Viêm đường hô hấp trên là vấn đề thường gặp ở trẻ, đặc biệt là khi thời tiết giao mùa, thay đổi thất thường. Cùng tìm hiểu nguyên nhân trẻ bị viêm đường hô hấp trên và cách điều trị, phòng ngừa hiệu quả cho bé ngay sau đây.
Menu xem nhanh:
1. Viêm đường hô hấp trên ở trẻ
Hệ hô hấp trên ở một người bao gồm: Xoang, mũi, họng, thanh quản. Các cơ quan này có vai trò dẫn không khí từ bên ngoài vào phế quản và phổi, tạo thành quá trình hô hấp cho cơ thể.
Viêm đường hô hấp trên xảy ra khi nhiễm trùng một hoặc các cơ quan xoang, mũi, họng, thanh quản. Phụ thuộc vào cơ quan bị viêm nhiễm mà các bác sĩ sẽ xác định đó là bệnh lý gì. Các bệnh viêm đường hô hấp trên thường gặp ở trẻ là viêm xoang, viêm mũi họng, viêm thanh quản, viêm tai giữa…
Các dấu hiệu nhận biết trẻ đang mắc bệnh viêm đường hô hấp trên thường gặp là:
– Nghẹt mũi
– Sổ mũi
– Hắt hơi
– Đau rát họng
– Ho
– Đau đầu
– Sốt cao
– Khó thở
– Thở khò khè
– Miệng có mùi hôi
– Người mệt mỏi…
Những triệu chứng này thường kéo dài trong khoảng từ 3 – 14 ngày, tùy vào từng trẻ. Bệnh có thể tự khỏi hoặc biến chứng nặng nề nên cha mẹ cần đưa trẻ đi khám kịp thời khi phát hiện các dấu hiệu kể trên.
Viêm đường hô hấp trên là tình trạng nhiễm trùng ở xoang, mũi, họng, thanh quản… ở trẻ
2. Nguyên nhân trẻ bị viêm đường hô hấp trên là gì?
2.1. Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân chính được xác định là gây bệnh viêm đường hô hấp trên ở trẻ là do vi khuẩn, virus. Chúng là các tác nhân hàng đầu, thường xâm nhập vào cơ thể trẻ rồi tấn công hàng rào miễn dịch, khiến trẻ mắc bệnh.
Một số vi khuẩn, virus gây viêm đường hô hấp trên ở trẻ phải kể tới chính là: Haemophilus influenzae (Hib), phế cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, tụ cầu khuẩn, vi khuẩn Bordetella… Với trẻ dưới 5 tuổi, đa số trường hợp mắc các virus hợp bào hô hấp, cúm, sởi, nấm…
Thông qua tiếp xúc với các giọt bắn nước bọt khi trẻ nói chuyện, ho, hắt hơi… hoặc dùng chung đồ dùng cá nhân thì trẻ có thể nhiễm vi khuẩn, virus và mắc bệnh. Một số bệnh có nguy cơ bùng phát thành dịch khi gặp yếu tố thuận lợi về thời tiết, khí hậu… Đó cũng là lý do, nhiều bệnh về đường hô hấp trên ở trẻ có thể lây lan khi trẻ tới những nơi tập trung đông người mà không có các biện pháp phòng hộ, bảo vệ đúng cách như đeo khẩu trang, sát khuẩn tay…
Virus, vi khuẩn là nguyên nhân trẻ bị viêm đường hô hấp trên
2.2. Yếu tố tăng nguy cơ
Ngoài nguyên nhân chính có thể khiến trẻ mắc viêm đường hô hấp trên là vi khuẩn, virus, nấm thì những yếu tố sau được xác định là có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh viêm đường hô hấp trên ở trẻ em:
– Tổn thương khoang mũi, họng
– Không rửa tay thường xuyên
– Tới nơi có dịch tễ
– Mắc các bệnh lý tự miễn
– Ảnh hưởng bởi khói thuốc
– Dị ứng với phấn hoa, mỹ phẩm, hóa chất, lông vật nuôi…
– Tác dụng phụ của thuốc
– Trẻ sơ sinh không được bú sữa mẹ hoặc các loại sữa công thức trong vòng sau 6 tháng đầu đời, dẫn tới còi xương, suy dinh dưỡng, đề kháng kém…
– Trẻ đang mắc một số bệnh lý khác cũng có thể dễ dàng nhiễm bệnh do hệ miễn dịch không thể làm việc hiệu quả để phòng chống sự xâm nhập của tác nhân gây bệnh…
Do đó, cha mẹ cần cẩn trọng trong việc chăm sóc trẻ, cần xây dựng một chế độ sinh hoạt khoa học để giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh ở trẻ.
3. Biến chứng của bệnh
Viêm đường hô hấp trên nhìn chung là bệnh thông thường lành tính, khả năng điều trị khỏi và dứt điểm cao. Tuy nhiên, cũng có không ít trường hợp trẻ gặp biến chứng do cha mẹ chủ quan trong việc phát hiện bệnh hoặc tự ý điều trị cho trẻ tại nhà:
– Chức năng não suy giảm
– Ngạt mũi khi ngủ
– Viêm phổi
– Viêm thanh quản
– Nhiễm trùng ổ mắt
– Viêm màng não
– Nhiễm trùng huyết
– Viêm cầu thận…
Thậm chí, trẻ bị viêm đường hô hấp trên nghiêm trọng mà không được điều trị kịp thời hoặc cha mẹ điều trị sai cách có thể khiến trẻ bị đe dọa tới tính mạng. Vì vậy, nếu trẻ có các dấu hiệu mắc bệnh như đã kể trên, cha mẹ nên cho con đi khám sớm để bác sĩ đưa ra phương án điều trị phù hợp, giảm nguy cơ biến chứng.
Bệnh có thể dẫn tới biến chứng nguy hiểm nên cha mẹ cần cẩn trọng
4. Điều trị viêm đường hô hấp trên
Điều trị viêm đường hô hấp trên ở trẻ thường được các bác sĩ chỉ định sử dụng thuốc. Các loại thuốc được dùng có tác dụng làm giảm triệu chứng bệnh ở trẻ như thuốc hạ sốt, giảm đau, thuốc kháng viêm, kháng histamin…
Trong trường hợp cho trẻ nhỏ mắc bệnh do vi khuẩn, bác sĩ có thể chỉ định kháng sinh để điều trị. Tuy nhiên, thuốc kháng sinh chỉ được sử dụng với liều lượng có giới hạn, tránh lạm dụng bởi điều này có thể dẫn tới nhiều hậu quả khó lường đối với sức khỏe của trẻ.
Trong quá trình điều trị cho trẻ bằng thuốc theo hướng dẫn, cha mẹ tuyệt đối không tự ý thay đổi liều lượng, thời gian sử dụng để tránh làm ảnh hưởng tới kết quả điều trị.
Đồng thời, trẻ cũng cần một chế độ dinh dưỡng và nghỉ ngơi đúng cách. Vì vậy, cha mẹ có thể bổ sung cho trẻ những thực phẩm giàu dưỡng chất, cân bằng các nhóm thiết yếu đối với cơ thể, bổ sung vitamin từ trái cây, rau củ… và nghỉ ngơi nhiều, tránh áp lực tinh thần…
Nếu trong quá trình trẻ điều trị viêm đường hô hấp mà có các dấu hiệu bất thường như sốt cao khó hạ, nôn mửa, người mệt mỏi, mất tri giác… thì cha mẹ cần cho bé đi tái khám ngay để được xử trí đúng cách.
Tuân thủ phác đồ điều trị viêm đường hô hấp bác sĩ đưa ra để trẻ nhanh khỏi bệnh
5. Phòng ngừa bệnh cho trẻ
Cha mẹ có thể lưu ý tới một số vấn đề sau để bảo vệ sức khỏe của trẻ cũng như giảm thiểu nguy cơ bé mắc bệnh viêm đường hô hấp trên.
– Cách ly với trẻ mắc bệnh hoặc hạn chế để trẻ tới nơi tập trung quá đông người, nơi đang bùng phát dịch bệnh.
– Khi ra ngoài, hãy để trẻ đeo khẩu trang, đội mũ nón kỹ và vệ sinh tay, chân sạch sẽ khi trở về nhà.
– Bổ sung dinh dưỡng từ thực phẩm, trái cây, rau củ và các loại vitamin, thực phẩm chức năng khi có khuyến cáo của bác sĩ.
– Giữ gìn vệ sinh đồ dùng, không gian sống, đảm bảo ngôi nhà luôn sạch sẽ và thoáng đãng để giảm yếu tố gây bệnh.
– Tắm rửa, vệ sinh miệng, mũi họng và tai đúng cách cho trẻ theo hướng dẫn của bác sĩ.
– Giữ ấm cơ thể trẻ vào thời điểm mùa đông, xuân, cho trẻ uống nước ấm, không uống nước lạnh.
– Hạn chế để trẻ tiếp xúc với các tác nhân tăng nguy cơ mắc bệnh đường hô hấp như phấn hoa, mỹ phẩm, hóa chất độc hại…
– Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc trực tiếp hoặc gián tiếp, không nên cho trẻ sử dụng nhiều thực phẩm chứa đường, dầu mỡ…
– Tiêm phòng vắc xin và đưa trẻ đi khám định kỳ theo khuyến cáo để kiểm soát và phát hiện sớm bệnh lý.
– Tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ trong việc điều trị bệnh ở trẻ để nhanh chóng đầy lùi bệnh và giúp trẻ hồi phục hiệu quả, bảo vệ cơ thể và nâng cao đề kháng.
Như vậy, bài viết đã cung cấp cho cha mẹ về các nguyên nhân trẻ mắc viêm đường hô hấp trên. Để bảo vệ trẻ đúng cách, cha mẹ cần phòng ngừa mắc bệnh cho trẻ bằng việc xây dựng chế độ sinh hoạt khoa học, thăm khám định kỳ…
