Việt Nam hiện là quốc gia có tình trạng mắc mới và tử vong do ung thư tăng nhanh. Trong số đó thì ung thư tiêu hóa là loại ung thư phổ biến hàng đầu. Tuy nhiên, ung thư đường tiêu hóa có thể chữa khỏi hoàn toàn nếu được phát hiện và chữa trị kịp thời. Chính vì vậy mà tầm soát ung thư tiêu hóa sớm rất quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe.
Menu xem nhanh:
1. Tầm soát ung thư tiêu hóa là gì?
Tầm soát ung thư tiêu hóa là việc thực hiện kiểm tra bằng các phương pháp sàng lọc trên cơ thể người bệnh, nhằm tìm kiếm và phát hiện sớm ung thư tiêu hóa hoặc tiền ung thư khi người bệnh chưa có các triệu chứng lâm sàng.
Theo Bộ y tế thống kê cho biết tỷ lệ các loại ung thư tiêu hóa thường gặp nhất là:
– Ung thư dạ dày: chiếm 6,8% ở nam giới; 3,7% ở nữ giới
– Ung thư đại – trực tràng: chiếm 13,5% ở nam giới; 9,7% ở nữ giới.
– Ung thư thực quản: chiếm 7,9 % ở nam giới và 2,4% ở nữ giới.
Ung thư tiêu hóa thường xuất hiện và phát triển một cách lặng thầm, khó nhận biết nên dễ bị bỏ qua. Khi triệu chứng trở nên rõ rệt mới tiến hành thăm khám thì bệnh đã bước sang giai đoạn muộn. Từ đó khiến việc điều trị trở nên khó khăn và tốn nhiều thời gian hơn.
Ung thư tiêu hóa thường xuất hiện thầm lặng và khó phát hiện
2. Dấu hiệu cảnh báo nên thực hiện tầm soát sớm
Khi ở giai đoạn khởi phát, ung thư tiêu hóa thường không xuất hiện triệu chứng rõ ràng. Cần thực hiện tầm soát ung thư tiêu hóa nếu xuất hiện các dấu hiệu sau:
– Khó nuốt: Khi thực quản xuất hiện khối u sẽ trở nên hẹp hơn, khiến bệnh bị đau khi nuốt thức ăn.
– Miệng có mùi hôi khó chịu: Ung thư thực quản khiến các cơ quan của hệ tiêu hóa hoạt động không ổn định, thức ăn không được tiêu hóa hết tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Khiến hơi thở của người mắc bệnh sẽ có mùi khó chịu, miệng luôn cảm thấy có vị chua.
– Thói quen đại tiện thay đổi: nếu bạn bị táo bón, tiêu chảy liên tục trong thời gian dấu hiệu cảnh báo của hệ tiêu hóa.
+ Có thể kèm theo một dấu hiệu khác như: đau quặn ruột, mót đi cầu, phân nhỏ dẹt.
+ Phân có máu: là dấu hiệu điển hình của căn bệnh ung thư dạ dày.
– Giảm cân không rõ nguyên nhân: trọng lượng cơ thể từ 1- 2 tháng sụt cân nhanh chóng, giảm từ 5 – 7 kg nhưng chế độ ăn uống vẫn bình thường.
– Suy nhược cơ thể hoặc mệt mỏi: đây là triệu chứng thường xảy ra phổ biến nhưng thường bị chúng ta lơ là và bỏ qua dấu hiệu này. Cơ thể có thể xuất hiện triệu chứng mệt mỏi, uể oải.
– Đầy hơi, khó tiêu: cơ thể có triệu chứng như bụng phình to, cảm giác ì ạch, khó chịu ngay khi đã kết thúc bữa ăn từ lâu.
3. Một số phương pháp tầm soát ung thư tiêu hóa
Các phương pháp tầm soát ung thư được áp dụng và sử dụng nhiều nhất trong tầm soát ung thư hiện nay là
3.1. Xét nghiệm máu
Xét nghiệm máu giúp tìm ra các dấu ấn của ung thư nhờ các protein đặc biệt do tế bào ung thư sinh ra hoặc các hormone. Bác sĩ tiến hành lấy mẫu máu để xét nghiệm và chẩn đoán thông qua các chỉ số cụ thể
– Chỉ số CEA giúp tìm ra dấu ấn ung thư, giúp theo dõi kết quả điều trị ung thư dạ dày và khả năng tái phát.
– Chỉ số CA 72-4 giúp phát hiện sớm và xác định giai đoạn của ung thư dạ dày.
Tuy nhiên khi xét nghiệm máu, cần lưu ý với các trường hợp dương tính và âm tính giả. Các chỉ số tăng cao có thể do một nguyên nhân nào đó khác mà không phải ung thư. Vì vậy , để xác định chính xác căn bệnh nguy hiểm này, cần kết hợp thực hiện với một số phương pháp chẩn đoán bệnh khác.
3.2. Siêu âm
Chẩn đoán ung thư tiêu hóa bằng bằng phương pháp siêu âm cho bác sĩ nhìn thấy rõ hình ảnh mô mềm bên trong. Nếu xuất hiện nghi ngờ, bác sĩ sẽ chỉ định sinh thiết để xác định chính xác tình trạng bệnh.
Phương pháp siêu âm này tuy không đau, an toàn cho người bệnh nhưng lại chưa thể kết luận người bệnh có đang mắc ung thư hay không.
3.3. Nội soi tiêu hóa
Nội soi tiêu hóa là một trong những phương pháp tầm soát ung thư tiêu hóa hiện đại nhất. Hiện nay có 2 loại nội soi tiêu hóa được sử dụng nhiều nhất:
– Nội soi tiêu hóa thường: Phương pháp này không gây mê trong quá trình thăm khám. Người bệnh thực hiện phương pháp này sẽ tỉnh táo trong suốt quá trình. Quá trình này bệnh nhân có thể cảm thấy đau tức cổ, đau bụng hoặc thậm chí là buồn nôn.
– Nội soi tiêu hóa không đau
+ Trước khi tiến hành nội soi, người bệnh sẽ được gây mê trước khi thực hiện thăm khám. Cảm giác đau đớn và khó chịu trong quá trình này bệnh nhân sẽ không phải trải qua.
+ Hiện công nghệ nội soi hiện đại được ứng dụng nhiều nhất nhất là nội soi công nghệ NBI 5P. Phương pháp này sử dụng ánh sáng hẹp hoạt động dựa trên nguyên tắc sử dụng hệ thống lọc kính và các bộ phận xử lý để cho ánh sáng với bước sóng 415 nm và 540 nm hỗ trợ quan sát sắc nét dưới lớp niêm mạc. Đối với công nghệ này, hình ảnh nội soi được phóng đại đến hơn 100 lần, giúp chẩn đoán các bệnh nguy hiểm dễ dàng.
Nôi soi tiêu hóa gây mê giúp người bệnh không có cảm giác lo lắng khi thực hiện
3.4. Sinh thiết
Là một kỹ thuật xâm nhập nhỏ và tối thiểu được áp dụng đối với các bệnh nhân phát hiện khối u hoặc polyp trong cơ thể. Tại đây, bác sĩ sẽ dùng kim phẫu thuật để lấy một phẫn mẫu bệnh phẩm nghi ngờ mang đi giải phẫu.
Là một phương pháp bổ trợ hiệu quả cho việc thực hiện tầm soát ung thư nói chung và ung thư tiêu hóa nói riêng.
4. Cách phòng tránh nguy cơ mắc ung thư tiêu hóa
Để phòng tránh nguy cơ mắc ung thư tiêu hóa, người bệnh nên lưu ý một số cách dưới đây để phòng ngừa ung thư hiệu quả:
– Xây dựng chế độ ăn lành mạnh:
+ Sử dụng nhiều rau xanh và trái cây trong các bữa ăn hàng ngày.
+ Giảm tối đa ăn đồ chứa nhiều chất béo.
+ Hạn chế đồ chua, cay nóng.
+ Không sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích.
– Rèn luyện và duy trì thói quen thể dục thể thao, nâng cao sức khỏe.
– Thực hiện thăm khám khi xuất hiện bất thường: chán ăn, đầy bụng, sụt cân không rõ nguyên nhân…
– Thực hiện hiện tầm soát sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần tại các cơ sở uy tín để có thể phát hiện và chẩn đoán đúng bệnh.
Nên tầm soát sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần đẻ phát hiện bệnh kịp thời
Hiện nay, Hệ thống y tế Thu Cúc TCI đã và đang triển khai gói khám tầm soát ung thư đa dạng, trong đó có tầm soát ung thư đường tiêu hóa. Với dịch vụ khám này, bạn sẽ được trực tiếp thăm khám bởi đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Thực hiện thăm khám cùng với hệ thống thiết bị máy móc công nghệ cao. Chi phí tiết kiệm, thủ tục nhanh gọn giúp tiết kiệm tối đa thời gian cho khách hàng.
Để có tiên lượng tốt và điều trị bệnh được triệt để ở giai đoạn sớm là yếu tố quan trọng nhất. Vì vậy mà tầm soát ung thư tiêu hóa là giải pháp tối ưu nhất để phát hiện sớm căn bệnh ung thư đường tiêu hóa.
