Tiêm phòng bệnh lao chính là giải pháp hiệu quả giúp cơ thể chống lại những tác động xấu từ vi rút gây bệnh lao. Tuy nhiên không phải bất cứ ai cũng có thể được chỉ định tiêm phòng, cùng theo dõi bài viết này để biết rõ những đổi tượng không nên tiêm vắc xin phòng bệnh lao nhé!
Menu xem nhanh:
1. Vai trò quan trọng của tiêm vắc xin phòng bệnh lao
Với tình hình bệnh lao dễ lây lan và Việt Nam là một trong những quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh lao cao nhất thế giới, từ năm 1981, Bộ Y tế đã triển khai chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia cho trẻ sơ sinh, nhằm đảm bảo sức khỏe cho tương lai của trẻ em.
Việc tiêm vắc xin phòng lao cho trẻ sơ sinh trong 24 giờ đầu sau khi sinh là cần thiết, bởi vì trẻ nhỏ chưa tiếp xúc với trực khuẩn lao, và việc tiêm vắc xin sớm sẽ giúp hệ miễn dịch phát triển và nhận diện nhanh chóng cũng như cô lập trực khuẩn lao khi nó tấn công cơ thể trẻ.
BCG là loại vắc xin sống giảm độc lực giúp cơ thể hình thành bảo vệ trước bệnh lao
Loại vắc xin phòng bệnh lao ở nước ta hiện nay là sản phẩm của Viện vắc xin và sinh phẩm Y tế Việt Nam. Được sản xuất từ vi khuẩn sống Calmette – Guérin có tác dụng phòng lao cực kỳ hiệu quả và thời gian sử dụng lâu nếu được bảo quản tốt.
Vắc xin phòng lao BCG là một loại vắc xin sống giảm độc lực chứa một dạng vi khuẩn lao đã được làm yếu đi, không gây bệnh mà chỉ giúp cơ thể hình thành bảo vệ trước bệnh lao. Vắc xin này thích hợp cho trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, và đặc biệt hiệu quả trong việc ngăn ngừa các dạng hình thái lao nguy hiểm, đặc biệt là lao viêm màng não với hiệu quả đạt 70%. Đáng chú ý là hiệu quả của vắc xin này kéo dài lâu dài chỉ sau một liều duy nhất.
Với việc triển khai chương trình tiêm chủng vắc xin phòng lao giúp giảm thiểu tình trạng mắc bệnh lao ở trẻ em và xây dựng một cộng đồng vững mạnh với sức khỏe tốt, từ đó giảm bớt gánh nặng cho hệ thống y tế và nâng cao chất lượng cuộc sống của mọi người.
2. Những đối tượng nên và không nên tiêm vắc xin phòng lao
2.1 Những ai nên tiêm phòng bệnh lao
– Vắc-xin BCG phòng lao cho trẻ sơ sinh và trẻ em ngoài 1 tuổi đến 1 tuổi:
Theo Quyết định 2470/QĐ-BYT ban hành ngày 14/6/2019, việc tiêm vắc-xin BCG phòng lao là bắt buộc đối với tất cả trẻ sơ sinh, bao gồm cả trẻ đẻ non. Điều này đảm bảo rằng tất cả trẻ em được bảo vệ khỏi bệnh lao. Trẻ đẻ non cũng có thể tiêm phòng vắc-xin BCG từ 34 tuần thai trở lên, theo quy định này.
Đối với trẻ em ngoài tuổi sơ sinh đến 1 tuổi, việc tiêm vắc-xin BCG chỉ nên thực hiện khi chưa bị nhiễm trực khuẩn lao. Để đảm bảo an toàn cho trẻ, có thể thực hiện xét nghiệm Mantoux hoặc kháng thể kháng lao để kiểm tra tình trạng nhiễm bệnh và kháng thể kháng lao trước khi tiêm chủng vắc-xin BCG.
– Vắc-xin BCG phòng lao cho trẻ em trên 1 tuổi và người lớn có nguy cơ mắc bệnh lao:
Những trường hợp có nguy cơ mắc bệnh lao và cần cân nhắc việc tiêm vắc-xin BCG phòng lao bao gồm:
Trẻ em trên 1 tuổi có nguy cơ mắc bệnh lao những không được tiêm phòng từ lúc còn nhỏ
Trẻ dưới 16 tuổi tiếp xúc với người bị lao phổi hoặc nhiễm trùng phổi.
Những người từ 16 đến 35 tuổi có nguy cơ tiếp xúc với bệnh lao, như nhân viên phòng thí nghiệm tiếp xúc với mẫu máu, nước tiểu và mô, nhân viên thú y và các công nhân làm việc với động vật dễ mắc bệnh lao như gia súc hoặc khỉ, nhân viên trại giam làm việc trực tiếp với tù nhân, nhân viên nhà trọ cho người vô gia cư, nhân viên làm việc trong các cơ sở cho người tị nạn và người xin tị nạn, nhân viên y tế có nguy cơ phơi nhiễm với bệnh lao.
Việc tiêm vắc-xin BCG phòng lao là bắt buộc đối với tất cả trẻ sơ sinh
– Vắc-xin BCG cho khách du lịch:
Khách du lịch chưa bị nhiễm lao và sống trong môi trường không có nguy cơ nhiễm lao được khuyến nghị tiêm vắc-xin BCG khi đi du lịch. Đặc biệt, vắc-xin BCG cũng được khuyến nghị cho những người dưới 16 tuổi sẽ sống chung với người ở địa phương trên 3 tháng ở khu vực có tỷ lệ mắc bệnh lao cao hoặc nguy cơ mắc lao đa kháng thuốc cao.
Những biện pháp này giúp bảo vệ trẻ em và người lớn khỏi bệnh lao và đồng thời giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và bùng phát dịch bệnh lao trong cộng đồng.
2.2 Những ai không nên tiêm phòng bệnh lao
Dưới đây là các trường hợp không khuyến cáo sử dụng vắc xin phòng lao:
– Những người đã được tiêm chủng vắc-xin BCG trước đó.
– Những người có tiền sử từng mắc bệnh lao.
– Những người có kết quả xét nghiệm da tuberculin dương tính (Mantoux) hoặc kháng thể kháng lao dương tính.
– Những người từng có phản ứng dị ứng nghiêm trọng với bất kỳ thành phần nào trong vắc-xin BCG.
– Trẻ em dưới 2 tuổi nghi ngờ hoặc đã xác nhận mắc bệnh lao hoặc có mức độ hoạt động của vi khuẩn lao trong cơ thể.
– Những người bị nhiễm trùng da tại vị trí tiêm vắc-xin.
– Những người có hệ miễn dịch yếu, bệnh nhân mắc HIV/AIDS, trẻ sơ sinh có triệu chứng nghi ngờ nhiễm HIV nặng, trẻ đang trong quá trình điều trị bằng phương pháp hóa trị hoặc dùng các loại thuốc ức chế hệ miễn dịch, thuốc chứa steroid hoặc những người sử dụng kháng thể miễn dịch như IVIG, Pentaglobin trong vòng 3 tháng.
Phòng tiêm chủng TCI là địa chỉ tin cậy của các gia đình khi tiêm phòng bệnh lao
– Những người mắc ung thư bạch cầu, ung thư tủy xương hoặc các bệnh về hạch bạch huyết như bệnh bạch cầu hoặc ung thư hạch.
– Những người không có vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe (nên tiêm vắc-xin sau khi hồi phục hoàn toàn).
– Phụ nữ mang thai ở các khu vực có tỷ lệ mắc bệnh lao cao hoặc nguy cơ mắc bệnh lao đa kháng thuốc cao.
3. Cần xét nghiệm trước khi tiêm phòng bệnh lao hay không?
Để đánh giá nguy cơ mắc bệnh lao trước khi tiêm vắc-xin BCG cho bản thân hoặc con cái, đặc biệt là khi ngoài độ tuổi sơ sinh, cần thực hiện kiểm tra kỹ lưỡng. Nếu không có nguy cơ bị nhiễm bệnh, việc tiêm vắc-xin phòng lao có thể không cần thiết. Tuy nhiên, đối với những người có nguy cơ, cần thực hiện kiểm tra tình trạng nhiễm trực khuẩn lao hay có kháng thể kháng bệnh lao tự nhiên thông qua xét nghiệm da tuberculin (hay còn gọi là xét nghiệm Mantoux) hoặc xét nghiệm kháng thể kháng lao.
Quá trình xét nghiệm tiêm dưới da để xác định bệnh lao sẽ được thực hiện cho các đối tượng sau:
– Từ 6 tuổi trở lên.
– Trẻ em dưới 6 tuổi có tiền sử cư trú kéo dài (hơn 3 tháng) tại một quốc gia có tỷ lệ mắc bệnh lao cao
– Người đã từng tiếp xúc gần với bệnh nhân lao.
– Có tiền sử gia đình mắc lao trong vòng 05 năm qua.
Việc thực hiện những bước kiểm tra này sẽ giúp xác định rõ nguy cơ và đưa ra quyết định hợp lý về việc tiêm vắc-xin BCG, giúp bảo vệ sức khỏe cho các đối tượng tương ứng.
Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn nắm được thông tin về các đối tượng không nên tiêm phòng bệnh lao, nếu như còn bất cứ thắc mắc nào liên quan vui lòng liên hệ phòng Tiêm chủng TCI để được hỗ trợ nhanh chóng.
