Võng mạc tiểu đường là gì? Nguyên nhân và cách chữa
Võng mạc tiểu đường là gì khi có thể gây ra mù lòa ở người mắc bệnh. Hiện nay, bệnh này dần trở nên phổ biến hơn ở các nước đang phát triển. Vậy nguyên nhân và cách chữa bệnh này ra sao, cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu ngay qua bài viết này nhé.
1. Tìm hiểu võng mạc tiểu đường là gì?
Bệnh võng mạc tiểu đường là một tình trạng phức tạp phát sinh như một biến chứng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe của mắt. Bệnh liên quan đến tổn thương các mạch máu võng mạc.
Ban đầu, bệnh võng mạc tiểu đường không gây ra triệu chứng rõ ràng. Đôi khi chỉ có vấn đề nhỏ về tầm nhìn. Tuy nhiên, theo thời gian, bệnh có thể dẫn đến mù lòa. Nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường tăng lên đáng kể đối với những người mắc tiểu đường trong thời gian dài.
Tìm hiểu võng mạc tiểu đường là gì? (minh họa)
Bệnh võng mạc đái tháo đường thường phát triển sau khoảng 10-15 năm kể từ khi bị đái tháo đường. Trong đó, gồm cả việc bệnh nhân đó có dùng insulin hay không. Toàn cầu, có hơn 200 triệu người mắc bệnh đái tháo đường. Ở Việt Nam, con số này là khoảng 4,5 triệu người, trong đó có khoảng 20% trường hợp mắc tiểu đường có các vấn đề liên quan đến mắt ở mức độ khác nhau.
Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, các tổn thương ở đáy mắt do bệnh có thể rất nghiêm trọng. Cụ thể, bao gồm: phù hoàng điểm, xuất huyết võng mạc, xuất huyết dịch kính và bong võng mạc, mù lòa.
2. Nguyên nhân dẫn đến bệnh lý võng mạc tiểu đường
Khi biết được võng mạc tiểu đường là gì, bạn có thắc mắc nguyên nhân dẫn tới bệnh không? Bệnh đái tháo đường gây tổn thương đến các mạch máu của toàn bộ cơ thể. Đặc biệt, nó ảnh hưởng nghiêm trọng tới vi mạch máu. Ở mắt, bệnh đái tháo đường gây tổn thương các mao mạch võng mạc. Từ đó, dẫn đến tăng tính thấm của thành mạch và sự rò rỉ huyết tương vào võng mạc và phù nề.
Ở mắt, bệnh đái tháo đường gây tổn thương các mao mạch võng mạc (minh họa)
Sự tắc nghẽn và thiếu máu trong mao mạch làm cho cơ thể phải tự đáp ứng. Cụ thể, bằng cách kích thích sự phát triển của các mạch máu mới (tân mạch) để cung cấp dưỡng chất cho vùng võng mạc bị tổn thương. Tuy nhiên, những mạch máu mới này thường rất mỏng manh và dễ vỡ. Chính điều đó gây ra các biến chứng như xuất huyết dịch kính, võng mạc và xơ hóa võng mạc.
Võng mạc là phần quan trọng nhất trong quá trình tiếp nhận ánh sáng. Bởi hoàng điểm là trung tâm của võng mạc, nơi có tầm nhìn sắc nét nhất. Bệnh đái tháo đường ảnh hưởng nghiêm trọng tới võng mạc đặc biệt là hoàng điểm, gây tổn thương lớn và ảnh hưởng mạnh đến chức năng thị giác.
3. Triệu chứng võng mạc tiểu đường phổ biến
Những người mắc võng mạc do tiểu đường thường khó nhận biết được những biểu hiện trong giai đoạn ban đầu. Chỉ khi bệnh tiến triển đáng lo ngại hơn, những triệu chứng rõ ràng mới xuất hiện, bao gồm:
– Tầm nhìn bị ảnh hưởng, nhìn mọi vật bị mờ.
– Nhìn thấy ảnh của mọi vật có các vùng sáng hoặc tối đan xen.
– Khó khăn hơn khi nhìn vào ban đêm.
– Mất khả năng nhìn rõ màu sắc hoặc mờ đi.
– Giới hạn tầm nhìn bị thu hẹp hơn.
Nếu mắt có bất kỳ dấu hiệu lạ, người mắc tiểu đường cần đi khám tại bệnh viện.
4. Nhóm đối tượng có nguy cơ cao bị võng mạc tiểu đường
Nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường đều đáng báo động với tất cả các trường hợp tiểu đường. Trong đó, bao gồm cả tiểu đường tuýp 1 và đái tháo đường tuýp 2. Các yếu tố sau đây là những tình huống có thể tăng nguy cơ mắc bệnh võng mạc tiểu đường ở bệnh nhân tiểu đường:
Đang mắc phải tình trạng bệnh huyết áp cao có thể dẫn đến võng mạc tiểu đường (minh họa)
– Thời gian mắc bệnh tiểu đường kéo dài nhiều năm.
– Mang thai trong tình trạng bị tiểu đường nặng.
– Không thể kiểm soát được tốt lượng đường bên trong máu.
– Đang mắc phải tình trạng bệnh huyết áp cao.
– Mức cholesterol trong cơ thể luôn cao.
5. Cách chữa võng mạc đái tháo đường
– Điều trị nội khoa (áp dụng khi bệnh ở mức độ nhẹ – giai đoạn chưa tăng sinh của bệnh võng mạc đái tháo đường):
Ở giai đoạn này, mục tiêu chính của điều trị là kiểm soát tốt đường huyết và hỗ trợ nuôi dưỡng cũng như cải thiện tuần hoàn máu tại võng mạc nhằm ngăn chặn tiến triển của bệnh.
Sử dụng thuốc ổn định đường huyết: Đây là biện pháp cơ bản và quan trọng nhất. Kiểm soát đường huyết tốt sẽ giúp làm chậm quá trình tổn thương ở võng mạc và ngăn ngừa nguy cơ phát triển các biến chứng nghiêm trọng hơn. Có thể sử dụng thuốc uống hoặc insulin tùy theo mức độ bệnh.
Dùng thuốc tăng cường tuần hoàn võng mạc: Những loại thuốc này có tác dụng cải thiện lưu thông máu ở vùng võng mạc, từ đó giúp giảm tình trạng thiếu máu cục bộ và tăng khả năng nuôi dưỡng các mô võng mạc bị tổn thương.
Thuốc hỗ trợ dinh dưỡng cho võng mạc và hoàng điểm: Nhóm thuốc này thường chứa các thành phần chống oxy hóa, vitamin, khoáng chất và axit béo thiết yếu, giúp bảo vệ tế bào võng mạc trước các tác nhân gây hại và làm chậm quá trình thoái hóa.
– Điều trị ngoại khoa (áp dụng khi bệnh đã tiến triển đến mức độ nặng – giai đoạn tăng sinh):
Khi bệnh võng mạc đái tháo đường chuyển sang giai đoạn tăng sinh, lúc này có sự hình thành các tân mạch bất thường, gây nguy cơ xuất huyết và tổn thương nghiêm trọng cho võng mạc. Các phương pháp can thiệp ngoại khoa sẽ được áp dụng nhằm kiểm soát và điều trị các biến chứng:
+ Laser quang đông võng mạc: Đây là phương pháp sử dụng tia laser để tiêu diệt các vùng võng mạc bị thiếu máu và ngăn chặn sự phát triển của các tân mạch bất thường. Mục tiêu của laser là làm giảm lượng oxy tiêu thụ tại các vùng võng mạc bị tổn thương, từ đó giúp cải thiện tình trạng phù hoàng điểm và hạn chế nguy cơ xuất huyết trong mắt.
+ Tiêm nội nhãn các thuốc chống tăng sinh tân mạch: Các loại thuốc như kháng VEGF (vascular endothelial growth factor) sẽ được tiêm trực tiếp vào buồng dịch kính của mắt. Những thuốc này có tác dụng ức chế quá trình hình thành tân mạch bất thường, giảm phù hoàng điểm và cải thiện thị lực.
+ Phẫu thuật cắt dịch kính và xử lý bong võng mạc: Đây là phương pháp được chỉ định trong các trường hợp bệnh tiến triển nặng với các biến chứng như xuất huyết dịch kính, bong võng mạc do kéo hoặc xơ hóa võng mạc. Phẫu thuật giúp loại bỏ máu và mô xơ trong dịch kính, tái tạo lại cấu trúc võng mạc và cải thiện chức năng thị giác nếu còn khả năng.
Trên đây là những thông tin về võng mạc tiểu đường là gì, nguyên nhân và cách chữa, hy vọng chúng hữu ích với bạn đọc. Trường hợp thấy nghi ngờ mắc võng mạc tiểu đường, hãy liên hệ ngay tới Thu Cúc TCI để được tư vấn ngay bạn nhé.
