Viêm dạ dày và tá tràng và những kiến thức cần biết 

Tham vấn bác sĩ
Phó Giáo sư, Tiến sĩ

Vũ Văn Khiên

Phó giám đốc phụ trách Nội soi tiêu hóa

Viêm dạ dày và tá tràng là bệnh lý thường gặp ở hệ tiêu hóa. Mọi người không nên chủ quan với căn bệnh này vì bất cứ ai cũng đều có thể mắc bệnh. Viêm dạ dày tá tràng nếu phát hiện ở giai đoạn sớm sẽ dễ dàng chữa khỏi hoàn toàn. Tuy nhiên nếu bệnh được phát hiện muộn có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Vì vậy việc tìm hiểu rõ về bệnh lý này là điều vô cùng cần thiết.

1. Khái niệm về bệnh viêm dạ dày và tá tràng

Bệnh viêm dạ dày và tá tràng là khi xuất hiện tổn thương, viêm sưng trên niêm mạc dạ dày tá tràng (phần tiếp nối với dạ dày là đầu của ruột non). Viêm dạ dày tá tràng được chia thành 2 dạng:

– Viêm dạ dày tá tràng cấp tính: Giai đoạn này bệnh khởi phát nhanh, diễn tiến nhanh chóng và ít khi để lại biến chứng

– Viêm dạ dày tá tràng mạn tính: Các tổn thương tiến triển chậm, kéo dài, không có biểu hiện đặc biệt. Vết thương có thể ở một vùng hoặc lan ra khắp niêm mạc dạ dày. Nếu tình trạng này không được điều trị kịp thời có thể dẫn tới viêm teo niêm mạc dạ dày.

Viêm dạ dày và tá tràng là bệnh lý phổ biến ở hệ tiêu hóa

Viêm dạ dày và tá tràng là bệnh lý phổ biến ở hệ tiêu hóa

2. Nguyên nhân chính dẫn tới viêm dạ dày – tá tràng

Viêm dạ dày tá tràng có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau gây ra. Các nghiên cứu y học đã chia ra 2 nhóm nguyên nhân chính:

2.1 Yếu tố nội sinh ( Xuất phát từ bên trong cơ thể)

– Viêm dạ dày tá tràng do các độc tố từ vi khuẩn, virus trong cơ thể tràn vào máu và gây bệnh.

– Nguyên nhân thứ phát do mắc một số bệnh: Các bệnh nhiễm trùng cấp ( Viêm phổi, viêm ruột thừa, sởi, thương hàn,…); Các bệnh làm ure máu tăng cao, stress, tăng đường huyết ( chấn thương nặng, sau đại phẫu, bỏng, suy thận,…)

– Dị ứng thức ăn: hải sản, các loại hạt,…

– Viêm thành mạch dị ứng

2.2 Nguyên nhân viêm dạ dày tá tràng do yếu tố ngoại sinh

Yếu tố ngoại sinh là các nguyên nhân xuất phát từ bên ngoài cơ thể:

– Vi khuẩn Helicobacter Pylori (Hp) xâm nhập và tấn công dạ dày

– Uống các thuốc kháng viêm, giảm đau gây ra tác dụng phụ

– Các loại đồ uống quá nóng hoặc quá lạnh, khó tiêu, trà, cafe,…

– Dị vật gây tổn thương dạ dày tá tràng

Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh

Vi khuẩn HP là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh

3. Các dấu hiệu của bệnh viêm dạ dày và tá tràng phổ biến

Khi bệnh mới khởi phát các triệu chứng thường rất mờ nhạt và dễ bị nhầm lẫn sang đau bụng thông thường. Chính vì vậy khiến người bệnh chủ quan cho tới khi bệnh đã nặng mới phát hiện ra. Do đó việc nắm rõ các triệu chứng của bệnh là điều vô cùng cần thiết.

3.1 Thường đau vùng bụng trên rốn ( Vùng thượng vị)

Đau vùng thượng vị là dấu hiệu đặc trưng khi bị viêm dạ dày và tá tràng. Cơn đau thường xuất hiện vào lúc đói hoặc sau khi ăn vài tiếng, lúc nửa đêm về sáng. Cơn đau có thể lan khắp vùng bụng, lan ra sau lưng. Mức độ đau âm ỉ hoặc dữ dội sẽ phụ thuộc vào mức độ viêm loét ở mỗi người. Cơn đau sẽ tăng lên khi ăn các thực phẩm có tính kích thích dạ dày tá tràng.

3.2 Chướng bụng, khó tiêu, buồn nôn

Các triệu chứng như buồn nôn, đầy bụng là các dấu hiệu gặp khi bị viêm tá tràng dạ dày. Cảm giác đầy bụng, khó tiêu là do dạ dày bị tổn thương khiến hoạt động tiêu hóa chậm lại. Thức ăn đưa vào dạ dày chuyển hóa chậm và ứ đọng lại.

3.3 Ngủ không ngon giấc là triệu chứng của viêm dạ dày và tá tràng

Người bị viêm dạ dày dễ bị mất ngủ do luôn cảm thấy đầy bụng, đau bụng vào lúc nửa đêm. Cơn đau hành hạ khiến người bệnh tỉnh giấc và khó ngủ lại. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến người bệnh suy nhược cơ thể.

3.4 Nóng rát thượng vị, ợ chua, ợ hơi

Đa số bệnh nhân khi mắc bệnh thường gặp triệu chứng ợ hơi, ợ chua trong thời kỳ mới mắc bệnh. Cảm giác ợ nóng rát thượng vị thường xuất hiện ở bệnh nhân có trào ngược dạ dày thực quản hơn.

3.5 Rối loạn tiêu hóa khi bị viêm dạ dày và tá tràng

Rối loạn tiêu hóa là điều khó tránh khỏi khi bị viêm dạ dày tá tràng. Dạ dày bị tổn thương gây ảnh hưởng tới hoạt động của các bộ phận liên quan. Dấu hiệu nhận biết là người bệnh thường bị tiêu chảy và táo bón xen kẽ. Do hệ tiêu hóa hoạt động thất thường nên người bệnh dễ bị sụt cân. Tuy nhiên cũng có một số trường hợp triệu chứng đau thường xảy ra vào lúc đói nên người bệnh có xu hướng ăn nhiều hơn vì vậy tăng cân nhanh.

Các triệu chứng kể trên chỉ mang tính tham khảo chứ không thể chẩn đoán chính xác. Bạn cần tới bệnh viện để thực hiện các xét nghiệm, nội soi,…Các phương pháp chẩn đoán giúp xác định được vị trí và mức độ tổn thương, đồng thời phát hiện nhiễm khuẩn HP.

Người bệnh thường cảm thấy đau vùng thượng vị

Người bệnh thường cảm thấy đau vùng thượng vị

4. Phương pháp điều trị

Bệnh viêm dạ dày tá tràng ở giai đoạn sớm nếu được phát hiện có thể dễ dàng điều trị. Tuy nhiên nếu bệnh đã chuyển sang giai đoạn mạn tính thì việc điều trị dứt điểm vô cùng khó khăn và có thể gây ra nhiều biến chứng.

Phương pháp chữa viêm dạ dày tá tràng phổ biến nhất là uống thuốc. Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ viêm loét mà bác sĩ sẽ đưa ra đơn kê phù hợp. Một đơn điều trị sẽ là sự kết hợp của nhiều loại thuốc để mang lại hiệu quả cao. Với các bệnh nhân bị viêm dạ dày do vi khuẩn HP sẽ uống thêm thuốc kháng sinh có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn.

Trường hợp bệnh nhân mắc bệnh do sử dụng các thuốc giảm đau, kháng viêm thì cần ngưng sử dụng thuốc ngay. Nếu bắt buộc phải sử dụng thuốc bệnh nhân nên trao đổi cùng bác sĩ để lựa chọn loại thuốc lành tính hơn.

Bên cạnh việc điều trị bằng thuốc thì bệnh nhân nên kết hợp với điều chỉnh và duy trì chế độ ăn uống, nghỉ ngơi hợp lý. Tránh các thức ăn và thói quen gây kích thích tới dạ dày.

5. Những điều cần nhớ để phòng bệnh

Viêm dạ dày tá tràng là bệnh lý rất dễ mắc phải và dễ tái nhiễm. Vì vậy kể cả khi đã điều trị khỏi bệnh mọi người cũng cần nghiêm túc  thực hiện các biện pháp phòng bệnh.

– Tạo thói quen ăn uống khoa học, lành mạnh: Ăn uống đúng giờ, ăn chậm, nhai kỹ, hạn chế bỏ bữa, không ăn quá no hoặc quá đói,…

– Tránh ăn các thực phẩm có vị chua cay, đồ ăn nhiều muối hoặc đường, thức ăn quá nóng hoặc lạnh, đồ ăn chứa nhiều dầu mỡ,…

– Nên ăn sáng đầy đủ và hạn chế ăn khuya

– Sau khi ăn uống cần nghỉ ngơi ít nhất nửa tiếng

– Bổ sung các loại vitamin A, D, canxi, acid folic,…

– Không nên sử dụng đồ uống có tính kích thích dạ dày

– Vận động mỗi ngày, nên dành ít nhất 30 phút hàng ngày để tập luyện. Điều này giúp máu và hệ tuần hoàn được lưu thông

– Luôn giữ tinh thần vui vẻ, tránh xa căng thẳng

Tăng cường tập thể dục giúp nâng cao sức khỏe

Tăng cường tập thể dục giúp nâng cao sức khỏe

Viêm dạ dày và tá tràng là bệnh lý không quá nguy hiểm. Tuy nhiên nếu không may mắc bệnh mọi người nên điều trị bệnh nghiêm túc để hạn chế xảy ra biến chứng. Mong rằng với các thông tin trong bài đã cung cấp cho bạn đầy đủ kiến thức để bảo vệ hệ tiêu hóa khỏe mạnh.

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:

Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital