Bạch hầu là căn bệnh có diễn tiến nhanh và nguy hiểm, cần cách ly để điều trị ngay khi phát hiện, tránh lây lan rộng trong cộng đồng. Vì vậy, bất kỳ ai cũng cần trang bị kiến thức về những triệu chứng của bệnh bạch hầu, nhằm kịp thời phát hiện và xử trí trước khi chính bạn hoặc người thân rơi vào nguy kịch!
Menu xem nhanh:
1. Đặc điểm bệnh bạch hầu
Bệnh bạch hầu (hay Diphtheria) là một bệnh nhiễm trùng cấp tính gây ra sự hình thành giả mạc dày và trắng ngà, lan rộng trên vòm họng, mũi, tuyến hạnh nhân và thanh quản. Bệnh cũng có thể xuất hiện trên da và các niêm mạc khác như kết mạc mắt và bộ phận sinh dục.
Bệnh bạch hầu phổ biến ở nhóm trẻ em dưới 15 tuổi
Bệnh bạch hầu có đặc tính là sự kết hợp giữa nhiễm trùng và nhiễm độc, các tổn thương nghiêm trọng bởi bệnh bạch hầu chủ yếu do ngoại độc tố của vi khuẩn gây ra. Bệnh này có khả năng lan rộng thành dịch, đặc biệt là trong nhóm trẻ em dưới 15 tuổi chưa có đủ miễn dịch với vi khuẩn bạch hầu.
Vi khuẩn bạch hầu dễ lây lan qua đường hô hấp khi người nhiễm bệnh nói chuyện, hắt hơi hoặc ho, khiến các giọt bắn chứa vi khuẩn lơ lửng trong không khí và những người khỏe mạnh hít phải. Ngoài ra, vi khuẩn cũng có thể lây qua tiếp xúc với vật dụng chứa chất tiết hoặc giọt nước chứa vi khuẩn bạch hầu. Thời gian ủ bệnh kéo dài từ 2 đến 5 ngày hoặc hơn sau khi tiếp xúc với vi khuẩn bạch hầu.
2. Tình hình bệnh bạch hầu trên thế giới và tại Việt Nam
Lịch sử ghi nhận, bệnh bạch hầu đã lan rộng khắp nơi trên toàn cầu và gây ra các đợt dịch nghiêm trọng, đặc biệt là trong nhóm trẻ em chưa được tiêm phòng.
Theo dữ liệu từ Cục Y tế Dự phòng Việt Nam, khu vực Tây Thái Bình Dương đã ghi nhận hàng năm hơn 13.000 trường hợp bệnh bạch hầu trong những năm đầu thập kỷ 80. Tuy nhiên, số ca mắc bệnh đã giảm xuống còn 1.130 trường hợp vào năm 1990 và 614 trường hợp vào năm 1994. Hiện nay, việc tiêm phòng bạch hầu cho trẻ em đã mang lại hiệu quả rõ rệt, dẫn đến sự giảm bớt đáng kể trong số ca mắc bệnh hàng năm ở các quốc gia.
Ở Việt Nam, tỷ lệ mắc bệnh bạch hầu vào năm 1985 là 3,95 trên mỗi 100.000 người. Vào năm 2000, tỷ lệ mắc bệnh chỉ còn 0,14 trên mỗi 100.000 người. Nhờ thực hiện tốt Chương trình Tiêm chủng mở rộng quốc gia cho trẻ em, tỷ lệ mắc bệnh đã giảm đáng kể.
Tuy nhiên, sau gần 20 năm không xuất hiện các ca bệnh bạch hầu thì mới đây, từ tháng 5/2023, bạch hầu đã bắt đầu xuất hiện rải rác ở 3 tỉnh Hà Giang, Điện Biên, Thái Nguyên.
Điều này cho thấy nguy cơ bạch hầu bùng phát trở lại và dễ dàng lây lan bệnh ở những địa phương có tỷ lệ tiêm chủng bạch hầu thấp. Nhóm nguy cơ cao bao gồm trẻ em dưới 5 tuổi, người lớn trên 40 tuổi, những người có rối loạn miễn dịch, sống trong môi trường đông đúc, không đạt chuẩn vệ sinh và chưa tiêm chủng đầy đủ theo lịch trình.
3. Triệu chứng của bệnh bạch hầu
Triệu chứng của bệnh bạch hầu có thể khác nhau phụ thuộc vào vị trí gây bệnh của vi khuẩn bạch hầu, bao gồm:
– Bệnh bạch hầu cấp (bạch hầu ác tính): xuất hiện ở giai đoạn đầu của bệnh, thường từ ngày 3-7 sau khi bệnh bắt đầu. Người bệnh có sốt cao, thường dao động từ 39-40 độ C, đồng thời bị nhiễm trùng và nhiễm độc nặng. Giả mạc trắng ngà lan rộng và hạch cổ sưng to, khiến cho cổ bị biến dạng và có hình dạng bạnh.
Những trường hợp nhiễm độc nặng, người bệnh thường trông phờ phạc, da xanh tái, mạch đập nhanh, đờ đẫn và có thể mất ý thức. Nếu không được điều trị tích cực, những bệnh nhân này có thể tử vong trong vòng 6-10 ngày.
Phụ thuộc vào vị trí gây bệnh của vi khuẩn bạch hầu mà bệnh sẽ có các triệu chứng khác nhau
– Bệnh bạch hầu mũi trước: Bệnh nhân có triệu chứng sổ mũi, kèm theo chất mủ nhầy chảy ra, đôi khi có máu. Vách ngăn mũi có thể xuất hiện màng trắng. Thể bệnh thường nhẹ do vi khuẩn gây bệnh không thâm nhập và giải phóng độc tố sâu vào máu.
– Bệnh bạch hầu họng và amidan: Người mắc bệnh sẽ có triệu chứng đau họng, mệt mỏi, mất khẩu vị và sốt nhẹ. Sau 2-3 ngày, xuất hiện một lớp giả mạc màu trắng xanh, dai và dính chắc vào amidan hoặc có thể lan rộng và bao phủ cả vùng họng. Trong một số trường hợp, bệnh nhân có thể bị sưng nề vùng dưới hàm và sưng các hạch vùng cổ, làm cổ bạnh ra như cổ bò.
– Bạch hầu thanh quản: Đây là một thể bệnh tiến triển nhanh và nguy hiểm. Triệu chứng của bệnh bạch hầu thanh quản thường là ho, sốt nhẹ, mất giọng và có các giả mạc xuất hiện tại thanh quản hoặc từ họng lan xuống. Nếu không được điều trị kịp thời, giả mạc có thể gây tắc đường thở, gây suy hô hấp và tử vong nhanh chóng.
– Bệnh bạch hầu ngoài da: Đây là một loại bạch hầu hiếm gặp, có đặc điểm là xuất hiện phát ban da, với vết loét hoặc mụn nước xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể. Bệnh bạch hầu da thường phổ biến hơn ở các quốc gia có khí hậu nhiệt đới hoặc ở những nơi có mật độ dân cư đông đúc và điều kiện sống, vệ sinh chưa được tốt.
Ngoài các vị trí đã đề cập, vi khuẩn cũng có thể gây bệnh ở một số vị trí khác, nhưng những trường hợp này rất hiếm và thường có triệu chứng bệnh nhẹ.
4. Vắc xin nào ngừa bệnh bạch hầu?
Bệnh bạch hầu đã xuất hiện trên toàn thế giới và gây ra các đợt dịch nghiêm trọng, đặc biệt là ảnh hưởng đến trẻ em trong những giai đoạn chưa có vắc xin phòng bệnh. Vì vậy, bên cạnh việc trang bị kiến thức về triệu chứng bạch hầu để đến các cơ sở y tế thăm khám, cách ly và điều trị ngay khi phát hiện các triệu chứng nghi ngờ, người dân cần nâng cao ý thức “phòng bệnh hơn chữa bệnh”.
Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI cung cấp nhiều dịch vụ tiêm vắc xin bạch hầu cho khách hàng
Việc tiêm phòng vắc-xin đầy đủ và theo đúng phác đồ được xem là phương pháp phòng bệnh bạch hầu hiệu quả nhất cho cả trẻ em và người lớn. Hiện nay, Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI cung cấp nhiều dịch vụ tiêm vắc xin bạch hầu cho khách hàng, bao gồm các loại vắc xin phối hợp sau:
– Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa của tập đoàn GSK (Bỉ)
– Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim của tập đoàn Sanofi (Pháp)
– Vắc xin 4 trong 1 Tetraxim của Sanofi (Pháp)
– Vắc xin Adacel 0,5 ml của Sanofi (Pháp)
– Vắc xin Tetraxim 0,5 ml của Sanofi (Pháp)
Trước khi tiêm vắc xin, để đảm bảo hiệu quả và an toàn, khách hàng sẽ được các bác sĩ chuyên khoa tại Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI thăm khám và kiểm tra tổng quát về sức khỏe. Từ đó, đưa ra lời khuyên về vắc xin phòng bệnh phù hợp, cũng như hướng dẫn về quy trình tiêm chủng, theo dõi và chăm sóc sau tiêm chủng, tuân thủ theo các hướng dẫn mới nhất từ Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới. Vì vậy, quý khách hàng hoàn toàn có thể yên tâm khi lựa chọn chủng ngừa bệnh bạch hầu tại Thu Cúc TCI.
Như vậy, bài viết vừa chia sẻ về triệu chứng của bệnh bạch hầu để bạn và người thân có thể nâng cao cảnh giác trước nguy cơ bệnh bạch hầu lây lan mạnh mẽ. Ngoài ra, để đăng ký chủng ngừa bạch hầu, dự phòng sức khỏe tương lai, liên hệ ngay Phòng tiêm chủng Thu Cúc TCI bạn nhé!
