Sán lá gan là căn bệnh mạn tính phổ biến, gây ra bởi ký sinh trùng sán lá gan. Bệnh hiện có dấu hiệu tăng ca mắc và để lại nhiều hậu quả nặng nề. Bởi vậy, hiểu rõ về căn bệnh này đồng thời có những lưu ý đặc biệt trong sinh hoạt người bệnh cần phòng ngừa để bảo vệ lá gan. Dưới đây là những thực phẩm người bệnh sán lá gan nên kiêng cần nhớ.
Menu xem nhanh:
1. Sán lá gan và khái quát chung về tình trạng bệnh
Sán lá gan là ký sinh trùng có hình dáng tương tự một chiếc lá với thân dẹt và là sinh vật lưỡng tính bởi chung có cả bộ phận sinh dục đực và cái.
Căn bệnh này có thể gặp phải nếu người bệnh ăn hoặc uống phải thực phẩm/nước chứa ấu trùng và nhiễm bệnh.
Sán lá gan có thể gặp phải nếu người bệnh ăn hoặc uống phải thực phẩm/nước chứa ấu trùng và nhiễm bệnh
Hiện nay, sán lá gan được chia thành 2 loại gồm:
– Sán lá gan nhỏ(phổ biến ở miền Trung và miền Nam): có vật chủ trung gian thường là ốc, cá nước ngọt… có thể lây cho chó, chuột, mèo… Khi ăn phải cá chưa chế biến kỹ hoặc rau thủy sinh có chứa ấu trùng, chúng có thể vào dạ dày rồi men theo gan mật tiến đến thành sán lá gan.
– Sán lá gan lớn(phổ biến ở miền Bắc): chủ yếu tồn tại trong những loại động vật ăn cỏ gồm: bò, dê, trâu, cừu… Người bệnh mắc sán lá gan lớn cũng có thể ăn phải một số rau mọc dưới nước nhiễm ấu trùng: rau cần, rau muống, ngó sen…
2. Mức độ nguy hiểm của căn bệnh sán lá gan ở người
2.1 Đánh giá mức độ nguy hiểm của bệnh thông qua triệu chứng
Những triệu chứng của bệnh sán lá gan phổ biến là: vàng da, buồn nôn, sút cân, tiêu chảy… Nhưng những triệu chứng này thường là khi bệnh đã khởi phát, khi mới mắc sán lá gan thường không có biểu hiện cụ thể.
– Đối với giai đoạn ủ bệnh: người bệnh thường không thấy triệu chứng bởi còn tùy thuộc vào số lượng ấu trùng. Sán lá gan nhỏ nếu nhiễm trên 100 sán mới có biểu hiện còn sán lá gan lớn thường khó xác định triệu chứng.
– Đối với thời kỳ lây truyền, sán đã ký sinh và đẻ trứng nên người bệnh có thể gặp phải một số biểu hiện sau:
+ Đau bụng: đau quặn bởi sán di chuyển từ ruột sang gan hay chui vào ống mật khiến tắc nghẽn ống mật
+ Da nhợt nhạt hoặc xanh vàng: sán ký sinh trong gan, mật khiến chức năng gan kém hoặc nhiễm trùng gan dẫn tới da biến màu nhợt nhạt, vàng hoặc xanh. Hoặc đây cũng là di chứng do người bệnh mệt mỏi, nôn nhiều…
+ Buồn nôn, khó chịu, tiêu chảy: ống dẫn mật tắc khiến cho tiêu hóa của người bệnh kém, biểu hiện này có thể kéo dài tùy thuộc vào tình trạng nhiễm trùng của người bệnh.
Buồn nôn, bụng khó chịu là biểu hiện của bệnh sán lá gan cần lưu ý
+ Sút cân: do tiêu hóa kém, chán ăn nên đa số người bệnh có thể không ăn trong thời gian dài hoặc ăn uống thất thường khiến cân nặng sụt giảm.
+ Nổi ban: trong giai đoạn sán xâm nhập đến gan có thể xuất hiện những nốt ban ngứa khi hệ miễn dịch phản ứng với nhiễm trùng gan gây ra bởi sán.
+ Sốt: điều này xảy ra bởi tắc nghẽn ống mật khiến bị nhiễm trùng gây sốt.
2.2 Đánh giá chung mức độ nguy hiểm của bệnh sán lá gan
Sán lá gan có thể lây qua vật chủ trung gian khi ăn phải ấu trùng của sán mà không lây trực tiếp từ người sang người.
Đây là một căn bệnh nguy hiểm với nguy cơ biến chứng và ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe và tính mạng của người bệnh.
Sán lá gan khi ký sinh ở gan có thể phá hủy nhu mô gan dẫn tới áp xe gan. Nếu để kéo dài, sán sẽ phát triển trong đường mật đến khoảng 30 năm dẫn tới ung thư gan hoặc ung thư đường mật…
Sán lá gan nhỏ nếu hình thành và phát triển ở gan có thể ký sinh trong ống dẫn mật và lấy đi chất dinh dưỡng của gan và làm gan bị tổn thương dẫn tới: tắc mật, xơ cứng ống mật, xơ gan… Từ đó dẫn tới bệnh xơ gan cổ trướng, áp xe gan thoái hóa… Thậm chí nếu không chữa trị sớm có thể dẫn tới tử vong.
3. Gợi ý thực đơn phòng tránh sán cho người bệnh xơ gan
3.1 Những thực phẩm mà người bệnh sán lá gan nên kiêng
Hiện nay, nhiều vùng miền vẫn có thói quen ăn cá sống, rau sống, gỏi cá… dẫn tới nguy cơ nhiễm trùng tăng.
Người bệnh nên ăn chín uống sôi và hạn chế ăn gỏi cá hay cá chưa được nấu chín.
Bên cạnh gỏi cá thì lẩu hải sản cũng có thể dẫn tới nguy cơ sán lá gan nếu không được chế biến kỹ hoặc không may có ấu trùng sán.
Sán lá gan cũng có thể ký sinh trong chó/mèo… nên người bệnh cần bảo vệ vật nuôi cũng như sức khỏe của bản thân thông qua hạn chế chúng ăn cá sống. Bạn nên tẩy giun sán cho chó mèo định kỳ.
3.2 Những thực phẩm mà người bệnh sán lá gan nên kiêng – Cách kiêng thế nào khoa học?
Xuất phát từ những con đường lây nhiễm bệnh sán lá gan, người bệnh có thể phòng tránh thông qua các phương pháp sau:
– Ăn chín uống sôi, không ăn những đồ chưa qua chế biến kỹ như: gỏi, tiết canh, đồ sống…
– Uống nước sạch và nên lọc/đun nước trước khi sử dụng
Bệnh nhân sán lá gan nên uống nhiều nước và đảm bảo nước sạch mỗi ngày
– Rửa sạch, ngâm khử khuẩn đối với những dòng rau dưới nước như: rau ngó sen, rau muống, rau cần, rau cải…
– Không ăn cá/ốc chưa được chế biến kỹ
– Luôn giữ vệ sinh cơ thể sạch sẽ, đặc biệt là tay
– Tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần
– Nếu thấy những dấu hiệu bất thường nghi ngờ sán lá gan thì cần thăm khám và điều trị ngay để tránh biến chứng có thể xảy ra.
Trên đây là tổng hợp những thông tin cần biết về thực phẩm người bệnh sán lá gan nên kiêng. Bệnh nhân và người nhà cần lưu ý rằng, chế độ ăn uống và thực phẩm có vai trò quan trọng đối với hệ tiêu hóa cũng như ảnh hưởng tới tình trạng bệnh sán lá gan.
Do đó, cần thực hiện chế độ ăn uống sạch sẽ, khoa học theo khuyến cáo của chuyên gia để có sức khỏe tốt và tránh gặp phải tình trạng bệnh nguy hiểm. Nếu bạn cần tư vấn, hãy liên hệ với chúng tôi để được hỗ trợ.
