Chăm sóc sau phẫu thuật cắt tuyến giáp

Phẫu thuật cắt tuyến giáp là phương pháp thường được áp dụng trong điều trị các bệnh lý như ung thư tuyến giáp, bướu cổ hoặc cường giáp. Sau phẫu thuật, người bệnh sẽ mất một thời gian nghỉ ngơi để phục hồi. Một số bí quyết đơn giản và lưu ý từ bác sĩ sẽ giúp người bệnh đẩy nhanh tốc độ bình phục, sớm quay trở lại công việc và học tập bình thường.

Phẫu thuật cắt tuyến giáp là phương pháp thường được áp dụng trong điều trị các bệnh lý như ung thư tuyến giáp, bướu cổ hoặc cường giáp.

Thời gian phục hồi của bệnh  nhân phẫu thuật cắt tuyến giáp còn tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh lý và loại phẫu thuật được áp dụng. Theo đó phẫu thuật nội soi sẽ nhanh bình phục hơn so với mổ hở.

Những biểu hiện sau phẫu thuật cắt tuyến giáp

Sau phẫu thuật, người bệnh có thể gặp phải tình trạng:

• Thay đổi giọng nói: nhiều trường hợp giọng nói khàn hơn, không thể nói to hoặc cảm thấy khó khăn mỗi  khi nói. Những thay đổi này xuất phát từ những thiệt hại ở các dây thần kinh thanh quản trong quá trình phẫu thuật. Tuy nhiên tình trạng này chỉ kéo dài một vài ngày hoặc vài tuần và sau đó sẽ biến mất nên người bệnh cũng không nên quá lo lắng.
• Nồng độ canxi trong máu thấp: người bệnh có thể gặp phải tình trạng nồng độ canxi trong máu giảm do thiệt hại ở các tuyến cận giáp trong khi phẫu thuật. Tương tự như vấn đề thay đổi giọng nói phía trên, nồng độ canxi trong máu giảm chỉ là tạm thời và có thể điều trị bổ sung canxi trong vài ngày. Dấu hiệu cho thấy canxi trong máu suy giảm là tê, ngứa ran ở môi, bàn tay, gan bàn chân, chuột rút, đau đầu và lo âu.

Trong những ngày đầu sau phẫu thuật, người bệnh cần chú ý và chăm sóc vùng vết mổ. Tùy thuộc vào phương pháp đóng vết mổ được áp dụng, người bệnh có thể không được tắm dưới vòi hoa sen, ngâm mình trong bồn hoặc bơi lội cho đến khi vết thương đã liền hoàn toàn. Bệnh nhân có thể phát hiện thấy vết thâm tím hoặc sưng nhẹ xung quanh vết thương. Điều này là bình thường nhưng nếu có dấu hiệu nghiêm trọng hơn như càng ngày càng sưng, nên liên hệ với bác sĩ phẫu thuật ngay lập tức vì đây có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng. Các vết thương sẽ dần dần khô miệng và đóng vảy, lên da non. Người bệnh có thể thoa một ít kem dưỡng ẩm không mùi để làm mềm da, dịu bớt ngứa khi lên da non.

Trong những ngày đầu sau phẫu thuật, người bệnh cần chú ý và chăm sóc vùng vết mổ theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.

Lưu ý sau khi phẫu thuật cắt tuyến giáp

Nhìn chung người bệnh phẫu thuật cắt tuyến giáp sẽ mất ít nhất 1 – 2 tuần trước khi có thể trở lại làm việc và các hoạt động hàng ngày khác. Tuyệt đối không được nâng vác vật nặng khoảng 2 tuần sau phẫu thuật để tránh ảnh hưởng tới vết mổ.
Người bệnh sẽ cảm thấy cổ sưng và hơi tê sau phẫu thuật. Tình trạng này không đáng lo ngại và sẽ dần dần biến mất khi vết thương lành lại. Ngay khi có thể quay đầu mà không cảm thấy đau hay gặp khó khăn (trong vòng khoảng 1 tuần), người bệnh có thể tiếp tục lái xe và các hoạt động hàng ngày khác bao gồm thể thao không đối kháng. Bác sĩ có thể chỉ định tập luyện phục hồi chức năng một số bài tập nhẹ nhàng dành cho vai và cổ, để ngăn chặn tình trạng cứng cổ.
Bởi vì cổ bị cứng và đau nên người bệnh được khuyến cáo chỉ nên ăn thực phẩm mềm và dễ nuốt. Khi ăn nên ăn chậm, uống nhiều nước trong và sau bữa ăn để làm mềm thức ăn, ngăn ngừa tắc nghẽn. Có thể dùng máy xay sinh tố để xay thức ăn đặc.

Bởi vì cổ bị cứng và đau nên người bệnh được khuyến cáo chỉ nên ăn thực phẩm mềm và dễ nuốt.

Người bệnh cũng cần tái khám một vài lần sau phẫu thuật để bác sĩ kiểm tra tình trạng phục hồi và nồng độ hormone.
Những trường hợp phẫu thuật cắt bỏ hoàn toàn tuyến giáp và cắt một phần tuyến giáp  sẽ cần dùng thuốc thay thế hormone tuyến giáp (hyroxine) trong suốt phần đời còn lại. Nếu không có thuốc thay thế hormone tuyến giáp, người bệnh sẽ bị mệt mỏi, trầm cảm, khó tập trung, nhớ kém, tăng cân, da khô, tóc khô, rụng tóc, hay cảm thấy lạnh (đặc biệt là ở bàn chân và bàn tay) , táo bón, đau cơ, đau khớp, giảm ham muốn tình dục… Bác sĩ sẽ kiểm tra mức độ hormone của người bệnh một cách thường xuyên và điều chỉnh liều thyroxine cho đến khi phù hợp.