăn nhiều rau xanh, củ quả, sử dụng thực phẩm có chứa chất kháng sinh tự nhiên để hạn chế tình trạng nhiễm trùng, mau lành vết thương.

– Đi lại nhẹ nhàng, không chạy nhảy làm việc khuân vác nặng nề để tránh làm sonde JJ tác động vào niêm mạc hoặc xô dịch. Sau khi rút sonde JJ người bệnh sinh hoạt như bình thường, cần luyện tập thể dục thể thao, lựa chọn các bài tập phù hợp với sức khỏe.

– Sử dụng thuốc và tái khám định kỳ theo đúng yêu cầu của bác sĩ để đánh giá được chính xác mức độ hiệu quả của phương pháp điều trị.

5. Kết luận

Tán sỏi nội soi niệu quản ngược dòng là kỹ thuật được thực hiện hoàn toàn thông qua đường tự nhiên không có sự xâm lấn của dao kéo, do vậy người bệnh không có vết thương của rạch mổ, ít chảy máu, ít nguy cơ nhiễm trùng, ít biến chứng, phục hồi nhanh. Một số tác dụng phụ sau tán sỏi như đau đều có thể được cải thiện nếu người bệnh tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị. Ngoài ra người bệnh nên lựa chọn bệnh viện được đông đảo khách hàng tín nhiệm, đơn vị có đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, hệ thống máy móc hiện đại để quá trình tán sỏi được diễn ra đạt hiệu quả cao nhất.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:

Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital