Viêm gan do rượu là tổn thương mô bệnh học của tổ chức gan ở những người uống nhiều rượu bia. Dưới đây là những thông tin cần thiết về bệnh viêm gan rượu để bạn hiểu rõ hơn và phòng tránh kịp thời.
Menu xem nhanh:
1. Tổng quan viêm gan do rượu
Viêm gan do rượu là bệnh gan thường gặp, là nguyên nhân chính gây bệnh gan mạn tính trên thế giới. Tổn thương gan do rượu gồm các bệnh lý gan nhiễm mỡ do rượu, viêm gan cấp, xơ gan do rượu. Tuy nhiên gan nhiễm mỡ do rượu có thể hồi phục nếu người bệnh ngưng uống rượu.
Khả năng dẫn đến xơ gan của viêm gan rượu phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau. Bệnh tiến triển qua các giai đoạn từ gan nhiễm mỡ, viêm gan đến xơ gan. Viêm gan rượu do lạm dụng rượu bia vượt quá ngưỡng cho phép. Bệnh có thể xảy ra ở tình trạng cấp tính và mạn tính.
Các giai đoạn viêm gan do rượu
2. Cơ chế rượu bia gây viêm gan do rượu
Rượu bia chứa cồn (ethanol) là một chất độc nên ngay sau khi được hấp thu, cơ thể sẽ tiến hành lọc để đào thải ethanol ra ngoài. 90% ethanol được chuyển hóa ở gan, chỉ có một phần nhỏ được thải ra ngoài qua tuyến mồ hôi, nước tiểu, hơi thở.
Ethanol tại gan được chuyển hóa bởi hệ thống enzyme. Khả năng thải độc của gan phụ thuộc vào lượng enzyme có trong gan và chất chống oxy hóa Glutathione do gan tiết ra.
Tuy nhiên, khả năng thanh lọc của gan có hạn và chỉ có thể sản sinh được một lượng enzyme nhất định mỗi giờ, tương ứng với lượng Acetaldehyde – một chất độc lên hầu hết các hệ cơ quan – được chuyển hóa. Khi uống quá nhiều rượu bia, gan không có khả năng sản xuất kịp số men để chuyển hóa nữa thì Acetaldehyde tồn tại trong cơ thể, phá hủy tế bào gan, dẫn đến viêm gan cấp tính.
Quá trình tế bào gan bị phá hủy giải phóng men gan vào máu dẫn đến men gan tăng cao. Nếu như tình trạng này không được kịp thời xử lý mà kéo dài lâu ngày rất dễ dẫn tới viêm gan mạn tính, xơ gan gây ra các biến chứng nguy hiểm như ung thư gan.
3. Dấu hiệu nhận biết viêm gan do rượu
Viêm gan rượu thường không có biểu hiện rõ ràng. Thông thường, khi gan bắt đầu có tổn thương nặng mới có các biểu hiện như:
– Sụt cân
– Chán ăn
– Buồn nôn
– Bụng phải sưng đau
– Mệt mỏi
– Tinh thần kém minh mẫn
– Dễ chảy máu
– Suy gan, suy thận
Cần đặc biệt lưu ý, trong giai đoạn đầu bệnh gan hầu hết không có triệu chứng. Những người lạm dụng rượu bia nên tầm soát sức khỏe định kỳ để phát hiện nhằm điều chỉnh kịp thời. Vì đợi đến khi có triệu chứng thì bệnh thường đã tiến triển nặng, khó hồi phục như ban đầu.
Dấu hiệu viêm gan do rượu
4. Phương pháp cải thiện viêm gan do rượu
Hiện chưa có phương pháp đặc trị viêm gan do rượu nên để tình trạng gan tốt hơn, tốt nhất là khắc phục từ nguyên nhân gây bệnh và các triệu chứng.
4.1 Bỏ rượu để tránh viêm gan do rượu
Đầu tiên, quan trọng nhất là người bệnh cần phải kiêng tuyệt đối viêm gan rượu. Nếu được chẩn đoán viêm gan rượu mà vẫn nghiện rượu thì người bệnh cần đến các trung tâm hỗ trợ cai rượu.
4.2 Kiểm tra thuốc điều trị bệnh
Kiểm tra các nhãn thuốc đang sử dụng xem có cảnh báo về việc uống rượu không. Không uống rượu khi đang sử dụng thuốc có cảnh báo biến chứng khi kết hợp với rượu, bao gồm một số loại thuốc giảm đau.
4.3 Bảo vệ bản thân khỏi viêm gan B, C
Các bệnh viêm gan siêu vi như viêm gan B, C có khả năng lây nhiễm cao. Nếu có viêm gan siêu vi và uống rượu thì người bệnh có nhiều khả năng phát triển xơ gan hơn bình thường. Viêm gan B có vắc xin tuy nhiên không có vắc xin chích ngừa viêm gan C, nên bạn cần bảo vệ bản thân tránh tiếp xúc với virus.
4.4 Tăng cường các loại thực phẩm tốt cho sức khỏe
Người bệnh viêm gan rượu có xu hướng ăn rất ít, gần như không có cảm giác thèm ăn. Tình trạng kéo dài khiến cơ thể sụt cân bất thường đồng thời khiến tế bào gan suy yếu nhanh hơn. Nên ăn nhiều hoa quả để giảm gánh nặng cho gan, giúp thanh lọc cơ thể. Hạn chế chất béo, các loại thức ăn sẵn, chiên, xào, rán. Mỗi ngày đều đặn uống khoảng 1,5-2l nước.
4.5 Thường xuyên kiểm soát chỉ số men gan khi viêm gan do rượu
Men gan cao là biểu hiện tế bào gan đang bị tác nhân nào đó phá hủy hàng loạt. Men gan cao do viêm gan rượu khiến tình trạng tổn thương tại gan thêm nặng nề. Thường xuyên khám sức khỏe tổng quát để theo dõi chỉ số men gan, giúp bệnh về gan ổn định.
Ngưng uống rượu bia để bảo vệ gan
5. Chẩn đoán viêm gan do rượu
Bác sĩ chẩn đoán trực tiếp bệnh gan do rượu qua tiền sử uống rượu, triệu chứng điển hình khi thăm khám và bằng một số xét nghiệm, cụ thể như:
– Xét nghiệm máu: Đánh giá chính xác về tình trạng đông máu, chức năng gan, viêm gan mãn tính B, C kèm theo…
– Siêu âm bụng: Đánh giá cấu trúc gan,thước lách tình trạng gan nhiễm mỡ, tuần hoàn mạch máu để ghi nhận dấu hiệu xơ gan hay ung thư gan.
– Chụp cắt lớp vi tính (CT): Hình ảnh chi tiết, đặc hiệu và rõ ràng những tổn thương ở gan hơn so với siêu âm
– Chụp cộng hưởng từ (MRI): Đối với trường hợp chống chỉ định CT scan như người suy thận, phụ nữ mang thai, dị ứng thuốc cản quang như MRI là lựa chọn thay thế CT. Đánh giá mức độ gan nhiễm mỡ một cách chính xác, tình trạng xơ hóa và các tổn thương u gan hướng lành tính cũng được xác định rõ ràng.
– Sinh thiết gan: Đây là thủ thuật xâm lấn giúp kiểm tra và phân tích mô gan, tìm ra nguyên nhân và theo dõi những bất thường tại gan.
Tùy từng bệnh nhân cụ thể mà bác sĩ có chỉ định phù hợp để điều trị bệnh.Nguyên tắc chung khi điều trị viêm gan do rượu là ngừng hẳn rượu bia và chế độ dinh dưỡng phù hợp. Điều trị biến chứng ngoài gan do rượu như dinh dưỡng kém, rối loạn điện giải… và điều trị các triệu chứng xơ gan.
