Viêm phế quản ở trẻ em và cách điều trị toàn diện

Tham vấn bác sĩ
Bác sĩ CKII

Nguyễn Thị Mai Hoa

Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc TCI

Chiếm 85% tổng số các ca bệnh liên quan đến đường hô hấp, viêm phế quản thuộc top 3 bệnh lý hô hấp phổ biến nhất trẻ, đặc biệt là trẻ dưới 5 tuổi, có thể mắc phải. Phổ biến là vậy nhưng bố mẹ đã hiểu tường tận viêm phế quản ở trẻ em và cách điều trị hay chưa? Nếu không tự tin trả lời rằng: “Rồi”, đọc ngay bài viết sau bố mẹ nhé!

1. Khái niệm bệnh lý viêm phế quản ở trẻ em

Phế quản là ống khí lớn nối khí quản và phổi với đầu phía phổi phân nhánh thành nhiều ống khí nhỏ, gọi là tiểu phế quản. Cuối mỗi tiểu phế quản là một túi khí, túi khí này là phế nang. Phế nang là nơi sự trao đổi Oxy từ phổi và Carbon Dioxide diễn ra. Theo đó, viêm phế quản là tình trạng phế quản và phế nang tồn tại những mảng nhiễm trùng khu trú.

2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ bệnh lý viêm phế quản ở trẻ em

2.1. Nguyên nhân

Hầu hết các ca viêm phế quản ở trẻ em đều là do vi rút, vi khuẩn. Cụ thể, danh sách vi rút, vi khuẩn gây viêm phế quản chúng ta có thể kể đến là: Proteus, Klebsiella Pneumoniae, Escherichia Coli, Pseudomonas, Haemophilus, Staphylococcus Aureus,…. Ngoài vi rút, vi khuẩn, các tác nhân tiêu cực kích thích phổi từ môi trường, như: Bụi, khí thải, khói thuốc lá,… cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến viêm phế quản ở trẻ.

Haemophilus là một trong những vi khuẩn gây viêm phế quản

Vi khuẩn gram âm Haemophilus gây viêm phế quản

2.2. Yếu tố nguy cơ

Về yếu tố nguy cơ, bố mẹ ghi nhớ, nếu ở vào một trong những trường hợp sau, trẻ cũng có nguy cơ cao hơn bình thường mắc viêm phế quản: Kém/suy giảm hệ miễn dịch – sức đề kháng; mới chấn thương/phẫu thuật gần đây; đang mắc các bệnh lý hô hấp khác như viêm mũi họng, viêm khí quản, viêm tiểu phế quản,…; đang mắc các bệnh lý toàn thân như bệnh tự miễn, đái tháo đường,…; đã hoặc đang sử dụng thuốc kháng sinh; đã hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch.

3. Dấu hiệu nhận biết bệnh lý viêm phế quản ở trẻ em

Viêm phế quản ở trẻ em có rất nhiều dấu hiệu nhận biết. Tuy nhiên, không phải bệnh nhi viêm phế quản nào cũng có đủ các biểu hiện bệnh. Tùy thuộc mức độ, trẻ có thể có ít, nhiều hoặc đủ chúng. Theo đó, triệu chứng viêm phế quản bao gồm: Sốt; đau đầu, chóng mặt; ho, ho dai dẳng, ho ra máu hoặc ho ra dịch; buồn nôn, nôn; khó thở; đau tức ngực (đặc biệt là khi ho hoặc khi thở sâu); ớn lạnh, rùng mình; đau cơ; mất vị giác; mệt mỏi;….

4. Biến chứng bệnh lý viêm phế quản ở trẻ em

Viêm phế quản không phải là một bệnh lý khó kiểm soát. Nếu được phát hiện kịp thời và điều trị tích cực, trẻ sẽ khỏi viêm phế quản sau 1 – 3 tuần. Tuy nhiên, điều đó không đồng nghĩa với việc bệnh lý này hoàn toàn không nguy hiểm. Được biết, viêm phế quản là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở trẻ dưới 5 tuổi. Bệnh nếu không phát hiện kịp thời và không điều trị tích cực, có thể tiến triển phức tạp đến nhiều biến chứng nguy hiểm, như:

– Suy hô hấp: Tình trạng viêm phế nang hạn chế hoạt động trao đổi Oxy và Carbon Dioxide, khiến trẻ thở khó khăn. Lúc này, trẻ cần sử dụng máy để thở.

Trẻ suy hô hấp, phải thở máy vì viêm phế quản

Viêm phế quản có thể khiến trẻ bị suy hô hấp

Áp xe phổi: Mủ từ các mảng nhiễm trùng tại phế quản và phế nang tràn vào phổi, gây áp xe.

– Nhiễm trùng máu: Là khởi đầu của nhiều tình trạng suy tạng như suy thận, suy tim,… Trẻ nhiễm trùng máu tỷ lệ tử vong là rất cao.

5. Điều trị bệnh lý viêm phế quản ở trẻ em

Như vậy, để hạn chế tối đa nguy cơ trẻ đối diện với các biến chứng trên, khi trẻ có dấu hiệu mắc viêm phế quản, bố mẹ phải đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay. Tại các cơ sở y tế, trẻ sẽ được chụp X-quang, chụp CT, nội soi phế quản, xét nghiệm máu, cấy đờm, đo Oxy xung, khí máu động mạch,…. Kết thúc các thăm khám cận lâm sàng này, chuyên gia nhi khoa sẽ chẩn đoán xác định tình trạng viêm phế quản ở trẻ, và nếu:

– Trẻ mắc viêm phế quản nặng: Chuyên gia sẽ chỉ định trẻ nhập viện điều trị bằng kháng sinh tiêm – truyền tĩnh mạch. Ngoài ra, chuyên gia cũng sẽ xem xét các phương pháp điều trị khác phù hợp với thể trạng của trẻ.

– Trẻ mắc viêm phế quản nhẹ: Chuyên gia sẽ chỉ định trẻ điều trị tại nhà bằng kháng sinh uống, như: Cloxacillin, Bristopen, Vancomycin, Cefobid,… (đối với trẻ viêm phế quản do tụ cầu), Chloramphenicol, Ampicillin, Amikacin,… (đối với trẻ viêm phế quản do vi khuẩn). Trong quá trình điều trị viêm phế quản tại nhà, có một lưu ý vô cùng quan trọng nhất định bố mẹ phải nhớ và tuân thủ, đó là nếu trẻ xuất hiện các dấu hiệu bất thường, chỉ ra rằng viêm phế quản đang tiến triển tiêu cực: Ho ra máu, khó thở, thở nhanh, thở gắng sức, đau tức ngực, tụt huyết áp, lơ mơ, mê sảng,…, bố mẹ phải cho trẻ tái khám lập tức.

Viêm phế quản ở trẻ em và cách điều trị là thăm khám với chuyên gia

Khi bị viêm phế quản trẻ phải được thăm khám với chuyên gia

6. Phòng ngừa bệnh lý viêm phế quản ở trẻ em

Là một bệnh lý phát sinh do vi rút, vi khuẩn, viêm phế quản có thể lây trực tiếp hoặc gián tiếp từ trẻ sang trẻ, thông qua dịch tiết mũi họng. Chính vì vậy, để phòng ngừa viêm phế quản cho trẻ, tuân thủ các khuyến cáo sau là việc cần thiết bố mẹ phải làm:

– Nên: Tiêm phòng đầy đủ cho trẻ; vệ sinh sạch sẽ tay cho trẻ và cho bản thân (đặc biệt là trước khi ăn, dụi mắt, đưa tay sờ/chạm mắt/mũi/miệng; sau khi đi vệ sinh, tiếp xúc với người bệnh, cầm/nắm vật dụng/thiết bị công cộng,…); thiết lập lối sống lành mạnh cho trẻ (tăng cường dung nạp rau củ quả; uống đủ nước; vui chơi ít nhất 30 phút mỗi ngày).

– Không nên: Tạo điều kiện cho trẻ tiếp xúc với người bệnh cũng như tiếp xúc với các tác nhân tiêu cực kích thích phổi.

Như vậy, bài viết trên đã chia sẻ với bố mẹ toàn bộ thông tin về viêm phế quản ở trẻ em và cách điều trị. Nếu còn băn khoăn, liên hệ ngay Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết một cách nhanh chóng mọi thắc mắc, bố mẹ nhé!

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:
Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital