Giải đáp: Bệnh tay chân miệng khi nào cần nhập viện?

Tham vấn bác sĩ
Bác sĩ CKII

Nguyễn Thị Mai Hoa

Trưởng khoa Nhi - Bệnh viện ĐKQT Thu Cúc TCI

Thông thường, tay chân miệng có thể tự khỏi sau 10 ngày khởi phát mà không cần can thiệp y tế. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số trường hợp bệnh tiến triển đến viêm màng não, viêm não, viêm cơ tim,…. Vậy, bệnh tay chân miệng khi nào cần nhập viện, bạn sẽ biết câu trả lời cho câu hỏi này sau khi đọc bài viết sau.

1. Đầy đủ về bệnh tay chân miệng

Tay chân miệng là bệnh truyền nhiễm lưu truyền quanh năm, nhưng phát tán đặc biệt mạnh mẽ vào 2 khoảng thời gian: Tháng 3 – tháng 5 và tháng 9 – tháng 12. Mỗi năm, theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ở Việt Nam có khoảng 50.000 – 100.000 bệnh nhân tay chân miệng. Trong đó, các bệnh nhân tay chân miệng tập trung chủ yếu ở miền Nam (60%).

Được biết, virus đường ruột họ Enterovirus, cụ thể là Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 là nguyên nhân sinh tay chân miệng. Bởi vậy, bệnh có 2 đường lây nhiễm chính là: Trực tiếp và gián tiếp, thông qua dịch tiết mũi họng và phân. Theo đó, một số cách thức lây nhiễm tay chân miệng cụ thể chúng ta có thể kể đến ở đây là:

Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 là nguyên nhân sinh tay chân miệng

Coxsackievirus A16 và Enterovirus 71 gây ra bệnh tay chân miệng

– Trực tiếp: Hít phải dịch tiết mũi họng do người bệnh ho hoặc hắt hơi ra trong không khí. Thực hiện có tiếp xúc thân mật như ôm/hôn người bệnh. Sử dụng đồ đạc sinh hoạt, chủ yếu là dụng cụ ăn uống như bát, đĩa, đũa, thìa, nĩa,… của người bệnh.

– Gián tiếp: Sờ/chạm tã, quần áo,… dính phân người bệnh hoặc sờ/chạm mặt bàn, mặt tủ, tay nắm cửa, đồ chơi,… dính dịch tiết mũi họng người bệnh rồi vô tình sờ/chạm tay lên mắt, mũi, miệng.

Sự phát triển của tay chân miệng được ghi nhận là bao gồm 4 giai đoạn: Ủ bệnh (kéo dài 3 – 6 ngày sau nhiễm virus), khởi phát (kéo dài 1 – 2 ngày sau giai đoạn ủ bệnh), toàn phát (kéo dài 3 – 7 ngày sau giai đoạn khởi phát) và lui bệnh (sau giai đoạn toàn phát). Ở mỗi giai đoạn, tay chân miệng lại có những dấu hiệu lâm sàng khác nhau:

– Giai đoạn ủ bệnh: Tay chân miệng chưa biểu hiện rõ ràng, trẻ khỏe mạnh và sinh hoạt bình thường.

– Giai đoạn khởi phát: Tay chân miệng bắt đầu lộ diện. Trẻ sốt, đau họng, chảy mũi, tiêu chảy, mệt mỏi, đôi khi mọc hạch ở cổ hoặc ở hàm dưới hoặc ở cả 2.

– Giai đoạn toàn phát: Trẻ tổn thương da và niêm mạc. Các tổn thương này mang hình dáng của những vết phồng rộp chứa dịch. Các vết phồng rộp này không đồng nhất về kích thước. Ở niêm mạc miệng, má trong, lợi, mặt bên lưỡi, chúng có đường kính 2 – 3mm. Chúng, nhưng ở lòng bàn tay, đầu gối, mông, lòng bàn chân,…, đường kính lại là 2- 10mm. Ngoài ra, tổn thương ở lòng bàn tay, đầu gối, mông, lòng bàn chân,… còn khác tổn thương ở niêm mạc miệng, má trong, lợi, mặt bên lưỡi,… ở điểm chúng có thể ẩn, cũng có thể hiện trên bề mặt da. Mặc dù vậy, tất cả các tổn thương da và niêm mạc đều dễ vỡ, tạo thành các vết loét, khiến trẻ đau đớn.

– Giai đoạn lui bệnh: Các triệu chứng tay chân miệng thuyên giảm và biến mất.

Tổn thương da do tay chân miệng

Dấu hiệu nhận biết điển hình của tay chân miệng là những tổn thương da

2. Bệnh tay chân miệng khi nào cần nhập viện – Chuyên gia giải đáp

2.1. Các tình huống cần hỗ trợ từ chuyên gia

Có 2 tình huống mà trong đó, bố mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất.

– Thứ nhất: Ngay khi nghi ngờ trẻ mắc tay chân miệng. Tại sao bố mẹ nên đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất ngay khi nghi ngờ trẻ mắc tay chân miệng? Bởi, như đã đề cập phía trên, mặc dù tay chân miệng có thể tự khỏi mà không cần can thiệp y tế, vẫn tồn tại những trường hợp tay chân miệng tiến triển đến viêm màng não, viêm não, viêm cơ tim,…. – những biến chứng tai hại đe dọa tính mạng trẻ. Tại các cơ sở y tế, sau thăm khám, chuyên gia sẽ xác định tình trạng tay chân miệng của trẻ nặng hay không nặng, có nguy cơ biến chứng hay không có nguy cơ biến chứng. Nếu nặng, trẻ sẽ được chỉ định nhập viện điều trị. Nếu nhẹ, bố mẹ có thể chăm sóc trẻ tại nhà.

– Thứ hai: Trong quá trình chăm sóc trẻ tại nhà, bố mẹ quan sát thấy trẻ sốt cao, nôn, lơ mơ, mê sảng, co giật,…. Những dấu hiệu này chỉ ra rằng tay chân miệng đang diễn biến tiêu cực. Tái khám ngay lập tức là cực kỳ cần thiết để hạn chế tối đa nguy hiểm cho trẻ.

Bệnh tay chân miệng khi nào cần nhập viện?

Ngay khi nghi ngờ trẻ mắc tay chân miệng đưa trẻ đến cơ sở y tế uy tín gần nhất

2.2. Hướng dẫn chi tiết chăm sóc trẻ tay chân miệng tại nhà

Lưu ý quan trọng nhất trong chăm sóc trẻ tay chân miệng tại nhà là cho trẻ sử dụng thuốc điều trị triệu chứng thích hợp theo chỉ dẫn của chuyên gia. Hiện tại, chưa có thuốc điều trị đặc hiệu tay chân miệng, sử dụng thuốc điều trị triệu chứng là cần thiết để hỗ trợ trẻ dễ dàng tự chữa lành. Theo đó, một số thuốc điều trị triệu chứng thường được dùng trong trường hợp này là: Thuốc hạ sốt Paracetamol như Hapacol, thuốc giảm đau không kê đơn như Ibuprofen, kem chống ngứa như Calamine, dung dịch sát khuẩn (sử dụng để bao phủ bề mặt các tổn thương da), nước muối sinh lý 0,9% (sử dụng để vệ sinh các tổn thương niêm mạc).

Ngoài ra, bố mẹ cũng cần:

– Bổ sung dinh dưỡng đầy đủ cho trẻ theo nguyên tắc 3 chữ L: Lỏng, lạt (nhạt), lạnh (nguội). Về thực phẩm tốt cho trẻ tay chân miệng, bố mẹ có thể tham khảo: Trứng, đậu, khoai tây, đu đủ, dưa hấu,….

– Cung cấp cho trẻ 1,5 – 2l nước mỗi ngày.

– Duy trì hoạt động vệ sinh cơ thể để loại bỏ virus và các tác nhân tiêu cực khác từ môi trường cho trẻ.

– Không cho trẻ gãi để tránh lan tỏa các tổn thương da

Như vậy, bạn đã có câu trả lời cho câu hỏi bệnh tay chân miệng khi nào thì cần nhập viện. Nếu còn băn khoăn, liên hệ ngay Thu Cúc TCI để được giải đáp chi tiết một cách nhanh chóng mọi thắc mắc, bạn nhé!

Lưu ý, các thông tin trên chỉ dành cho mục đích tham khảo và tra cứu, không thay thế cho việc thăm khám, chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Người bệnh cần tuân theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thực hiện theo nội dung bài viết để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Chia sẻ:
Từ khóa:
Tin tức mới
Đăng ký nhận tư vấn
Vui lòng để lại thông tin và nhu cầu của Quý khách để được nhận tư vấn
Connect Zalo TCI Hospital