Hiện nay, do thói quen sống của người dân ngày một thay đổi, ăn uống không khoa học, ít vận động nên trong những năm gần đây, tỷ lệ mắc gan nhiễm mỡ có xu hướng tăng cao rõ rệt. Vì vậy, việc thăm khám sức khỏe ngày càng có vai trò quan trọng, giúp phát hiện bệnh sớm và điều trị bệnh hiệu quả. Siêu âm gan là phương pháp phổ biến được sử dụng để chẩn đoán gan nhiễm mỡ. Không chỉ giúp phát hiện bệnh, siêu âm còn giúp đánh giá mức độ nhiễm mỡ của gan, từ đó có hướng điều trị hiệu quả cho người bệnh. Vậy chẩn đoán hình ảnh gan nhiễm mỡ bằng phương pháp siêu âm là gì?
Menu xem nhanh:
1. Những điều cần biết về căn bệnh gan nhiễm mỡ
1.1. Gan nhiễm mỡ là căn bệnh như thế nào?
Gan nhiễm mỡ hình thành do sự tích lũy của chất béo trong gan vượt quá 5% trọng lượng của gan hoặc quan sát dưới kính hiển vi thấy nhiều hơn 5% số tế bào gan chứa các hạt mỡ. Ở người bình thường lượng mỡ trong gan rất thấp, chỉ chiếm từ 2 đến 4% trọng lượng của gan nhưng nếu lượng mỡ tăng nhiều hơn từ 5-10% cân nặng của gan thì được gọi là gan nhiễm mỡ.
Dựa trên hình ảnh siêu âm gan nhiễm mỡ chia thành hai loại:
– Gan nhiễm mỡ lan tỏa
– Gan nhiễm mỡ khu trú
Gan nhiễm mỡ là bệnh lý không có biểu hiện lâm sàng rõ ràng nhưng có thể phát hiện tình cờ khi đi khám sức khỏe. Mặc dù giai đoạn đầu không có ảnh hưởng nguy hiểm đến sức khỏe, tuy nhiên, từ gan nhiễm mỡ đơn thuần có thể phát triển thành viêm gan do mỡ, xơ gan và hiếm gặp hơn là ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ là bệnh lý ngày càng phổ biến do lối sống sinh hoạt không lành mạnh
1.2. Các nguyên nhân dẫn đến gan nhiễm mỡ
Nguyên nhân gan nhiễm mỡ có thể phân thành hai loại chính.
Gan nhiễm mỡ do rượu
Đây là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng gan nhiễm mỡ. Việc lạm dụng rượu bia sẽ gây tổn thương gan dẫn đến suy giảm chức năng chuyển hóa mỡ.
Gan nhiễm mỡ không do rượu.
– Gan nhiễm mỡ do chế độ ăn uống: Bao gồm thành phần thức ăn không hợp lý chứa nhiều chất béo, hấp thu quá nhiều đường kết hợp cùng thói quen lười vận động.
– Gan nhiễm mỡ do đái tháo đường: Gan nhiễm mỡ là tình trạng rất phổ biến ở người bệnh mắc đái tháo đường tuýp II do có sự rối loạn chuyển hóa chất béo.
– Gan nhiễm mỡ do các bệnh lý mạn tính như béo phì, mỡ máu,…
– Gan nhiễm mỡ do nhiễm độc.
– Gan nhiễm mỡ do miễn dịch.
– Gan nhiễm mỡ do dùng thuốc: Một số loại thuốc có tác dụng phụ gây tổn thương gan, gây nên gan nhiễm mỡ như corticoid, tetracyclin, thuốc điều trị ung thư,…
2. Chẩn đoán hình ảnh gan nhiễm mỡ bằng phương pháp siêu âm như thế nào?
2.1. Siêu âm chẩn đoán hình ảnh gan nhiễm mỡ là gì?
Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh quen thuộc, sử dụng sóng âm có tần số cao để tạo hình ảnh các cơ quan bên trong cơ thể. Khi thực hiện siêu âm gan, bác sĩ sẽ dùng máy siêu âm áp vào phía bên phải vùng bụng để quan sát hình ảnh của gan. Những hình ảnh này được hiển thị qua màn hình, giúp bác sĩ đánh giá các cấu trúc của gan như nhu mô gan, đường mật trong và ngoài gan, túi mật, hệ mạch máu gan,…
Nhờ vào siêu âm gan, các bác sĩ có thể phát hiện tổn thương ở gan và các bệnh lý liên quan trong đó có gan nhiễm mỡ. Do chi phí thấp, an toàn đồng thời có độ nhạy, độ đặc hiệu cao trong phát hiện gan nhiễm mỡ nên siêu âm gan là phương pháp chẩn đoán hình ảnh thông dụng, thường được sử dụng nhiều nhất.
Siêu âm là phương pháp thông dụng đc dùng để chẩn đoán gan nhiễm mỡ
2.2. Hình ảnh của gan nhiễm mỡ trên siêu âm
Bệnh gan nhiễm mỡ được phát hiện trên siêu âm chủ yếu dựa vào các dấu hiệu như
– Độ sáng tăng tại các vùng khác nhau của gan hoặc tăng độ sáng của mô gan khiến cho đường bờ của cấu trúc mạch máu bị mờ đi.
– Hình thái gan xuất hiện những đốm sáng rải rác hoặc tập trung thành từng khu. Tình trạng này sẽ có sự khác nhau tùy theo mức độ nhiễm mỡ gan ở từng bệnh nhân.
– Khi gan bị nhiễm mỡ sẽ không nhìn thấy hoặc thấy không rõ hệ thống mạch bên ngoài trên gan.
– Hồi âm của gan sẽ vượt trội hơn so với vỏ thận và lách, đồng thời có sự suy giảm của sóng siêu âm, sự mất nét của cơ hoành và phân định nghèo nàn các cấu trúc trong gan.
– Kích thước gan có thể gia tăng do tích tụ mỡ.
2.3. Đánh giá mức độ thông qua siêu âm chẩn đoán hình ảnh gan nhiễm mỡ
Siêu âm gan giúp bác sĩ đánh giá mức độ gan nhiễm mỡ, từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp cho từng người bệnh. Bác sĩ có thể đánh giá mức độ gan nhiễm mỡ dựa vào độ hồi âm gia tăng và độ hút âm gia tăng trên hình ảnh siêu âm gan như sau:
– Mức độ 1: gan tăng âm nhẹ, mức độ hút âm chưa không có quá nhiều sự thay đổi rõ rệt, vẫn còn xác định được cơ hoành và đường bờ tĩnh mạch trong gan. Đây là giai đoạn nhẹ nhất không có biểu hiện gì nên rất khó phát hiện bệnh. Vì vậy, nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời thì có thể chữa khỏi.
– Mức độ 2: gan gia tăng sự lan tỏa độ hồi âm và hút âm, giảm khả năng xác định được bờ các tĩnh mạch trong gan và cơ hoành. Đây là giai đoạn tích tụ, nuôi bệnh, lượng mỡ trong gan chiếm 10 đến 20% tổng trọng lượng lá gan.
– Mức độ 3: gan gia tăng rõ rệt mức độ hồi âm và hút âm, không còn nhận diện được cơ hoành, đường bờ tĩnh mạch trong gan, một phần nhu mô gan ở phân thùy sau gan phải trên mặt cắt dưới sườn. Đây là giai đoạn tiến triển cuối cùng của bệnh, lượng mỡ chiếm tới 20 đến 30% tổng trọng lượng lá gan. Bệnh ở giai đoạn này không thể chữa trị được, chỉ có thể điều trị giảm nhẹ và phòng tránh biến chứng dẫn đến viêm gan, xơ gan, ung thư gan.
Với mỗi cấp độ gan nhiễm mỡ mà bác sĩ sẽ có phương án điều trị khác nhau dành cho người bệnh
Siêu âm là phương pháp được ứng dụng rộng rãi trong chẩn đoán gan nhiễm mỡ và các bệnh lý liên quan đến gan. Tuy nhiên, do siêu âm là phương pháp phụ thuộc vào mắt nhìn và kinh nghiệm của bác sĩ nên có tính chủ quan cao. Vì vậy, khi đi khám cần lựa chọn cơ sở y tế uy tín để có kết quả siêu âm gan nhiễm mỡ chính xác nhất. Một trong những địa chỉ uy tín mà bạn có thể tham khảo đó là Hệ thống y tế Thu Cúc TCI. Với đội ngũ bác sĩ có nhiều năm kinh nghiệm trong việc chẩn đoán bệnh chủ động, bạn hoàn toàn có thể an tâm khi thực hiện thăm khám tại đây. Ngoài ra, hệ thống máy móc tại đây cũng vô cùng hiện đại giúp cho quá trình khám của bạn nhanh chóng, tiện lợi và cho kết quả tốt nhất.
Trên đây là những điều cần biết về chẩn đoán hình ảnh gan nhiễm mỡ bằng phương pháp siêu âm. Mong rằng bạn đọc đã có cái nhìn chi tiết và hiểu hơn về phương pháp thông dụng này trong chẩn đoán gan nhiễm mỡ.
