Sỏi đường tiết niệu là bệnh lý phổ biến tại Việt Nam, nơi được biết đến là “vùng sỏi thế giới”. Người mắc bệnh thường xuyên vẫn lo lắng về việc phải mổ mở lấy sỏi mà chần chừ đi khám chữa bệnh. Hiện nay nhiều phương pháp tán sỏi đường tiết niệu công nghệ cao ra đời, tuy nhiên chưa được phổ cập đến đông đảo người bệnh. Vì vậy bài viết dưới đây sẽ cung cấp những thông tin về các phương pháp tán sỏi tân tiến, đạt hiệu quả cao đang được sử dụng nhiều hiện nay nhé!
Menu xem nhanh:
1. Sỏi đường tiết niệu là gì?
Đường tiết niệu bao gồm hai quả thận, hai đường ống niệu quản, bàng quang và niệu đạo. Sỏi đường tiết niệu là bất kỳ vật chất rắn nào kết tinh và tồn tại ở bất kỳ vị trí nào của hệ tiết niệu. Vậy nên sỏi đường tiết niệu có thể chia nhỏ thành các loại sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo.
Nhìn chung sỏi tiết niệu đều sẽ gây ra những biến chứng gây tổn hại đến sức khỏe nếu không được điều trị loại bỏ kịp thời.
– Sỏi di chuyển gây ra những cơn đau, cọ xát liên tục dẫn đến tiểu máu, dễ khiến vi khuẩn xâm nhập gây viêm nhiễm.
– Sỏi kẹt lại tại bất kỳ vị trí nào đều có thể dẫn đến quá trình đi tiểu bị gián đoạn, nước tiểu ứ đọng, nước tiểu đẩy ngược dòng lại vào thận. Từ đó chức năng thận có thể bị suy giảm hình thành nên suy thận cấp tính hoặc mạn tính.
2. Có phải tất cả trường hợp sỏi tiết niệu đều cần tán sỏi?
Không phải tất cả các trường hợp bệnh nhân mắc sỏi tiết niệu đều cần thực hiện tán sỏi bởi:
Nếu sỏi đường tiết niệu có kích thước <5mm thì có thể tự đào thải qua đường tiểu với tỷ lệ lên đến 70-80%. Sỏi có đường kính >5mm có nguy cơ bị mắc kẹt cao hơn, chỉ khoảng 20% sỏi có kích thước >6mm tự bài xuất ra ngoài nhưng cần thời gian rất dài, có khi lên đến 1 năm hoặc lâu hơn.
Trong thời gian sỏi kích thước nhỏ người bệnh có thể chưa cần thực hiện tán sỏi mà có thể sử dụng các loại thuốc giãn cơ trơn, thuốc kháng sinh, thuốc chống viêm… theo chỉ định của bác sĩ để hỗ trợ đưa viên sỏi ra ngoài cơ thể nhanh chóng.
Tuy nhiên một số trường hợp sỏi nhỏ nhưng không thể đào thải ra được, sỏi không đáp ứng điều trị nội khoa, sỏi gây ra những biến chứng… cần tiếp cận các phương pháp tán sỏi hiện đại kịp thời để nhanh chóng loại bỏ sỏi, tránh biến chứng nguy hiểm xảy ra.
Sỏi đường tiết niệu gồm sỏi bàng quang, sỏi thận, sỏi niệu quản, sỏi niệu đạo đều có thể ngăn chặn sự lưu thông của nước tiểu ra bên ngoài
3. Các phương pháp tán sỏi tiết niệu công nghệ cao
Điều trị bằng các phương pháp tán sỏi ít xâm lấn đang là lựa chọn hàng đầu và được sử dụng phổ biến hiện nay. Bởi nhìn chung ưu điểm của các phương pháp này là ít xâm lấn, nhẹ nhàng, an toàn, rút ngắn thời gian điều trị và đạt hiệu quả cao cho người bệnh. Các phương pháp tán sỏi tiết niệu công nghệ cao bao gồm: Tán sỏi qua da bằng đường hầm nhỏ, tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng điện từ, tán sỏi nội soi ngược dòng.
3.1 Chỉ định tán sỏi đường tiết niệu cho từng loại sỏi
Đối với sỏi thận và sỏi niệu quản
Điều trị sỏi thận, sỏi niệu quản bằng các phương pháp ít xâm lấn gồm có:
Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng điện từ: Áp dụng với sỏi thận <1.5cm, sỏi niệu quản ⅓ trên sát bể thận và kích thước < 1cm. Kèm theo đó là chức năng thận còn hoạt động tốt, đường lưu thông phía dưới sỏi bình thường đảm bảo có thể đưa được vụn sỏi ra ngoài.
Tán sỏi qua da đường hầm nhỏ bằng laser: Áp dụng với sỏi thận kích thước >1.5cm, bao gồm cả sỏi san hô, sỏi niệu quản 1/3 trên và >1.5cm có kèm dị dạng đường tiết niệu.
Tán sỏi nội soi ngược dòng ống mềm bằng laser: Xử lý sỏi thận <2.5cm, sỏi nằm ở các vị trí phức tạp không thể tiếp cận bằng tán sỏi qua da như sỏi nằm trong đài thận có hẹp cổ đài, sỏi trong túi thừa…
Tán sỏi nội soi ngược dòng bằng laser: Sử dụng ống nội soi cứng tán sỏi niệu quản ⅓ giữa và ⅓ dưới.
Đối với sỏi bàng quang, sỏi niệu đạo
Tán sỏi nội soi ngược dòng áp dụng đối với sỏi bàng quang kích thước >1cm hoặc 1<cm mà không tự thoát ra ngoài theo đường tiểu.
Sỏi bàng quang là sỏi nằm trong chỉ định tán sỏi nội soi ngược dòng
3.2 Phương thức hoạt động của các phương pháp tán sỏi đường tiết niệu
Tán sỏi ngoài cơ thể bằng sóng điện từ
Là phương pháp hoàn toàn không mổ mở, không xâm lấn, loại bỏ sỏi bằng sóng điện từ chiếu bên ngoài cơ thể. Thông qua quá trình nghiền vụn sỏi bằng cách chiếu sóng điện từ tại vị trí lưng có khoảng cách gần sỏi nhất, hội tụ tại viên sỏi với một áp lực lớn để sỏi có thể trôi ra ngoài theo dòng nước tiểu. Với phương pháp này bệnh nhân sẽ có khoảng thời gian là 7-15 ngày để vụn sỏi được đào thải hết ra bên ngoài. Ưu điểm nổi trội của tán sỏi ngoài cơ thể là bạn có thể xuất viện ngay trong ngày.
Tán sỏi ngoài cơ thể là phương pháp hoàn toàn không xâm lấn, không mổ, không để lại sẹo, không chảy máu
Tán sỏi nội soi ngược dòng
Với một máy nội soi chuyên dụng có ống soi cứng, bán cứng hoặc ống soi mềm được đưa vào từ lỗ tiểu vào niệu đạo, tới bàng quang, lên niệu quản hoặc thận sẽ giúp bác sĩ xác định được vị trí của sỏi. Từ đó sẽ sử dụng dây dẫn năng lượng laser cũng thông qua con đường tự nhiên này để phá vỡ sỏi và gắp bỏ ra ngoài cơ thể bằng rọ. Sau 24-48h tùy vào sức khỏe sau tán sỏi là bạn có thể được xuất viện trở về nhà.
Đối với phương pháp này người bệnh có thể hoàn toàn yên tâm bởi năng lượng laser chỉ tác động đến sỏi, an toàn cho đường tiết niệu. Ngoài ra với việc nội soi ngược dòng không có vết mổ sẽ giúp người bệnh ít gặp nhiễm trùng, hậu phẫu đơn giản, nhanh chóng quay lại làm việc.
Tán sỏi ngoài da đường hầm nhỏ bằng laser
Chỉ với vết trích nhỏ 5mm trên da vùng lưng để giúp bác sĩ tạo một đường hầm vào thận hỗ trợ quá trình tán sỏi. Toàn bộ quá trình nội soi, bắn phá sỏi bằng laser, gắp bỏ vụn sỏi đều được thực hiện qua đường hầm này.
Sau khoảng 3 ngày nằm viện theo dõi là bệnh nhân có thể trở về nhà. Phương pháp này loại bỏ được sỏi kích thước lớn mà không cần mổ mở với vết rạch lên đến 10cm làm ảnh hưởng đến nhu mô thận.
Loại bỏ sỏi tiết niệu bằng các phương pháp tán sỏi công nghệ hiện đại giúp người bệnh nhận về nhiều lợi ích hơn rất nhiều so với phương pháp mổ mở truyền thống. Chính vì thế đừng chần chừ, sợ đau mà giữ sỏi, hãy nhanh chóng đến những cơ sở y tế uy tín để xử lý kịp thời bạn nhé.
