Mỡ máu cao hay rối loạn lipid máu là vấn đề sức khỏe phổ biến. “Bệnh mỡ máu có nguy hiểm không?” là câu hỏi mà nhiều người quan tâm khi được chẩn đoán mắc bệnh này. Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết về mức độ nguy hiểm của bệnh mỡ máu và hướng dẫn cách kiểm soát hiệu quả để bảo vệ sức khỏe lâu dài.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan về bệnh mỡ máu
1.1. Mỡ máu là gì?
Mỡ máu là thuật ngữ chỉ các loại chất béo có trong máu, bao gồm cholesterol và triglyceride. Trong đó, cholesterol được chia thành hai loại chính: cholesterol “xấu” (LDL-cholesterol) và cholesterol “tốt” (HDL-cholesterol). Khi nồng độ LDL hoặc/và triglyceride tăng cao bất thường, HDL giảm thấp thì được gọi là mỡ máu cao. Tình trạng này có thể khiến cơ thể đối mặt với những hệ lụy nghiêm trọng.
Bệnh mỡ máu là một rối loạn chuyển hóa liên quan đến sự gia tăng bất thường của LDL-cholesterol hoặc/và triglyceride.
1.2. Nguyên nhân gây mỡ máu cao
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng mỡ máu cao, trong đó phổ biến nhất là chế độ ăn uống không hợp lý, ít vận động, béo phì, hút thuốc lá và lạm dụng rượu bia. Ngoài ra, yếu tố di truyền và các bệnh lý nền như tiểu đường, tăng huyết áp, suy giáp cũng góp phần gây rối loạn chuyển hóa lipid trong cơ thể.
1.3. Đối tượng có nguy cơ cao
Những người trung niên và cao tuổi, người có lối sống ít vận động, thừa cân béo phì, người thường xuyên ăn thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đồ chiên rán hoặc có tiền sử gia đình mắc bệnh tim mạch đều có nguy cơ bị mỡ máu cao.
2. Giải đáp bệnh mỡ máu có nguy hiểm không?
2.1. Bệnh mỡ máu có nguy hiểm không nếu không biểu hiện triệu chứng rõ ràng?
Bệnh mỡ máu thường không gây triệu chứng rõ rệt trong giai đoạn đầu. Chính điều này khiến bệnh khó được phát hiện sớm, do đó người bệnh đối mặt với nhiều nguy hiểm tiềm tàng. Việc không kiểm soát mỡ máu đúng cách sẽ dẫn đến sự tích tụ cholesterol xấu, hình thành nên các mảng xơ vữa trong lòng mạch, gây hẹp hoặc tắc nghẽn động mạch, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động tuần hoàn của cơ thể. Thực tế, nhiều người chỉ phát hiện bệnh khi đã xảy ra biến chứng nghiêm trọng.
2.2. Bệnh mỡ máu có nguy hiểm không nếu điều trị muộn?
Bệnh mỡ máu nếu không được phát hiện sớm và điều trị hiệu quả có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:
– Tim mạch: Mỡ máu cao là yếu tố chính gây xơ vữa động mạch, từ đó dẫn đến đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim, suy tim và tử vong đột ngột.
– Đột quỵ não: Khi các mảng bám làm tắc nghẽn động mạch dẫn lên não, người bệnh có thể bị đột quỵ, để lại di chứng nặng nề hoặc mất mạng.
– Suy thận: Lượng lipid cao trong máu có thể làm tổn thương hệ mạch máu trong thận, dẫn đến suy giảm chức năng lọc máu.
– Gan nhiễm mỡ: Một hậu quả phổ biến khác của rối loạn lipid máu là gan nhiễm mỡ, thậm chí có thể tiến triển thành xơ gan nếu không điều trị kịp thời.
– Viêm tụy cấp: Mỡ máu, đặc biệt là triglyceride tăng cao thường liên quan đến các trường hợp viêm tụy cấp, có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không cấp cứu kịp thời.
2.3. Tác động âm thầm của bệnh mỡ máu tới sức khỏe
Bệnh mỡ máu được ví như “kẻ giết người thầm lặng” vì tiến triển âm thầm, không gây đau đớn tức thì nhưng lại gây tổn thương mạch máu theo thời gian. Đặc biệt, ở người trẻ tuổi, việc chủ quan với bệnh càng làm tăng nguy cơ xảy ra đột quỵ sớm.
Nếu không được phát hiện sớm và điều trị đúng hướng, mỡ máu cao có thể gây xơ vữa mạch máu và các biến chứng nhồi máu cơ tim, đột quỵ…
3. Cách kiểm soát mỡ máu hiệu quả
3.1. Thay đổi lối sống là nền tảng
Bệnh mỡ máu ở giai đoạn nhẹ không nhất thiết phải điều trị bằng thuốc, mà có thể được kiểm soát thông qua thay đổi lối sống lành mạnh bao gồm:
– Chế độ ăn uống hợp lý: Người bệnh mỡ máu nên ưu tiên rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, thực phẩm ít chất béo bão hòa. Đồng thời hạn chế mỡ động vật, thực phẩm chế biến sẵn, đường và rượu bia.
– Vận động thường xuyên: Tập luyện ít nhất 30 phút mỗi ngày với các bài tập vừa sức như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội sẽ giúp cơ thể đốt cháy chất béo hiệu quả.
– Duy trì cân nặng hợp lý: Giảm cân nếu thừa cân, béo phì để cải thiện mức cholesterol và giảm áp lực cho hệ tim mạch.
3.2. Vai trò của thăm khám định kỳ
Xét nghiệm máu là phương pháp quan trọng giúp phát hiện sớm rối loạn lipid và từ đó có kế hoạch điều chỉnh kịp thời, tránh các biến chứng về sau.
Theo các chuyên gia, những người có mỡ máu bình thường có thể xét nghiệm 1 lần/năm. Trong khi đó, những người mắc bệnh mỡ máu, đã phải điều trị hoặc người bệnh đã có những triệu chứng, biến chứng của mỡ máu cao như nhồi máu cơ tim hay đột quỵ não thì ít nhất 3 tháng một lần nên đi khám để kiểm soát tốt mỡ máu của mình.
Ngoài ra, những người trên 40 tuổi dù không có nguy cơ hay triệu chứng của bệnh mỡ máu cũng nên tầm soát định kỳ để phát hiện sớm và điều trị hiệu quả nếu có bệnh.
3.3. Khi nào cần dùng thuốc để điều trị bệnh mỡ máu?
Nếu các biện pháp thay đổi lối sống không giúp kiểm soát mỡ máu, bác sĩ có thể chỉ định dùng thuốc như statin hoặc fibrate. Việc dùng thuốc phải được theo dõi chặt chẽ, người bệnh không nên tự ý ngừng hoặc thay đổi liều mà không có hướng dẫn từ chuyên gia y tế.
Xét nghiệm máu định kỳ giúp phát hiện bệnh mỡ máu sớm và điều trị hiệu quả.
4. Phòng ngừa bệnh mỡ máu từ sớm bằng cách nào?
4.1. Bắt đầu từ chế độ ăn lành mạnh
Một chế độ ăn uống lành mạnh từ sớm sẽ giúp kiểm soát lượng cholesterol nạp vào cơ thể, duy trì mức mỡ máu ở ngưỡng an toàn. Bên cạnh đó việc hạn chế tối đa các món ăn chiên rán, thức ăn nhanh và tăng cường thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu cũng mang lại hiệu quả tích cực trong việc phòng tránh bệnh mỡ máu.
4.2. Vận động thể chất hàng ngày
Vận động giúp cải thiện chức năng tim mạch và tăng HDL (cholesterol tốt). Ngoài ra, tập luyện còn giúp kiểm soát cân nặng, giảm stress và tăng sức đề kháng. Đây là những yếu tố quan trọng trong phòng ngừa mỡ máu.
4.3. Hạn chế tối đa việc sử dụng chất kích thích như thuốc lá, rượu bia
Nicotine trong thuốc lá và cồn trong rượu bia đều có ảnh hưởng xấu đến mạch máu, làm giảm HDL và tăng LDL trong máu. Việc từ bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia là cách hữu hiệu để duy trì sức khỏe tim mạch.
Bệnh mỡ máu có nguy hiểm không? Câu trả lời là có. Tuy nhiên, điều quan trọng là chúng ta có thể kiểm soát và phòng ngừa hiệu quả thông qua lối sống khoa học, thăm khám định kỳ và can thiệp y tế đúng thời điểm. Thay vì lo lắng khi đã mắc bệnh, mỗi người nên chủ động bảo vệ sức khỏe của mình ngay từ hôm nay bằng những hành động thiết thực: ăn uống điều độ, vận động đều đặn và lắng nghe cơ thể thường xuyên. Nếu có nhu cầu kiểm tra mỡ máu, vui lòng liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ đặt lịch khám.
