Sắt là nguyên tố đóng vai trò quan trọng trong quá trình tạo hồng cầu và tạo enzyme cho hệ miễn dịch, tăng cường sức đề kháng của cơ thể giúp chống lại bệnh tật. Đối với thai phụ, sắt có những ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của thai nhi. Bài viết này cùng bạn tìm hiểu những vấn đề cần chú ý khi bổ sung sắt cho bà bầu nhé.
Menu xem nhanh:
1. Vai trò của sắt đối với thai phụ như thế nào?
1.1. Tác dụng của sắt đối với mẹ bầu
Như đã biết, sắt có vai trò quan trọng đối với cơ thể của con người như cấu thành hồng cầu trong máu, tạo enzyme hệ miễn dịch,… Thiếu đi sắt, cơ thể con người phải đối mặt với nhiều nguy cơ bệnh lý, đối với mẹ bầu, điều này ảnh hưởng không chỉ đến mẹ bầu mà còn đến sức khỏe và sự phát triển của thai nhi.
Khi mang thai, một người phụ nữ cần một lượng máu lớn hơn bình thường để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của trẻ và tăng sức đề kháng cho cả mẹ và bé.
Sắt cũng làm tăng cảm giác thèm ăn của phụ nữ mang thai.
Sắt có vai trò quan trọng với mẹ bầu
1.2. Thiếu/ thừa sắt cho bà bầu gây ra những nguy hiểm gì?
Thiếu sắt dẫn đến thiếu máu chuyển oxy đến não và các cơ quan khác sẽ khiến phụ nữ có thai khó ngủ, chán ăn và mệt mỏi. Mẹ bầu thiếu sắt còn bị suy giảm sức đề kháng, dễ bị nhiễm trùng và có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Trẻ sinh ra từ mẹ bị thiếu máu và thiếu sắt trong thai kỳ thường bị thiếu máu và sức khỏe kém.
Những thai phụ bị thiếu sắt cũng có nguy cơ bị sinh non, băng huyết sau sinh, nhiễm trùng hậu sản và cơ thể suy nhược. Điều này dẫn đến bào thai thiếu dinh dưỡng, đẻ non tháng, sinh ra nhẹ cân. Ngoài ra, thiếu sắt còn có những ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ sau này.
Vì những lý do trên, bác sĩ sản khoa thường đưa ra hướng dẫn các mẹ bầu bổ sung đủ sắt cho cơ thể trong suốt thai kỳ. Nếu các triệu chứng như chóng mặt, mệt mỏi, khó thở, ngất xỉu xuất hiện thì rất có thể mẹ bị thiếu sắt. Lúc này, mẹ bầu cần được khám để xác định nguyên nhân và cung cấp liệu pháp bổ sung sắt nếu nguyên nhân là thiếu sắt.
Thiếu sắt nguy hiểm nhưng thừa cũng nguy hiểm. Các biểu hiện thừa sắt bao gồm táo bón,, đau bụng, buồn nôn và phân đen,.. Ngoài ra, dư thừa sắt tự do sẽ làm tăng nồng độ huyết sắc tố trong máu, cản trở quá trình mẹ cung cấp máu cho thai nhi. Điều này dẫn đến sinh non và trẻ nhẹ cân sau sinh.
2. Bổ sung sắt cho mẹ bầu cần lưu ý những vấn đề gì?
2.1. Hàm lượng sắt cho bà bầu được khuyến cáo
Thông thường, mỗi phụ nữ cần nạp khoảng 15 mg sắt mỗi ngày trước khi mang thai. Đến giai đoạn mang thai, mẹ bầu cần bổ sung lượng sắt nhiều hơn so với lượng thông thường vì em bé đang phát triển trong cơ thể của họ. Thai phụ cần trao đổi với bác sĩ sản khoa để được tư vấn hàm lượng phù hợp với sức khỏe và thể trạng.
Có thể bổ sung sắt cho bà bầu từ hai nguồn chính: từ thực phẩm hàng ngày và từ thuốc chứa sắt theo hướng dẫn của bác sĩ.
Mẹ bầu cần bổ sung hàm lượng sắt hợp lý theo khuyến cáo từ bác sĩ
2.2. Bổ sung từ nguồn thực phẩm dồi dào sắt hàng ngày
Thực phẩm hàng ngày là nguồn cung cấp sắt tốt nhất. Sắt có thể được tìm thấy trong thịt gia cầm, tim, gan, cá, hàu, nghêu và lòng đỏ trứng gà; trái cây khô, rau xanh lá đậm, ngũ cốc, đậu, bí ngô và bông cải. Cơ thể hấp thu sắt từ động vật có phần tốt hơn so với sắt thực vật.
Mẹ bầu không chỉ nên bổ sung sắt trong giai đoạn thai kỳ mà cũng nên bổ sung vitamin B12, folate, acid folic và vitamin B12 vì những chất này đóng một vai trò quan trọng trong quá trình tạo máu.
Phụ nữ có thai có thể tham khảo và bổ sung sắt thông qua các loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng khác ngoài những thực phẩm chứa sắt kể trên, theo hướng dẫn của bác sĩ.
Bổ sung sắt từ thực phẩm
2.3. Bổ sung sắt bằng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ sản khoa
Trong quá trình mang thai, việc thai phụ cần làm là đi thăm khám sức khỏe để có được thai kỳ khỏe mạnh. Vào đầu thai kỳ, các bác sĩ có thể chỉ định thai phụ sử dụng viên uống sắt để bổ sung sắt cho cơ thể.
Thông thường, có hai loại sắt thường được sử dụng là sắt hữu cơ (gluconate và fumarat) và sắt vô cơ. Các loại sắt thường được bào chế dưới dạng viên uống hoặc dạng nước, mỗi loại đều có những ưu nhược điểm riêng. Trong quá trình sử dụng, các chuyên gia thường khuyến cáo thai phụ cần đặc biệt chú ý những điều sau:
– Nên tham vấn và sử dụng theo loại sắt mà bác sĩ hướng dẫn, hỏi ý kiến bác sĩ trước khi muốn sử dụng một dạng nào khác để tránh rủi ro.
– Không được sử dụng sắt chung với sữa, thuốc bổ canxi vì thuốc này có thể giảm khả năng hấp thu sắt ở bà bầu. Ngoài ra không sử dụng chung với nước trái cây chứa nhiều vitamin C.
Bên cạnh đó, bổ sung sắt cần đi kèm theo bổ sung chất xơ vì sắt có thể gây ra táo bón và chất xơ sẽ hạn chế tình trạng này.
Nói chung, sử dụng sắt cho bà bầu cần theo chỉ định và liều lượng của bác sĩ để tránh rủi ro từ tình trạng thiếu/ thừa sắt. Mẹ bầu cũng cần thăm khám thai định kỳ để được đánh giá tình trạng và nhận biết những bất thường, điều chỉnh lại kịp thời.
