Đau nướu là tình trạng thường gặp ở nhiều người và có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi. Tình trạng này không chỉ gây cảm giác khó chịu, ảnh hưởng đến việc ăn uống, giao tiếp mà còn tiềm ẩn nhiều vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe răng miệng nếu không được xử lý kịp thời. Vậy đau nướu xuất phát từ nguyên nhân nào và cách điều trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
Menu xem nhanh:
1. Đau nướu là gì?
Đau nướu là tình trạng viêm nhiễm hoặc tổn thương ở nướu răng, gây ra cảm giác đau nhức, sưng tấy và đôi khi có thể chảy máu. Đây là dấu hiệu cảnh báo của nhiều vấn đề về răng miệng từ nhẹ đến nghiêm trọng. Cơn đau nướu có thể xảy ra ở bất kỳ vị trí nào trong miệng và với nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến dữ dội.
Tình trạng đau nướu kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
2. Nguyên nhân gây đau nướu phổ biến
Tình trạng đau nướu có thể bắt nguồn từ nhiều yếu tố khác nhau – từ những thói quen hàng ngày cho đến các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến và dễ gặp nhất mà bạn cần lưu ý:
2.1. Vệ sinh răng miệng kém – Nguyên nhân phổ biến gây ra tình trạng đau nướu
Khi bạn không đánh răng đủ 2 lần mỗi ngày, đánh răng sai cách hoặc bỏ qua việc sử dụng chỉ nha khoa, vi khuẩn và mảng bám sẽ dễ dàng tích tụ dọc theo đường viền nướu. Lâu ngày, chúng hình thành cao răng – là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển mạnh và tấn công mô nướu.
Hệ quả là nướu bị kích ứng, sưng đỏ, đau nhức và dễ chảy máu khi ăn nhai hoặc đánh răng. Đây là dấu hiệu đầu tiên của viêm nướu và nếu không xử lý kịp thời, tình trạng có thể tiến triển xấu hơn.
2.2. Viêm nướu hoặc viêm nha chu
Khi mảng bám không được làm sạch triệt để, vi khuẩn sẽ ngày càng lan rộng và gây ra viêm nướu. Giai đoạn này, nướu thường bị sưng phồng, đau, dễ chảy máu khi ăn hoặc đánh răng.
Nếu tiếp tục bị bỏ qua, viêm nướu có thể tiến triển thành viêm nha chu – một bệnh lý răng miệng nghiêm trọng hơn, gây tổn thương đến mô liên kết và xương ổ răng. Khi đó, người bệnh không chỉ đau nướu kéo dài mà còn có thể bị lung lay hoặc mất răng vĩnh viễn nếu không điều trị kịp thời.
2.3. Mọc răng khôn
Đây là nguyên nhân khá phổ biến ở người từ 18–25 tuổi – độ tuổi mà răng khôn thường bắt đầu mọc. Do không còn đủ chỗ trong hàm, răng khôn dễ mọc lệch, mọc ngầm hoặc chen vào răng kế bên, khiến mô nướu bị tổn thương.
Hệ quả là nướu quanh răng khôn sưng tấy, đau nhức, đôi khi kèm theo mủ hoặc sốt nhẹ. Trường hợp viêm nướu răng khôn không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến viêm nhiễm lan rộng sang vùng răng lân cận.
2.4. Thay đổi nội tiết tố
Ở những giai đoạn như dậy thì, mang thai hoặc tiền mãn kinh. Sự thay đổi này khiến lưu lượng máu đến mô nướu tăng cao, làm cho nướu trở nên nhạy cảm, dễ sưng đỏ và dễ bị viêm hơn so với bình thường.
Đây là lý do vì sao nhiều mẹ bầu thường hay bị viêm nướu thai kỳ, nếu không kiểm soát tốt có thể ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng của cả mẹ và bé.
2.5. Đau nướu có thể cho thấy cơ thể bạn đang thiếu dưỡng chất
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hệ miễn dịch khỏe mạnh và tái tạo mô mềm như nướu. Nếu cơ thể bị thiếu hụt các vi chất như:
– Vitamin C: gây chảy máu chân răng, nướu mềm và dễ sưng viêm.
– Canxi, vitamin D: ảnh hưởng đến độ chắc khỏe của răng và xương ổ răng.
Thói quen ăn uống thiếu cân bằng, lạm dụng đồ ăn nhanh hoặc bỏ bữa thường xuyên cũng có thể góp phần gây nên tình trạng đau nướu.
2.6. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc điều trị dài hạn có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe răng nướu, chẳng hạn như:
– Thuốc chống trầm cảm: gây khô miệng – giảm tiết nước bọt, từ đó làm giảm khả năng trung hòa axit và rửa trôi vi khuẩn.
– Thuốc điều trị huyết áp hoặc thuốc chống động kinh: có thể gây phì đại nướu, khiến nướu dày lên bất thường và dễ bị viêm nhiễm.
Nếu bạn đang sử dụng các loại thuốc này và có dấu hiệu đau nướu, nên thông báo với bác sĩ để được điều chỉnh liều lượng hoặc kết hợp biện pháp chăm sóc răng miệng phù hợp.
3. Cách điều trị đau nướu hiệu quả
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng, bạn có thể áp dụng các phương pháp sau để điều trị đau nướu:
3.1. Vệ sinh răng miệng đúng cách
– Đánh răng 2 – 3 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm.
– Sử dụng kem đánh răng có chứa fluoride và hỗ trợ nướu.
– Sử dụng chỉ nha khoa hoặc tăm nước nhằm loại bỏ mảng bám giữa các kẽ răng
– Súc miệng bằng nước muối loãng hoặc nước súc miệng chuyên dụng giúp kháng khuẩn, giảm viêm.
3.2. Áp dụng các biện pháp dân gian
– Súc miệng với nước muối ấm: giúp làm dịu nướu và sát trùng.
– Đắp trà túi lọc: trà đen chứa tanin – có tác dụng chống viêm, giảm sưng đau.
– Gel nha đam (lô hội): có đặc tính kháng khuẩn, làm dịu nhanh vùng bị đau.
Lưu ý: Các phương pháp dân gian chỉ nên dùng như biện pháp hỗ trợ, không thay thế hoàn toàn cho điều trị y khoa.
3.3. Bổ sung dinh dưỡng hợp lý
– Tăng cường vitamin C, vitamin D, canxi thông qua trái cây tươi, rau xanh, sữa chua, cá hồi,…
– Bổ sung đủ nước mỗi ngày để hỗ trợ giữ ẩm cho miệng và ngăn khô miệng.
Tăng cường dưỡng chất, đặc biệt là vitamin C, giúp phòng tránh đau nướu hiệu quả.
3.4. Điều trị y tế chuyên sâu
Khi tình trạng đau nướu kéo dài, sưng to, chảy mủ hoặc sốt, bạn cần đến nha sĩ để được chẩn đoán chính xác và điều trị kịp thời:
– Lấy cao răng: loại bỏ mảng bám và vi khuẩn tích tụ quanh chân răng.
– Dùng thuốc kháng sinh hoặc gel bôi nướu: theo chỉ định của bác sĩ.
– Phẫu thuật nha chu (nếu cần thiết): trong trường hợp viêm nha chu nặng, tổn thương mô và xương nâng đỡ răng.
4. Phòng ngừa đau nướu như thế nào?
– Duy trì thói quen đánh răng đúng cách, dùng chỉ nha khoa hàng ngày.
– Duy trì lịch khám nha khoa đều đặn nhằm giúp theo dõi sức khỏe răng miệng hiệu quả.
– Hạn chế sử dụng thực phẩm có nhiều đường, đồ ăn quá cứng hoặc cay nóng.
– Bỏ thuốc lá – yếu tố làm tăng nguy cơ mắc các bệnh nướu nghiêm trọng.
– Hạn chế stress và duy trì chế độ sinh hoạt cân bằng, khoa học.
5. Khi nào nên gặp nha sĩ?
Bạn nên đến phòng khám nha khoa khi gặp một trong các dấu hiệu sau:
– Đau nướu kéo dài quá 1 tuần không thuyên giảm.
– Nướu sưng to, đỏ, dễ chảy máu.
– Mặc dù giữ vệ sinh răng miệng đều đặn, tình trạng hôi miệng vẫn xảy ra.
– Xuất hiện mủ ở vùng nướu.
– Sốt, đau đầu hoặc mệt mỏi đi kèm với tình trạng đau nướu.
Khi đau nướu kéo dài, bạn nên thăm khám nha sĩ để được tư vấn và điều trị đúng cách.
Đau nướu tuy là một vấn đề răng miệng phổ biến nhưng nếu không điều trị đúng cách có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng phương pháp điều trị phù hợp sẽ giúp bạn cải thiện tình trạng này nhanh chóng và hiệu quả. Đừng quên chủ động chăm sóc răng miệng mỗi ngày để giữ cho nướu luôn khỏe mạnh và phòng tránh đau nhức kéo dài.
