Viêm thoái hóa khớp gối là bệnh diễn biến âm thầm, khó phát hiện. Tuy nhiên khi bệnh trở nặng có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm.
Menu xem nhanh:
1. Viêm thoái hóa khớp gối là gì?
Viêm thoái hóa khớp gối hay thoái hóa sụn khớp gối là tình trạng lớp đệm tự nhiên giữa các lớp sụn bị mài mòn. Trong giai đoạn đầu, khớp gối ít bị tổn thương do dịch trong bao khớp không ảnh hưởng nhiều.
Khi khớp bị thương tổn nhiều, lớp dịch khớp sẽ ngày càng kém, khiến độ ma sát giữa đầu khớp tăng lên. Biểu hiện rõ ràng là sự biến đổi bề mặt sụn khớp, tiếp theo là biến đổi bề mặt khớp, làm hình thành các gai xương, sau cùng là biến dạng khớp gọi là hư khớp.
Khi xảy ra tình trạng này, các khớp xương cọ xát với nhau mạnh hơn, gây ảnh hưởng đến khả năng vận động dẫn đến các cơn đau nhức, sưng khớp khiến người bệnh di chuyển khó khăn.
Những cơn đau nhức kèm sưng tấy là biểu hiện viêm khớp
2. Triệu chứng của viêm thoái hóa khớp gối
Viêm thoái hóa khớp gối có 4 giai đoạn. Dưới đây là biểu hiện đặc trưng của từng giai đoạn mà người bệnh cần phân biệt rõ.
2.1. Giai đoạn 1
Đây là giai đoạn đầu khi mà sụn khớp gối bị thoái hóa nhưng chưa có biểu hiện rõ ràng. Ở giai đoạn này, các phần của khớp đã bắt đầu xảy ra hiện tượng mài mòn. Tuy nhiên, quá trình diễn ra chậm và không đáng kể. Do đó, người bệnh thường không cảm thấy đau nhức hay khó chịu.
2.2. Giai đoạn 2
Giai đoạn 2 là lúc bệnh tiến triển nhẹ. Khi chụp X-quang, bác sĩ vẫn sẽ thấy không gian giữa các xương vẫn ở mức độ vừa phải và chưa bị cọ xát với nhau. Các chất lỏng hoạt dịch vẫn đủ để duy trì các hoạt động thông thường của khớp gối.
Tuy nhiên, giai đoạn này cũng là thời kỳ người bệnh có thể xuất hiện các triệu chứng đầu tiên như: đau sau khi đi bộ hoặc chạy bộ lâu, cứng khớp khi không vận động trong thời gian dài…
2.3. Giai đoạn 3
Giai đoạn này, lớp sụn nằm giữa các xương bị tổn thương rõ ràng. Không gian giữa các xương cũng bắt đầu thu hẹp lại. Khi đó, người bệnh dễ gặp các cơn đau khi đi bộ, chạy, cúi người, quỳ gối.
Người bệnh có thể có biểu hiện cứng khớp sau khi thức dậy vào sáng sớm hoặc sau khi ngồi một chỗ quá lâu. Bên cạnh đó, nếu người bệnh cử động liên tục khớp gối sẽ bị sưng lên gây khó khăn khi di chuyển.
2.4. Giai đoạn 4
Lúc này bệnh đã tiến triển nặng. Người bệnh sẽ cảm thấy rất đau và khó chịu khi đi bộ và cử động khớp. Khi đó, không gian giữa các xương bị thu hẹp, sụn bị bào mòn, khiến khớp bị cứng. Lượng chất lỏng mất dần đi, khiến các xương ma sát vào nhau, làm gia tăng các cơn đau nhức.
Những cơn đau xuất hiện khi người bệnh vận động, tập luyện thể thao
3. Nguyên nhân gây bệnh viêm thoái hóa khớp gối
Nguyên nhân viêm thoái hóa khớp gối chia thành 2 loại gồm: viêm thoái hóa khớp gối nguyên phát và viêm thoái hóa khớp gối thứ phát.
3.1. Viêm thoái hóa khớp gối nguyên phát
– Tuổi tác: Tuổi càng cao, chất lượng sụn khớp ngày càng suy giảm. Các tế bào sụn không còn khả năng sinh sản thêm hoặc tự tái tạo. Nên khi lớp sụn này bị bào mòn sẽ không có lớp sụn mới thay thế.
– Di truyền: Bạn sẽ có nguy cơ mắc bệnh này nếu trong gia đình có người từng bị bệnh thoái hóa khớp gối.
– Nội tiết – Sự chuyển hóa của cơ thể: Giai đoạn mãn kinh hay đái tháo đường có thể gây ra các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là bệnh viêm thoái hóa ở khớp gối.
3.2. Viêm thoái hóa khớp gối thứ phát
3.2.1. Giới tính
Phụ nữ ở độ tuổi từ 55 trở lên có nguy cơ mắc bệnh viêm khớp cao hơn nam giới. Bên cạnh đó, thói quen đi giày cao gót cũng gây áp lực lên sụn khớp làm đẩy nhanh quá trình thoái hóa gối.
3.2.2. Thừa cân
Những người thừa cân, béo phì sẽ dồn áp lực trọng lượng xuống hai khớp gối. Do đó, sụn khớp dễ bị hao mòn và hỏng dần. Với phụ nữ trên 40 tuổi bị béo phì, nguy cơ mắc bệnh cao gấp 6 lần so với những người bình thường.
3.2.3. Chấn thương
Người gặp các chấn thương khi chơi thể thao hay khi lao động làm giãn hoặc đứt dây chằng, gãy xương bánh chè hoặc đầu dưới xương đùi… làm sụn bị tổn thương trầm trọng rất dễ mắc bệnh. Nếu người bệnh không điều trị các chấn thương sớm có thể dẫn đến lệch trục khớp gây thoái hóa.
3.2.4. Các bệnh lý khác
Người mắc các bệnh khác như gút, tiểu đường, hội chứng rối loạn chuyển hóa, viêm khớp dạng thấp, bàn chân bẹt… thường dễ mắc bệnh hơn.
3.2.5. Hệ miễn dịch bị phá hủy
Sụn khớp được nuôi dưỡng bởi dịch khớp, do vậy, sụn khớp không được xem là một phần của cơ thể. Do vậy, cơ thể tự sản sinh ra cơ chế hủy hoại sụn khớp, khiến khớp yếu đi.
3.2.6. Không rèn luyện thể lực
Ít vận động thể dục thể thao có thể dẫn đến tình trạng các khớp xương thiếu linh hoạt, sai lệch cấu trúc cơ, gân, xương, dây chằng. Nếu tập luyện thường xuyên và tăng sức mạnh cơ, người bệnh có thể giảm đến 30% nguy cơ mắc bệnh thoái hóa khớp gối.
3.2.7. Lạm dụng thuốc Corticoid
Đây là thuốc được sử dụng nhiều trong điều trị kháng viêm, chống dị ứng, ức chế miễn dịch. Nếu lạm dụng có thể làm tăng mức độ thoái hóa, khiến bệnh nặng thêm.
3.2.8. Vận động quá sức
Lao động nặng, vận động ở cường độ cao có nguy cơ dẫn đến khớp thoái hóa nhanh hơn.
3.2.9. Ăn uống thiếu khoa học
Cơ thể thiếu chất dinh dưỡng khiến túi hoạt dịch tiết ra ít chất nhờn hơn. Ngoài ra, uống nhiều bia rượu cũng làm hủy hoại lớp sụn khớp, gây thoái hóa và đau nhức.
4. Điều trị viêm thoái hóa khớp gối thế nào?
– Điều trị dùng thuốc: Người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc kháng viêm, giảm đau theo chỉ định của bác sĩ.
Người bệnh cần chủ động khám ngay khi có dấu hiệu bệnh
– Giảm cân nếu thừa cân để làm giảm áp lực cho khớp đầu gối.
– Tập luyện các bài tập tăng cường cơ bắp quanh đầu gối, giúp linh hoạt giúp khớp gối, hỗ trợ người bệnh di chuyển và vận động dễ dàng hơn.
– Vật lý trị liệu: Thực hiện các bài tập theo chỉ định của bác sĩ nhằm giảm đau khớp.
– Điều chỉnh tư thế đúng chuẩn, tránh ngồi xổm, ngồi bó chân và hạn chế leo cầu thang để giảm áp lực lên đầu gối.
Nếu bạn hoặc người thân đang gặp các triệu chứng viêm thoái hóa khớp gối, hãy đến các cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ thăm khám kịp thời. Phát hiện và điều trị sớm có thể giúp người bệnh ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra.
