Xơ gan cổ trướng là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan, còn gọi là xơ gan mất bù. Ở giai đoạn này, bệnh gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí ảnh hưởng tới tính mạng.
Menu xem nhanh:
1. Xơ gan cổ trướng là gì?
Xơ gan cổ trướng (xơ gan mất bù) là bệnh suy giảm chức năng gan. Tình trạng cổ trướng do quá trình xơ hóa của gan khi gan bị tổn thương hình thành sẹo. Xơ gan làm tăng áp lực bên trong các mạch máu, khiến dịch bị đẩy vào ổ bụng một cách bất thường gây hiện tượng cổ trướng.
Gan bị tổn thương không thể thực hiện được các chức năng tiêu hóa và tạo protein, tích trữ năng lượng cũng như chống lại các bệnh nhiễm trùng. Đồng thời cản trở các mô gan khỏe mạnh.
Cổ trướng là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan, khi các tế bào mô gan khỏe mạnh bị thay thế bởi các mô xơ và không thể khôi phục chức năng gan được nữa. Cổ trướng thường chỉ được phát hiện khi đã rất nghiêm trọng, bệnh có thể sẽ tiến triển nặng thêm sang giai đoạn ung thư gan.
Xơ gan cổ trướng
2. Nguyên nhân gây cổ trướng do xơ gan
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng cổ trướng do xơ gan, cụ thể một số nguyên nhân chính như sau:
2.1 Virus viêm gan mãn tính
Một số loại virus gây ra viêm gan A, B, C rất nguy hiểm, có khả năng phá hủy và gây xơ hóa tế bào gan, làm suy giảm chức năng gan. Người mắc các bệnh viêm gan do visus nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ dẫn tới xơ gan, diễn tiến nặng hơn là cổ trướng.
2.2 Xơ gan cổ trướng do nhiễm trùng huyết
Nhiễm trùng máu làm suy giảm hệ miễn dịch cơ thể đồng thời gây ảnh hưởng không nhỏ tới chức năng gan. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn tới cổ trướng xơ gan.
2.3 Lạm dụng rượu bia
Uống nhiều rượu bia, đồ uống có cồn là nguyên nhân phổ biến gây ra các bệnh về gan, trong đó có xơ gan cổ chướng. Các ca xơ gan ở nam giới có tới 72% theo thống kê có liên quan đến rượu, bia. Khi uống rượu bia, áp lực cho gan là rất lớn để lọc các chất độc hại ra khỏi cơ thể. Lâu ngày làm suy giảm chức năng gan, gây nên xơ gan.
2.4 Xơ gan cổ trướng do nhiễm hóa chất độc hại
Hóa chất độc hại có nguy cơ gây xơ gan có thể kể đến như asen, thạch tím… đặc biệt nguy hiểm với cơ thể. Người bị nhiễm các hóa chất này có thể bị tắc mật làm gan quá tải. Chức năng thải độc ở gan bị suy giảm dẫn tới xơ gan và cổ trướng. Người mắc bệnh gan do nguyên nhân này nếu để chuyển sang giai đoạn cổ trướng thì bệnh tiến triển xấu rất nhanh, có nguy cơ tử vong cao.
Lạm dụng rượu bia gây bệnh về gan
3. Triệu chứng xơ gan cổ chướng
Xơ gan cổ trướng là giai đoạn cuối bệnh xơ gan, với tình trạng bệnh nghiêm trọng, xuất hiện các triệu chứng rõ rệt:
3.1 Xuất huyết nội tạng
Xuất huyết nội tạng là triệu chứng phổ biến với những người được chẩn đoán xơ gan báng bụng. Do huyết áp tại tĩnh mạch cửa gan tăng cao, dẫn đến tĩnh mạch dạ dày, ruột giãn ra do áp lực. Tĩnh mạch phồng lên sẽ bị vỡ gây nên xuất huyết nội tạng. Biểu hiện là đi ngoài phân đen hoặc nôn ra máu.
3.2 Bụng chướng
Triệu chứng điển hình khác là bụng trướng với tỷ lệ lên tới 85% ca mắc phải. Cổ trướng là tình trạng bụng ứ dịch, nước và các chất khác như albumin. Dịch không được thải ra ngoài mà tràn vào khoang bụng, khiến bụng ngày càng phình to, da bụng căng, có thể thấy cả các mạch máu dưới da nổi lên. Khiến người bệnh khó chịu, đau đớn.
3.3 Mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn
Triệu chứng mệt mỏi rất dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Người bệnh xơ gan cổ trướng giảm cân bất thường do chán ăn, buồn nôn, thiếu máu. Lúc nào cũng chỉ muốn nằm một chỗ, da sạm khô, sắc mặt kém. Người bệnh còn có thể bị sốt nhẹ do gan mất khả năng thanh lọc, giải độc, giảm sức đề kháng.
3.4 Vàng da, vàng mắt
Người bệnh gan thường có triệu chứng vàng da, vàng mắt. Ở giai đoạn mất bù, da, mắt hay cả móng tay và chân đều chuyển thành màu vàng nghệ. Do chức năng gan tê liệt, ống mật không hoạt động bình thường dẫn đến bilirubin tích tụ gây vàng da, vàng mắt.
3.5 Biểu hiện khác
Ngoài những triệu chứng như trên, người bệnh xơ gan và cổ trướng có thể gặp các triệu chứng khác như: Thiếu máu, suy thận, sao mạch trên da, môi, lưỡi, niêm mạc mắt nhợt nhạt, xuất huyết dưới da, phân nhạt màu như đất sét…
Khi gặp bất cứ triệu chứng nào như trên, người bệnh cần đến các cơ sở y tế, bệnh viện để được thăm khám, chẩn đoán và kịp thời điều trị. Người bệnh cần tuân thủ theo chỉ dẫn và phác đồ điều trị của bác sĩ, không được tự ý sử dụng thuốc điều trị xơ gan cổ trướng.
Tiến triển bệnh gan nặng dần qua các giai đoạn
4. Phương pháp trị xơ gan cổ trướng
Cổ trướng là giai đoạn cuối của xơ gan, gan gần như đã xơ hóa hoàn toàn nên không thể khôi phục chức năng gan. Phương pháp điều trị bệnh này với mục tiêu giúp giảm thấp nhất các biến chứng có thể xảy ra, ngăn bệnh tiến triển sang ung thư gan:
– Chọc tháo dịch cổ trướng: Bác sĩ có thể chỉ định chọc hút dịch nếu nhiều dịch cổ trướng. Kết hợp với dùng thuốc lợi tiểu để giảm khó chịu và đau đớn cho người bệnh.
– Dùng thuốc lợi tiểu: Cổ trướng có thể sử dụng thuốc lợi tiểu để tăng đào thải muối và nước ở thận. Giảm lượng nước trong hệ tuần hoàn cũng như nước ở các không gian bào.
– Ghép gan: Đây là phương pháp cuối cùng được chỉ định trong trường hợp các phương pháp điều trị khác không còn hiệu quả. Tuy nhiên chi phí ghép gan là rất tốn kém, không phải ai cũng đủ kinh tế thực hiện. Nguồn tạng ghép cũng rất hiếm và sau khi ghép gan cơ thể cũng có đáp ứng được hay không cũng là vấn đề được bác sĩ rất cân nhắc.
Kiên trì điều trị và tuân theo phác đồ của bác sĩ, ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, không uống rượu bia,… sẽ là những yếu tố quan trọng giúp bệnh xơ gan cổ trướng có những tiến triển tốt hơn. Liên hệ ngay với Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc nếu bạn gặp phải các vấn đề về gan để được tư vấn và chăm sóc chu đáo.
