Hen suyễn là một trong những bệnh lý hô hấp mạn tính phổ biến, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của hàng triệu người trên thế giới. Dù có thể kiểm soát được bằng thuốc và lối sống phù hợp, nhưng nhiều người vẫn thắc mắc hen suyễn có nguy hiểm không, liệu bệnh có thể gây ra biến chứng nặng hay đe dọa đến tính mạng không? Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về mức độ nguy hiểm của hen suyễn và cách phòng tránh hiệu quả.

1. Khái niệm bệnh hen suyễn

Hen suyễn là bệnh lý viêm mạn tính của đường hô hấp, xảy ra khi niêm mạc đường thở phản ứng quá mức với các tác nhân gây dị ứng hoặc kích thích. Hiện nay, hen suyễn vẫn chưa có phương pháp điều trị triệt để, người bệnh cần kiểm soát triệu chứng bằng thuốc và các biện pháp phòng ngừa.

Ở người mắc hen suyễn, tình trạng viêm kéo dài khiến đường thở trở nên nhạy cảm, dễ bị kích thích. Khi đó, các cơ trơn quanh phế quản co thắt, đồng thời lượng dịch nhầy tiết ra nhiều hơn bình thường, dẫn đến tắc nghẽn đường thở và gây khó thở, thở khò khè hoặc tức ngực.

Hen suyễn thường được chia thành 2 nhóm chính:

– Hen nội sinh: Cơn hen khởi phát do nhiễm khuẩn đường hô hấp, không liên quan đến yếu tố di truyền hay các bệnh lý nền. Đây là dạng hen thường gặp ở người trưởng thành và người cao tuổi.

– Hen ngoại sinh: Cơn hen xảy ra do tiếp xúc với dị nguyên như phấn hoa, bụi, lông thú, thời tiết lạnh hoặc nấm mốc. Thường gặp ở trẻ em, người trẻ tuổi, hoặc những người có cơ địa dị ứng hoặc tiền sử gia đình có người mắc bệnh hen suyễn.

Hen suyễn xảy ra khi niêm mạc đường thở phản ứng quá mức với các tác nhân gây dị ứng hoặc kích thích

2. Bệnh hen suyễn có nguy hiểm không và cách phòng ngừa bệnh

2.1. Giải đáp câu hỏi: Hen suyễn có nguy hiểm không?

Hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm bệnh hen suyễn. Việc kiểm soát bệnh chủ yếu dựa vào sử dụng thuốc duy trì nhằm làm giảm triệu chứng, ngăn ngừa các đợt bùng phát và hạn chế nguy cơ tiến triển nặng hoặc biến chứng nguy hiểm.

Ở trẻ em mắc hen suyễn, khả năng đáp ứng điều trị thường tốt hơn so với người lớn, tuy nhiên bệnh vẫn có thể tái phát bất kỳ lúc nào nếu trẻ bị suy giảm miễn dịch hoặc tiếp xúc với các tác nhân kích thích như dị nguyên, bụi, lông động vật, thời tiết thay đổi,… Nguy hiểm nhất là khi trẻ gặp phải cơn hen cấp tính. Lúc này, đường thở bị co thắt, niêm mạc sưng viêm và tăng tiết dịch nhầy khiến đường thở bị thu hẹp nghiêm trọng. Các triệu chứng điển hình bao gồm khó thở, thở gấp, tức ngực, thiếu oxy và trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, người bệnh có thể lịm đi, hôn mê hoặc tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời để khai thông đường thở.

Có thể thấy, hen suyễn là một bệnh lý mạn tính nhưng không thể chủ quan, bởi các cơn hen cấp tính có thể xuất hiện bất ngờ và đe dọa trực tiếp đến tính mạng. Do đó, bệnh nhân nên chủ động tránh xa các tác nhân gây kích ứng đường hô hấp, đồng thời người thân và người xung quanh cũng nên nắm rõ tình trạng bệnh để có thể hỗ trợ kịp thời khi có cơn hen xảy ra.

Hen suyễn là một bệnh lý mạn tính nhưng không thể chủ quan

2.2. Sau khi đã biết hen suyễn có nguy hiểm không, cùng tìm hiểu cách phòng ngừa bệnh

Để kiểm soát tốt bệnh hen suyễn và ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng, người bệnh cần chủ động thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

– Cai thuốc lá: Người bệnh cần tuyệt đối ngừng hút thuốc và tránh tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá – một trong những tác nhân kích thích mạnh mẽ khiến cơn hen dễ bùng phát.

– Tăng cường vận động thể lực: Việc tập luyện đều đặn giúp nâng cao thể trạng và cải thiện chức năng hô hấp. Tuy nhiên, nếu xuất hiện co thắt phế quản khi gắng sức, người bệnh cần xử trí theo đúng hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

– Tránh sử dụng các loại thuốc có nguy cơ làm nặng thêm bệnh: Một số loại thuốc như thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) có thể làm trầm trọng thêm tình trạng hen. Đối với những bệnh nhân mắc hội chứng mạch vành cấp, bác sĩ có thể cân nhắc chỉ định thuốc chẹn beta chọn lọc cho tim nếu lợi ích vượt trội nguy cơ.

– Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Tăng cường rau xanh và trái cây tươi trong khẩu phần ăn hằng ngày, đồng thời tránh xa các thực phẩm dễ gây dị ứng để giảm nguy cơ khởi phát cơn hen.

– Kiểm soát chất lượng không khí trong nhà: Tránh đun nấu gây khói hoặc nên lắp đặt hệ thống thông khí phù hợp. Giữ không gian sống sạch sẽ, thoáng đãng để hạn chế tác nhân gây kích ứng đường hô hấp.

– Hạn chế tiếp xúc với không khí ô nhiễm ngoài trời: Tránh tập luyện cường độ cao tại những nơi có không khí ô nhiễm nặng, thời tiết quá lạnh hoặc độ ẩm thấp. Người bệnh cũng nên hạn chế đến nơi đông người trong các đợt dịch bệnh lây qua đường hô hấp.

– Quản lý cảm xúc hiệu quả: Những cảm xúc mạnh như tức giận, lo lắng, cười to hay khóc có thể kích hoạt cơn hen nếu bệnh không được kiểm soát tốt. Người bệnh nên tập luyện các kỹ thuật thư giãn, hít thở sâu để ổn định cảm xúc.

– Tránh các yếu tố khởi phát cơn hen: Cần tuân thủ các chỉ dẫn từ bác sĩ điều trị để nhận biết và tránh xa các yếu tố gây kích thích.

– Tiêm vắc xin đầy đủ: Tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm và vắc xin phế cầu định kỳ 5 năm/lần giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp – nguyên nhân hàng đầu gây bùng phát cơn hen cấp.

Tiêm vắc xin phòng cúm hàng năm và vắc xin phế cầu định kỳ 5 năm/lần

3. Những đối tượng dễ mắc phải căn bệnh hen suyễn

– Những người sở hữu cơ địa da dễ bị dị ứng

– Trẻ bị bệnh nhiễm khuẩn đường hô hấp đã tái phát nhiều lần

– Trẻ có ba mẹ mắc suyễn

– Người dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường ô nhiễm như khói bụi, hóa chất, khói thuốc lá,…

– Người thừa cân, béo phì

– Người có tiền sử mắc bệnh dị ứng về da, bệnh hô hấp…

Tóm lại, hen suyễn là một bệnh lý mạn tính nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát tốt nếu người bệnh chủ động tuân thủ điều trị và áp dụng các biện pháp phòng ngừa hợp lý. Dù không gây nguy hiểm ngay lập tức, nhưng nếu chủ quan và không kiểm soát hiệu quả, bệnh có thể dẫn đến những cơn hen cấp tính đe dọa tính mạng. Do đó, việc thăm khám định kỳ, dùng thuốc theo chỉ định và xây dựng lối sống lành mạnh là chìa khóa giúp người bệnh sống khỏe mạnh cùng hen suyễn.