Vacxin BCG được biết đến là một phần quan trọng của lịch tiêm chủng của trẻ em. Tuy nhiên BCG là vacxin gì không phải ai cũng biết, nhất là những bậc phụ huynh lần đầu làm bố mẹ. Trong bài viết này TCI sẽ giúp bạn tìm hiểu BCG là vacxin gì, cách nó hoạt động, hiệu quả và lịch tiêm chủng của vắc xin trong chương trình tiêm chủng.
Menu xem nhanh:
1. BCG là vacxin gì?
Vacxin BCG, viết tắt của “Bacille Calmette-Guerin,” là một loại vacxin đặc biệt được sử dụng để phòng ngừa bệnh lao hay còn được gọi là bệnh lao phổi (TB). Đây là một trong những vacxin quan trọng trên thế giới với vai trò đặc biệt trong việc kiểm soát và ngăn chặn sự lây lan của bệnh lao, một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây ra bởi vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis.
BCG là vacxin gì là câu hỏi nhiều người quan tâm
Vacxin BCG là một loại vacxin sống giảm độc lực, nó được sản xuất từ một dạng suy yếu của vi khuẩn Mycobacterium bovis, một chủng vi khuẩn lao có liên quan mật thiết với vi khuẩn gây ra bệnh lao ở người.
Khi tiêm vacxin BCG vào cơ thể, nó sẽ kích thích hệ thống miễn dịch tạo ra sự phản ứng để chống lại vi khuẩn lao, giúp bảo vệ cơ thể khỏi nhiễm trùng nếu tiếp xúc với vi khuẩn thực sự ở tương lai.
Vacxin đặc biệt hiệu quả trong việc phòng ngừa các hình thái lao nguy hiểm, bao gồm cả bệnh lao viêm màng não, với độ bảo vệ lên tới 70%. Ngoài ra, nó cũng có tác dụng phòng ngừa nhiễm loét Buruli và một số dạng khuẩn lao không điển hình khác.
Vacxin BCG thường được khuyến cáo cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Điều đặc biệt về vacxin BCG là chỉ cần tiêm một liều duy nhất và không cần tiêm thêm các liều bổ sung sau này.
2. Lịch sử phát triển của vacxin BCG
Vacxin BCG được nghiên cứu kéo dài trong khoảng 13 năm, từ 1908 đến 1921, do hai nhà khoa học người Pháp là Albert Calmette và Camille Guérin thực hiện. Họ đặt tên cho sản phẩm này theo tên của họ – Bacillus Calmette-Guérin, viết tắt là BCG.
Trong quá trình phát triển, chương trình tiêm chủng vacxin phòng chống bệnh lao đã đối mặt với một thách thức lớn vào năm 1930 tại Đức khi 72 trẻ em sau khi được tiêm chủng bằng loạt vacxin BCG sản xuất sai tại Viện Pasteur đã mắc bệnh lao. Sự cố này đã khiến cho việc tiêm chủng vacxin trở nên nhiều tranh cãi và phải tạm dừng.
Việc tiêm chủng vacxin BCG cho trẻ em ở nhiều nước chỉ được khôi phục trở lại sau năm 1932. Khi lúc này, công nghệ sản xuất vacxin đã được cải tiến và đảm bảo an toàn hơn.
Vacxin BCG cho trẻ em được khôi phục và phổ biến trên thế giới kể từ sau năm 1932
Tại Việt Nam, từ những năm 1990, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) đã hỗ trợ Viện Vắc xin và Sinh phẩm Y tế thành lập một dây chuyền sản xuất vacxin BCG sống đông khô tại Nha Trang. Mục tiêu của dự án này là để giúp Việt Nam sản xuất vacxin BCG đáp ứng nhu cầu của Chương trình Tiêm chủng Mở rộng (TCMR) trên toàn quốc.
Trong giai đoạn từ 1992 đến 1993, các chuyên gia từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và UNICEF đã đến IVAC để kiểm tra quy trình sản xuất vacxin BCG. Kết quả của cuộc kiểm tra này đã cho thấy IVAC không chỉ có khả năng sản xuất vacxin BCG đạt tiêu chuẩn WHO khuyến cáo mà còn có khả năng xuất khẩu sản phẩm này, với công suất sản xuất 6 – 8 triệu liều mỗi năm.
Dựa trên đánh giá về độ an toàn và chất lượng của vacxin, Bộ Y tế đã tiêu chuẩn hóa sản phẩm này và gắn mã số TCVN 904 – 91. Từ đó, một lượng lớn vacxin BCG đã được cung cấp cho chương trình tiêm chủng hàng năm, đóng góp quan trọng vào việc bảo vệ sức khỏe của cộng đồng Việt Nam.
3. Hiệu quả và mức độ an toàn của vacxin BCG
Vacxin BCG đã được sử dụng rộng rãi trên khắp thế giới trong nhiều thập kỷ để phòng ngừa bệnh lao. Vacxin đã được chứng minh là có hiệu quả trong việc ngăn ngừa các dạng nghiêm trọng của bệnh lao, đặc biệt là các hình thái nguy hiểm như lao viêm màng não. Nó có thể cung cấp độ bảo vệ lên đến 70% đối với loại bệnh này.
Vacxin BCG là một vacxin an toàn, nhưng như với bất kỳ loại vacxin nào, nó có thể gây ra một số tác dụng phụ như đỏ, sưng, đau tại vị trí tiêm, vết loét nhỏ và để lại sẹo ở vị trí tiêm. Những phản ứng này là dấu cho thấy rằng hệ miễn dịch của trẻ đang phản ứng với vacxin. Các phản ứng thường nhẹ, chỉ kéo dài trong thời gian ngắn. Các phản ứng phụ nghiêm trọng sau tiêm vacxin lao là rất hiếm.
Đối với mỗi cá nhân hiệu quả và an toàn cụ thể có thể thay đổi tùy thuộc vào từng trường hợp, vì vậy việc thảo luận với bác sĩ và tuân thủ hướng dẫn tiêm chủng là quan trọng.
4. Lịch tiêm vacxin BCG
Lịch tiêm vacxin phòng bệnh lao cho trẻ được thực hiện theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Dưới đây là lịch tiêm phòng vacxin lao thông thường được áp dụng:
Thời điểm tiêm:
– Trẻ nên được tiêm vacxin BCG trong tháng đầu tiên sau khi sinh ra, và việc tiêm nên được thực hiện càng sớm càng tốt.
Trẻ nên được đi tiêm vacxin BCG càng sớm càng tốt trong vòng 1 tháng sau chào đời
– Nếu trẻ sơ sinh đi tiêm muộn sau 01 tháng chào đời, trẻ vẫn có thể tiêm vacxin này. Tuy nhiên, sẽ cần thử phản ứng với Mantoux, nếu dương tính nghĩa là trẻ đã mắc bệnh lao và không được tiêm phòng.
– Trẻ em trên 1 tuổi và người lớn cũng có thể tiêm vacxin lao trong một số trường hợp đặc biệt, hoặc theo chỉ định của bác sĩ.
Điều kiện tiêm vắc xin BCG: Trẻ sơ sinh cân nặng trên 2 kilogram, có sức khỏe tốt, không mắc các bệnh lý suy giảm miễn dịch.
Trẻ em nằm trong trường hợp hoãn tiêm như đang mắc các bệnh nhiễm trùng cấp tính, đang bị sốt, cân nặng dưới 2 kilogram, hoặc có tuổi thai dưới 34 tuần sẽ được hoãn tiêm đến khi điều kiện sức khỏe đủ tốt.
Trên đây là những thông tin về vacxin BCG, hy vọng rằng bài viết đã giúp bạn hiểu rõ BCG là vacxin gì, hiệu quả và lịch tiêm phòng cho trẻ. Nếu có nhu cầu tìm hiểu rõ hơn về chủ đề BCG là vacxin gì, hoặc có nhu cầu tiêm chủng cho con, bố mẹ có thể liên hệ tới Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI để được các bác sĩ tiêm chủng giỏi chuyên môn, giàu kinh nghiệm thông tin chính xác BCG là vacxin gì và tư vấn hỗ trợ.
