Thuốc xịt mũi chứa corticoid thường được chỉ định trong điều trị bệnh viêm mũi dị ứng. Tuy nhiên nếu không biết cách sử dụng hoặc quá lạm dụng vào thuốc thì sẽ ảnh hưởng không tốt tới sức khỏe. Bạn cần ghi nhớ một vài điều sau để đảm bảo an toàn trong việc dùng thuốc này nhé.
Menu xem nhanh:
1. Bị viêm mũi dị ứng thì điều trị bằng gì?
Viêm mũi dị ứng xảy ra khi niêm mạc mũi quá nhạy cảm và tiếp xúc với tác nhân gây bệnh (dị nguyên). Có nhiều nguyên nhân gây bệnh, chủ yếu do cơ địa dị ứng và liên quan đến các yếu tố:
– Miễn dịch.
– Các dị nguyên như: bụi, phấn hoa, hóa chất…
– Môi trường ô nhiễm.
– Khí hậu thay đổi đột ngột.
Hiện có rất nhiều cách khác nhau để điều trị bệnh viêm mũi dị ứng. Bạn có thể sử dụng thuốc dạng xịt mũi kết hợp với thay đổi lối sống sinh hoạt hàng ngày. Trong các phương pháp điều trị, việc sử dụng Corticoid dạng xịt khá phổ biến ở những người bệnh dai dẳng hoặc mức độ bệnh trung bình đến nặng là chủ yếu.
Viêm mũi dị ứng do rất nhiều nguyên nhân: môi trường ô nhiễm, thay đổi khí hậu, tiếp xúc với dị nguyên như phấn hoa, lông động vật,….
2. Tác dụng của thuốc xịt mũi chứa corticoid
Thuốc xịt mũi chứa corticoid là loại dùng tại chỗ, có tác dụng:
– Giảm dòng tế bào viêm, ức chế giải phóng các cytokine. Từ đó giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng: nghẹt, sổ mũi, ngứa mũi,…
– Giúp giảm nhanh tình trạng viêm của niêm mạc mũi, đồng thời cải thiện các bệnh lý niêm mạc thông qua cơ chế kháng viêm. Do đó, đây là lựa chọn ưu tiên trong điều trị viêm mũi dị ứng cho cả người lớn và trẻ em trên 2 tuổi. Ngoài ra thuốc còn chỉ định dùng cho các bệnh lý khác như: Dị ứng phấn hoa, viêm mũi xoang dị ứng, viêm xoang mạn tính, viêm mũi, polyp mũi…
Corticoid dạng xịt mũi có 2 thế hệ:
– Thế hệ 1 gồm các thuốc flunisolide, beclomethasone, budesonide, triamcinolone.
– Thế hệ 2 gồm các thuốc fluticasone propionate (dưới 2%), fluticasone furoate (dưới 1%) và mometasone furoate (dưới 0.1%).
Về độ hiệu quả được đánh giá là ngang nhau, nhưng thuốc thế hệ 2 ít hấp thu vào cơ thể hơn nên tác dụng phụ toàn thân thấp hơn.
3. Nên dùng thuốc như nào để an toàn và hiệu quả?
Có một lưu ý quan trọng là bạn không được tự ý sử dụng thuốc nếu không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng. Việc tự ý mua và dùng thuốc sẽ dẫn tới nhiều rủi ro sức khỏe. Có khi triệu chứng chưa được cải thiện thì còn kéo theo nhiều vấn đề khác, sự chồng chéo bệnh sẽ khiến việc điều trị gặp khó khăn. Lúc này, tỷ lệ nhập viện rất cao, đồng thời gia tăng áp lực về chi phí, thời gian điều trị.
Để đảm bảo an toàn trong việc dùng thuốc, tuân theo chỉ định của bác sĩ là rất cần thiết. Bên cạnh đó, cần đọc kỹ tờ hướng dẫn sử dụng và làm theo các bước:
– Dùng nước muối sinh lý để vệ sinh mũi được sạch nhất.
– Lắc đều chai thuốc trước khi xịt vào mũi.
– Đầu hơi nghiêng về phía trước, dùng ngón tay bịt một bên lỗ mũi. Giữ chai xịt ở dạng thẳng đứng, đưa vòi xịt vào trong lỗ mũi cần xịt và thực hiện bấm vòi xịt 1-2 lần theo chỉ định. Hít vào đồng thời cùng lúc thực hiện xịt mũi. Lặp lại các bước như vậy với bên mũi còn lại.
Nếu bạn bị tắc mũi hoặc chảy nước mũi quá nhiều thì cần dùng thuốc làm thông mũi và làm sạch dịch tiết của mũi trước. Sau đó mới dùng thuốc xịt mũi corticoid để đạt hiệu quả cao.
Bên cạnh đó, chỉ nên dùng thuốc trong vòng 30 ngày tính từ khi mở nắp lọ thuốc. Sau mỗi lần xịt thì cần dùng bông y tế lau sạch vòi lọ thuốc.
Sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cũng cần có chỉ định từ bác sĩ chuyên khoa
4. Lưu ý để tránh lạm dụng thuốc
4.1. Hiểm họa khôn lường nếu lạm dụng thuốc xịt mũi
Corticoid dạng xịt có tác dụng giảm viêm, phù nề, được sử dụng trong điều trị viêm mũi dị ứng rất hiệu quả. Tuy nhiên, độ hiệu quả này đạt được chỉ khi bạn dùng với liều lượng phù hợp.
Một số trường hợp dùng thuốc không hiểu rõ sẽ tự ý sử dụng với liều lượng lớn và kéo dài. Mục đích là hy vọng bệnh sẽ nhanh khỏi và điều trị dứt điểm. Nhưng thực tế thì việc làm này tiềm ẩn nhiều hậu quả nguy hiểm. Đã có nhiều trường hợp phải nhập viện do lạm dụng thuốc.
Một số tác dụng phụ gặp tại chỗ nếu lạm dụng thuốc, dùng kéo dài liều cao:
– Kích ứng niêm mạc mũi.
– Chảy máu cam hoặc có vết máu lẫn trong chất tiết của mũi.
– Làm khô và teo niêm mạc mũi.
– Loét vách mũi.
Thuốc còn gây ra tác dụng phụ toàn thân như:
– Loãng xương.
– Tăng nhãn áp.
– Suy thượng thận.
– Tăng huyết áp.
– Hội chứng Cushing.
– Với trẻ sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện.
Với các thuốc xịt mũi thế hệ mới (fluticasone, budesonide, mometasone) đều được nghiên cứu cho thấy an toàn, chưa thấy có ảnh hưởng đến sự phát triển xương và hoạt động của tuyến thượng thận. Tuy nhiên, vẫn cần hết sức cẩn thận khi dùng, tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ để tránh những tác dụng hiếm gặp xảy đến.
4.2. Một số lưu ý để tránh lạm dụng thuốc xịt mũi
Để tránh việc lạm dụng thuốc, bạn cần:
– Dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ hoặc theo tờ hướng dẫn sử dụng đi kèm. Không tự ý mua và dùng nếu không có tờ thuốc kê đơn. Không dùng đơn thuốc lần trước cho lần bị bệnh sau.
– Thuốc cần cất ở nơi cao, cách xa tầm với của trẻ, bảo quản thuốc với nhiệt độ phòng từ 20 – 25 độ C.
– Đối với trẻ em bị viêm mũi dị ứng kéo dài, nếu dùng corticoid dạng xịt không hiệu quả thì cần đưa tới bệnh viện kiểm tra thường xuyên. Qua thăm khám, đánh giá thì bác sĩ sẽ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với trẻ.
Kiểm tra tai mũi họng giúp phát hiện sớm các vấn đề bất thường bên trong và tiếp nhận phác đồ điều trị đúng đắn
Trên đây là thông tin gửi tới bạn về cách dùng thuốc xịt mũi có chứa corticoid một cách an toàn và hiệu quả. Bên cạnh dùng thuốc, bạn cũng cần kết hợp với một số biện pháp khắc phục khác để đẩy nhanh việc cải thiện triệu chứng. Nếu đã áp dụng mọi phương pháp tại nhà mà không cải thiện triệu chứng thì cần tới bệnh viện kiểm tra và tiếp nhận phác đồ điều trị đúng cách.
