Ung thư có thể xuất hiện ở bất kỳ cơ quan nào trên cơ thể và đều có tính chất nguy hiểm nếu không được phát hiện sớm. Vì vậy, nhận biết những dấu hiệu cảnh bảo sớm có vai trò đặc biệt quan trọng trong tầm soát ung thư. Và trong bài viết này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về ung thư tụy dấu hiệu cảnh báo bệnh sớm nhé.
Menu xem nhanh:
1. Tìm hiểu chung về ung thư tụy
Tụy là một cơ quan thuộc hệ tiêu hóa và có 2 chức năng chính:
– Chức năng ngoại tiết: tiết ra hợp chất gọi là men tụy đổ vào tá tràng giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn ở ruột non.
– Chức năng nội tiết: tiết ra Insulin và Glucagon đi thẳng vào máu để tham gia quá trình chuyển hóa Glucose trong cơ thể.
Ung thư tuyến tụy là những tổn thương ác tính xuất phát từ mô tụy. Trên 95% ung thư tụy xuất phát từ mô tụy ngoại tiết, ung thư xuất phát từ tế bào tụy nội tiết và mô liên kết rất hiếm gặp. Do đó, trong bài viết này, chúng tôi chủ yếu đề cập tới ung thư tụy ngoại tiết.
Ung thư tụy không phổ biến như nhiều dạng ung thư phổi, dạ dày, ung thư vú… nhưng tỷ lệ người mắc ung thư tụy tử vong khá cao. Nguyên nhân chính là bởi tụy có vị trí đặc biệt, nằm sâu trong ổ bụng, ít có triệu chứng lâm sàng và cũng dễ nhầm với bệnh khác. Vì vậy, người bệnh thường được chẩn ở giai đoạn muộn, bệnh lý đã chuyển nặng và tiên lượng bệnh xấu
Ung thư tụy rất khó phát hiện ở giai đoạn đầu
2. Nguyên nhân gây ra tình trạng ung thư tụy
Hiện nay nguyên nhân chính xác gây ra ung thư tụy vẫn chưa được xác định cụ thể. Dưới đây là một số yếu tố nguy cơ gây bệnh dựa trên nghiên cứu của các nhà khoa học:
– Yếu tố di truyền: Khoảng 10 – 15% người mắc ung thư tụy có liên quan tới yếu tố di truyền. Nếu trong gia đình (bố mẹ, anh chị em) có người mắc ung thư tụy hoặc mắc các hội chứng di truyền như ung thư, viêm tụy… thì bạn có nguy cơ cao bị ung thư tụy.
– Bệnh lý mãn tính ở tụy: Người mắc các bệnh lý mãn tính ở tụy có nguy cơ cao bị ung thư tụy theo thời gian. Các bệnh lý này bao gồm: đái tháo đường, viêm tụy mạn, bệnh xơ nang tụy.
– Yếu tố môi trường: Nhìn chung, những người có lối sống sinh hoạt thiếu lành mạnh luôn trở thành đối tượng dễ mắc ung thư tụy: thường xuyên hút thuốc lá, nghiện rượu, người bị bệnh béo phì, ít hoạt động thể lực…
Ung thư có tính chất di truyền
3. Ung thư tụy dấu hiệu cảnh báo sớm gồm những gì?
Cũng giống như nhiều dạng ung thư khác, triệu chứng của ung thư tụy giai đoạn khởi phát thường không rõ ràng, rất khó để phát hiện. Khi bệnh nặng hơn, triệu chứng lâm sàng thay đổi tùy theo vị trí khối u và mức độ xâm lấn của nó.
3.1. Ung thư tụy dấu hiệu lâm sàng
Các triệu chứng thường gặp của ung thư tụy bao gồm:
– Đau bụng: Đây là một trong những triệu chứng thường gặp nhất. Cơn đau bụng thường xuất hiện trước khi phát hiện bệnh khoảng 1- 2 tháng. Thông thường biểu hiện đau bụng trong ung thư tụy xuất hiện từ từ và tăng dần theo kiểu “vết dầu loang” theo tiến triển của bệnh. Tuy nhiên cũng có trường hợp người bệnh đột ngột đau bụng dữ dội do u làm tắc ống tụy, gây viêm tụy cấp.
Cơn đau sẽ tăng dần theo tình trạng tiến triển của bệnh, ban đầu cảm giác đau thường chỉ thoáng qua ở vùng thượng vị nên dễ nhầm với viêm dạ dày. Khi bệnh tiến triển, cơn đau thường lan sang 2 bên hông, đau xuyên ra sau lưng. Tần suất có thể không liên tục nhưng cơn đau thường nặng hơn sau khi ăn hoặc khi nằm ngửa. Đặc biệt, cơn đau nhiều ra sau lưng thường gặp khi khối u nằm ở vùng thân hoặc đuôi tụy.
– Hội chứng tắc ống mật: Biểu hiện của người mắc hội chứng này là vàng da, nước tiểu sẫm màu. Đây là dấu hiệu thường gặp và xuất hiện sớm khi những khối u xuất hiện tại vùng đầu tụy. Vàng da do ung thư tụy là vàng da liên tục, biểu hiện tăng dần do khôi u gây tắc ống mật, làm dịch mật từ gan không đi xuống tá tràng, hậu quả là mật vào trong máu gây vàng da, nước tiểu sẫm màu.
– Đi ngoài sống phân: Khi mắc ung thư tụy, khối u sẽ gây cản trở men tụy xuống ruột non để tiêu hóa thức ăn. Đây là một trong những nguyên nhân khiến người bệnh ung thư tụy bị suy kiệt rất nhanh.
– Kèm theo những triệu chứng trên, người bệnh còn có thể mắc các biểu hiện lâm sàng như: Suy nhược cơ thể, sụt cân nhanh, cảm giác chán ăn, nôn, tiêu chảy, mắc bệnh đái tháo đường…
Ung thư tụy có thể gây ra tình trạng đau bụng tùy mức độ
3.2. Ung thư tụy dấu hiệu liên quan tới bệnh lý
– Người mắc ung thư vú hoặc ung thư buồng trứng do yếu tố di truyền (có đột biến gen BRCA1, BRCA2) có 3 – 5% nguy cơ bị ung thư tụy theo thời gian.
– Người bị ung thư đại tràng không polyp có tính chất di truyền có nguy cơ bị ung thư tụy theo thời gian là 4%
– Người bị viêm tụy do di truyền có nguy cơ mắc ung thư tụy khoảng 24 – 40% do có đột biến gen PRSS1 và SPINK1.
– Đái tháo đường, tiểu đường: Đây vừa là yếu tố nguy cơ vừa là hậu quả của ung thư tụy. Khoảng 25% bệnh nhân có khởi phát bệnh tiểu đường trước khi phát hiện ung thư tuyến tụy trong thời gian dưới 2 năm.
Theo thống kê, có khoảng 53% bệnh nhân phát hiện bệnh ở giai đoạn 4, tiên lượng bệnh xấu. Điều này ảnh hưởng lớn tới khả năng điều trị bệnh, khiến tỷ lệ tử vong vì ung thư tụy khá cao so với nhiều dạng ung thư khác. Do đó, bạn nên chú ý các dấu hiệu cảnh báo sớm nói trên và thường xuyên khám sức khỏe, tầm soát ung thư định kỳ để sớm phát hiện bệnh, bảo vệ sức khỏe của bản thân.
