Điện tâm đồ gắng sức là gì và có tác dụng như thế nào? Điện tâm đồ gắng sức giúp phát hiện các bệnh tim bẩm sinh, rối loạn nhịp, các cơn stress tim khi gắng sức, hoặc có bệnh lý mạch máu như xơ vữa động mạch hoặc tim yếu.
Menu xem nhanh:
1. Điện tâm đồ gắng sức là gì?
Điện tâm đồ gắng sức là gì và có tác dụng như thế nào? Điện tâm đồ, còn được gọi là ECG, là một kỹ thuật ghi lại các xung điện của tim. Đây là một xét nghiệm phổ biến và không gây đau đớn, có thể được sử dụng để chẩn đoán sớm các bất thường về tim và đánh giá sức khỏe tim mạch của bệnh nhân. Điện tâm đồ chủ yếu được sử dụng trong các phòng khám và bệnh viện. Việc thực hiện điện tâm đồ rất đơn giản nhưng phương pháp chẩn đoán này cần phải được thực hiện bởi bác sĩ hoặc kỹ thuật viên có chuyên môn.
Điện tâm đồ gắng sức là một kỹ thuật ghi lại các xung điện của tim.
2. Cơ chế hoạt động của điện tâm đồ
Tim có 4 buồng, có nhiệm vụ lưu trữ và bơm máu. Hai phần nhỏ trên cùng là tâm nhĩ và hai phần dưới gọi là tâm thất.
Máu từ các cơ quan khác trong cơ thể chảy ngược về tâm nhĩ phải qua tĩnh mạch, trong khi máu từ phổi quay trở lại tâm nhĩ trái. Tâm nhĩ trái co bóp để bơm máu xuống tâm thất trái, còn tâm nhĩ phải co bóp để bơm máu xuống tâm thất phải.
Tâm thất sau đó co lại, bơm máu qua động mạch đến phổi và tâm thất trái co lại, bơm máu đến các cơ quan của cơ thể. Tim có thể hoạt động theo trình tự đều đặn như vậy là nhờ hệ thống tế bào dẫn truyền nằm trong cơ tim.
Tâm nhĩ phải có nút xoang nhĩ, chứa các tế bào phát ra xung điện. Xung điện này được truyền đến các cơ, khiến cả hai tâm nhĩ co lại. Dòng điện di chuyển theo chuỗi tế bào đặc biệt đến nút nhĩ thất, sau đó truyền dọc theo chuỗi tế bào sợi Purkinje trên thành tâm thất, lan vào các cơ xung quanh và khiến hai tâm thất co lại. Lúc này, các xung điện yếu đi và tâm thất giãn ra.
Cơ chế hoạt động của EKG được tóm tắt như sau: Khi tim hoạt động, các tế bào trong tâm thất tạo ra các xung điện. Những xung điện này đi qua tim thông qua hệ thống dẫn truyền và được ghi lại bằng điện tâm đồ. Một số người bị đau thắt ngực có thể phát hiện tình trạng này sau khi đo điện tâm đồ. Vì vậy, điện tâm đồ có vai trò cực kỳ quan trọng trong việc chẩn đoán các bệnh tim mạch.
3. Điện tâm đồ gắng sức chẩn đoán bệnh gì?
3.1. Bệnh lý động mạch vành
Một số bất thường về tim nhưng bệnh nhân không có triệu chứng lâm sàng. Ngoài ra còn có cơn đau ngực không điển hình liên quan đến gắng sức. Bệnh này thường gặp ở những người có yếu tố nguy cơ mắc bệnh động mạch vành.
– Tăng huyết áp: Sẽ đánh giá những bất thường về chỉ số huyết áp khi vận động. Và trường hợp bệnh nhân tăng huyết áp không điển hình cũng được tìm thấy.
– Người bệnh ngất xỉu, hồi hộp, hồi hộp.
3.2. Bệnh suy tim, van tim
Trong trường hợp rối loạn nhịp tim, sự tiến triển của rối loạn kích thích dẫn đến co bóp sớm tâm thất và tâm nhĩ trong thời gian nghỉ ngơi sẽ được đánh giá. Ngoài ra, các triệu chứng hẹp van hai lá không rõ ràng hoặc có thể thấy suy tim nhẹ.
Điện tâm đồ gắng sức giúp chẩn đoán các bệnh lý về tim mạch.
3.3. Suy mạch vành
Sau khi điều trị nội khoa hoặc can thiệp tái tưới máu.
3.4. Tăng huyết áp
Điện tâm đồ gắng sức còn được dùng để đánh giá khả năng vận động và xem biểu đồ chỉ số huyết áp khi gắng sức trong các hoạt động thể chất.
4. Quy trình đo điện tâm đồ gắng sức
Việc kiểm tra ECG gắng sức thường được hoàn thành trong vòng 1 giờ, bao gồm thời gian chuẩn bị và thời gian làm việc. Các phép đo chính theo thời gian thực chỉ mất khoảng 15 phút. Bệnh nhân sẽ tập thể dục bằng cách đi bộ trên thảm lăn hoặc đạp xe cố định. Nếu bệnh nhân không thể thực hiện các hoạt động thể chất này, họ sẽ được dùng một loại thuốc làm tăng lưu lượng máu đến tim và khiến cơ thể dường như đang chuyển động.
4.1. Điện tâm đồ gắng sức là gì và chuẩn bị thế nào?
Đầu tiên, bác sĩ sẽ hỏi bệnh nhân một số câu hỏi về tiền sử bệnh và tần suất tập luyện của họ. Điều này giúp bác sĩ xác định mức độ hoạt động phù hợp của bệnh nhân trong quá trình xét nghiệm. Bác sĩ cũng lắng nghe tim và phổi để xem liệu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào về mặt y tế có thể ảnh hưởng đến kết quả hay không.
4.2. Điện tâm đồ gắng sức là gì và các bước thực hiện
Điều dưỡng sẽ dán các miếng dán (điện cực) lên ngực, bụng và dưới xương đòn của bạn. Một số khu vực sẽ cần phải được cạo để miếng dán có thể bám vào. Các điện cực sẽ được nối bằng dây với máy điện tâm đồ (thiết bị ghi lại hoạt động điện của tim). Vòng bít dùng để đo huyết áp trong quá trình xét nghiệm.
Nếu bệnh nhân không thể tập thể dục, họ sẽ được dùng thuốc làm tăng lưu lượng máu đến tim. Bệnh nhân có thể bị bốc hỏa hoặc thở ngắn, nông như khi tập thể dục. Họ cũng có thể bị đau đầu.
Bệnh nhân sẽ tập thể dục trên thảm lăn hoặc xe đạp đứng yên, bắt đầu với tốc độ chậm. Dần dần trình độ sẽ được cải thiện. Người bệnh có thể tựa vào tay vịn trên xe để giữ thăng bằng nhưng không nên bám quá chặt có thể khiến kết quả xét nghiệm không chính xác.
Bệnh nhân tiếp tục đạp xe cho đến khi nhịp tim tăng tới mục tiêu mong muốn hoặc cho đến khi xuất hiện các triệu chứng bất thường và quá trình xét nghiệm không thể tiếp tục được nữa. Những triệu chứng này bao gồm:
– Cơn đau ngực tăng dần
– Hít thở nông nhanh
– Tăng hoặc giảm huyết áp
– nhịp tim bất thường
– Choáng váng, chóng mặt
– Thay đổi điện tâm đồ
Bệnh nhân và bác sĩ cần thảo luận kỹ các vấn đề an toàn trước khi xét nghiệm. Bệnh nhân có thể yêu cầu dừng xét nghiệm khi cảm thấy khó chịu hoặc mệt mỏi.
Người bệnh cần thăm khám và trao đổi cùng bác sĩ trước khi thực hiện điện tâm đồ gắng sức.
4.3. Sau khi thực hiện điện tâm đồ gắng sức
Sau khi hoàn thành bài kiểm tra gắng sức, bệnh nhân có thể được yêu cầu ngồi yên trong vài giây. Trong thời gian này, các bác sĩ sẽ theo dõi những bất thường về nhịp tim và nhịp thở. Sau khi hoàn tất xét nghiệm, bệnh nhân có thể tiếp tục các hoạt động bình thường trừ khi có chỉ dẫn khác của bác sĩ.
5. Ý nghĩa của việc đo điện tâm đồ gắng sức
Những bệnh nhân có các triệu chứng nêu trên thường được chẩn đoán là có tim yếu nếu họ không có chỉ định làm xét nghiệm. Kết quả bất thường có thể cho thấy rối loạn nhịp khi gắng sức, các cơn stress tim khi gắng sức, hoặc có bệnh lý mạch máu như xơ vữa động mạch hoặc tim yếu. Điện tâm đồ gắng sức sẽ giúp chẩn đoán các bệnh lý tim bẩm sinh khác trong đó có thiếu máu cơ tim.
Qua bài viết, hy vọng các bạn đã hiểu được điện tâm đồ gắng sức là gì, tác dụng cách thức thực hiện điện tâm đồ gắng sức.
