Mặc dù gan nhiễm mỡ thường không có bất cứ triệu chứng nào đáng chú ý nhưng nếu tình trạng này không được phát hiện và điều trị kịp thời, nó có thể gây ra biến chứng. Cụ thể khi chất béo tiếp tục tích lũy, nó có thể gây ra sẹo của mô gan và dẫn đến xơ gan.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ
Các nguyên nhân phổ biến của gan nhiễm mỡ và xơ gan bao gồm việc sử dụng quá nhiều rượu, tiếp xúc với chất độc hoặc ảnh hưởng của một số loại thuốc nhất định.
1.1. Đồ uống có cồn
Uống nhiều rượu bia, đồ uống có cồn là nguyên nhân phổ biến nhất dẫn tới bệnh gan nhiễm mỡ. Bên cạnh đó, các loại thức uống này còn làm giảm hiệu quả của thuốc điều trị bệnh.
Uống quá nhiều rượu là một trong những nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ.
1.2. Béo phì
Người béo phì thường có nguy cơ mắc bệnh cao gấp nhiều lần người có trọng lượng cơ thể bình thường. Khi thường xuyên hấp thụ các chất béo vượt ngưỡng, cơ thể sẽ xuất hiện hiện tượng tích tụ mỡ trong gan.
1.3. Mỡ máu cao
Lipid trong máu đi qua gan nhiều làm tăng hàm lượng cholesterol. Điều này có thể làm vượt quá khả năng chuyển hoá của gan, dẫn đến tồn đọng mỡ trong gan, gây ra gan nhiễm mỡ.
1.4. Tiểu đường
Bản chất của tiểu đường là rối loạn chuyển hoá glucose. Đường huyết cao sẽ tạo thành lớp bao phủ khiến gan mất chức năng chuyển hoá cholesterol, gây tình trạng tích tụ nhiều cholesterol gây ra gan nhiễm mỡ.
1.5. Sụt cân quá nhanh
Sụt cân quá nhanh làm cho cơ thể không tổng hợp được apolipoprotein, từ đó tích tụ triglyceride trong gan, lâu dài sẽ dẫn tới thừa mỡ trong gan.
1.6. Tác dụng phụ của thuốc
Một số loại thuốc dùng trong điều trị mỡ máu, lao phổi có thể tác dụng phụ gây tổn thương gan, hình thành mỡ trong gan.
Ngoài ra, nguyên nhân khác có thể là rối loạn di truyền chuyển hóa can thiệp vào việc xử lý bình thường của chất béo trong cơ thể và béo phì. Bệnh nhân bị viêm gan siêu vi, bệnh gan tự miễn, trong đó các tế bào miễn dịch tấn công gan, bệnh gan di truyền cũng có thể phát triển gan nhiễm mỡ.
2. Các giai đoạn phát triển của gan nhiễm mỡ
Nếu chỉ có mỡ tích tụ trong gan thường không gây ra tổn thương vĩnh viễn cho gan. Tuy nhiên một số trường hợp bị gan nhiễm mỡ có thể tiến triển thành viêm gan nhiễm mỡ không do cồn. Tình trạng này trở nên nghiêm trọng hơn vì sự tích lũy chất béo gây nên tình trạng viêm ở các tế bào gan. Viêm tế bào gan hay còn gọi là viêm gan, thúc đẩy hình thành sẹo và dẫn tới xơ gan.
3. Các triệu chứng của gan nhiễm mỡ
Gan nhiễm mỡ ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng. Bệnh thường được tình cờ phát hiện khi đi khám và siêu âm gan.
Một số người có thể sẽ gặp phải các triệu chứng nhẹ như:
– Đau và khó chịu ở vùng bụng trên bên phải
– Chán ăn
– Vàng da và vàng mắt
– Nước tiểu vàng hay sẫm màu
Viêm gan gây ra bởi sự tích tụ chất béo có thể gây ra đau ở phần trên bên phải của bụng. Bởi vì gan hỗ trợ quá trình tiêu hóa thức ăn và dự trữ năng lượng nên gan có vấn đề sẽ khiến người bệnh cảm thấy mệt mỏi (do suy giảm năng lượng) và giảm cân (do thức ăn không được tiêu hóa hoàn toàn).
Gan nhiễm mỡ có thể gây đau và khó chịu ở vùng bụng trên bên phải
4. Xơ gan
Bệnh xơ gan xảy ra khi mô sẹo thay thế mô gan khỏe mạnh khiến gan suy yếu dần. Mặc dù gan khỏe mạnh có thể tái tạo tế bào hư hỏng, gan nhiễm mỡ có thể ảnh hưởng tới khả năng này. Do đó việc xác định và điều trị các nguyên nhân gây gan nhiễm mỡ có thể đảo ngược sự tích tụ mỡ, làm giảm nguy cơ tiến triển thành xơ gan.
Người bị xơ gan có thể xuất hiện thêm các biểu hiện:
– Cổ trướng, phù nề chân
– Giãn mạch máu dưới da
– Lá lách to
– Xuất huyết tiêu hóa
– Phù chân
– Đỏ lòng bàn tay
– Ngứa da
5. Chẩn đoán
Thực hiện các xét nghiệm máu để xác định mức độ men gan trong máu có thể giúp chẩn đoán gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên một số bệnh nhân gan nhiễm mỡ vẫn có men gan bình thường. Siêu âm gan có thể giúp bác sĩ quan sát hình ảnh của gan và sự tích tụ mỡ. Sinh thiết gan là thủ thuật trong đó một mẫu nhỏ của gan được lấy ra và quan sát dưới kính hiển vi, giúp xác định sự hiện diện của chất béo trong gan, mức độ thiệt hại và nguyên nhân dẫn tới tình trạng gan nhiễm mỡ.
Siêu âm gan có thể giúp bác sĩ quan sát hình ảnh của gan và sự tích tụ mỡ.
6. Điều trị gan nhiễm mỡ và xơ gan
6.1. Giảm cân
Bắt buộc giảm cân với người béo phì bị gan nhiễm mỡ. Nên chọn cách giảm cân khoa học để hạn chế làm giảm tổn thương gan và cải thiện đề kháng Insulin. Tránh giảm cân cấp tốc sẽ khiến bệnh gan nhiễm mỡ trở nên trầm trọng hơn.
6.2. Xem xét dùng vitamin E
Bệnh nhân gan nhiễm mỡ và xơ gan không mắc đái tháo đường có thể sử dụng Vitamin E hỗ trợ cải thiện tình trạng viêm. Tuy nhiên, không sử dụng vitamin E để điều trị gan nhiễm mỡ cho những bệnh nhân nam có tiền sử hoặc gia đình có người bị ung thư tiền liệt tuyến.
6.3. Kiểm soát rối loạn lipid máu
Có thể kiểm soát rối loạn lipid máu và giảm gan nhiễm mỡ bằng các statin không chuyển hoá kéo dài qua gan.
6.4. Tiêm phòng virus
Tiêm phòng virus viêm gan A, B, C đầy đủ giúp bạn phòng tránh các bệnh lý tổn thương gan.
