Cha mẹ cần lưu tâm về dấu hiệu trẻ bị tay chân miệng vì dù là bệnh lành tính nếu không được phát hiện và chữa trị kịp thời có thể xảy ra nhiều biến chứng nguy hiểm như: Viêm màng não, tổn thương cơ tim,..và một số bệnh khác ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
Menu xem nhanh:
1. Khái niệm bệnh tay chân miệng ở trẻ và nguyên nhân
Nhóm virus đường ruột là căn nguyên chính gây nên bệnh tay chân miệng. Có 2 họ virus thường gặp nhất của bệnh tay chân miệng đó là enterovirus 71 (EV71) và Coxsackie A 16. Trong đó Coxsackie A 16 thường gặp hơn nhưng ít gây ra biến chứng nguy hiểm hơn so với loại còn lại.
Theo các chuyên gia y tế, bệnh tay chân miệng thường thấy ở những trẻ sơ sinh hoặc trẻ dưới 5 tuổi. Đôi khi cũng xuất hiện ở người lớn nhưng không nhiều. Bệnh có thể xảy ra quanh năm nhưng thời điểm bùng phát nhiều là trong khoảng từ tháng 2 đến tháng 4 và tháng 9 đến 12.
Bệnh tay chân miệng là bệnh khá phổ biến ở trẻ em
Loại virus chính gây bệnh thường sống trong đường tiêu hóa của người bệnh và có khả năng lây truyền từ người này sang người khác. Con đường lây truyền của bệnh là thông qua nước bọt, chất dịch nhầy ở bọng nước, chất nôn và giọt bắn khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Theo thống kê, những trường hợp tử vong thường do loại virus EV71 gây ra. Độ tuổi tử vong thường thấy nhất là ở những trẻ dưới 3 tuổi.
2. Những giai đoạn bệnh và cách chăm sóc trẻ bị tay chân miệng
2.1. Dấu hiệu trẻ bị tay chân miệng cha mẹ cần quan sát
Các họ virus gây nên bệnh tay chân miệng hầu như đều khiến cho trẻ có những biểu hiện như nhau là sốt nhẹ, chán ăn, mệt mỏi,… Triệu chứng này có thể nhầm lẫn với những bệnh khác.
Dựa trên những biểu hiện lâm sàng có thể chia thời gian phát bệnh thành 4 giai đoạn đặc trưng như sau:
– Giai đoạn 1: là giai đoạn ủ bệnh và rất khó để nhận biết vì thường trẻ sẽ không có những biểu hiện cụ thể nào cả. Giai đoạn này sẽ kéo dài từ 3 cho đến 7 ngày.
– Giai đoạn 2: là giai đoạn khởi phát của bệnh trong 1 đến 2 ngày tiếp theo sau giai đoạn ủ bệnh. Lúc này trẻ sẽ có những biểu hiện của bệnh như sốt nhẹ, biếng ăn, đau họng, quấy khóc,…Nếu cha mẹ thấy con sốt cao liên tục hoặc sốt kéo dài trên 2 ngày thì rất có thể là dấu hiệu của viêm não do biến chứng bệnh tay chân miệng. Cần để ý trẻ và đưa đến khám ngay tại các cơ sở y tế.
– Giai đoạn 3: là giai đoạn toàn phát của bệnh và sẽ kéo dài từ 3 cho đến 10 ngày. Lúc này những biểu hiện của bệnh sẽ trở nên rõ ràng hơn. Triệu chứng thường thấy nhất của bệnh tay chân miệng ở trẻ là miệng bị lở loét và có những nốt phát ban dạng bọng nước.
+ Loét miệng: Sau 1-2 ngày sốt, trẻ sẽ có những nốt đỏ nhỏ trong miệng, tại vòm miệng và trên lưỡi. Những nốt này sẽ phát triển thành bọng nước và vỡ ra tạo nên những vết loét miệng. Những vết loét này sẽ khiến trẻ cảm thấy đau đớn nên thường bỏ ăn và chảy nhiều nước dãi.
+ Phát ban da: tập trung nhiều ở lòng bàn tay, bàn chân, đầu gối, khuỷu tay, mông. Những nốt này thường không ngứa, không để lại sẹo, không đau.
Giai đoạn này thường xuất hiện những biến chứng về thần kinh, hô hấp hoặc tim mạch nếu có.
– Giai đoạn 4: là thời gian bệnh thoái lui và bắt đầu khỏi, thông thường sẽ rơi vào ngày thứ 7 kể từ khi khởi phát bệnh. Nếu trẻ không gặp biến chứng nào trong quá trình bệnh thì thời điểm này sức khỏe của trẻ sẽ hồi phục dần đến mức bình thường.
Bệnh tay chân miệng rất dễ dàng lây lan
Nếu trường hợp trẻ bị tay chân miệng mà có những diễn biến nặng hơn thì sẽ đi kèm với những triệu chứng như sốt cao không giảm, giật mình, quấy khóc liên tục từng hồi, co giật, chân tay yếu, nôn ói và thở mệt. Lúc này, cha mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám cho trẻ.
2.2. Chăm sóc trẻ bị tay chân miệng thế nào cho đúng?
Nếu không gặp biến chứng nặng, đa phần bệnh tay chân miệng ở trẻ có thể tự khỏi trong vòng từ 7 cho đến 10 ngày.
Trẻ mắc tay chân miệng dạng nhẹ có thể chăm sóc và điều trị cho trẻ tại nhà theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, cha mẹ vẫn cần đi khám lại theo hẹn cho trẻ để bác sĩ theo dõi những biến chứng nếu có. Bệnh tay chân miệng vẫn chưa có thuốc điều trị nên việc chăm sóc đúng cách có thể giúp trẻ nhanh chóng hồi phục, giúp điều trị đạt hiệu quả tốt nhất và giảm những nguy cơ bị biến chứng bệnh.
Có những vấn đề mà cha mẹ cần lưu ý trong quá trình chăm sóc cho trẻ bị tay chân miệng đó là:
– Để trẻ được cách ly
Đây là một căn bệnh rất dễ lây lan nhất là ở những nơi đông người nên khả năng trẻ truyền bệnh cho người khác, nhất là những trẻ em khác khi đi học là khá cao. Thậm chí nên cách ly trẻ với cả những thành viên khác trong gia đình để hạn chế khả năng lây lan của bệnh. Khi trẻ mắc bệnh, cha mẹ nên thông báo với cô giáo để nhà trường thực hiện các biện pháp khử khuẩn, vệ sinh lớp học. Đồng thời cha mẹ cần cho con nghỉ học tại nhà ít nhất 10 ngày cho đến khi trẻ khỏi hoàn toàn và không còn khả năng lây bệnh.
Người chăm sóc trực tiếp cho trẻ cũng cần vệ sinh khử khuẩn tay, thay quần áo liên tục để không lây gián tiếp cho những người xung quanh.
– Cha mẹ lưu ý đến chế độ ăn cho trẻ bị tay chân miệng
Khi trẻ mắc bệnh tay chân miệng, đa phần sẽ bỏ ăn và chán ăn do các vết loét khiến cho trẻ bị đau đớn, không thể nhai nuốt được. Chính vì vậy cha mẹ nên nấu cho trẻ những loại thức ăn mềm, dễ ăn dễ nhai nuốt để trẻ có thể ăn được nhiều hơn. Nên chia nhỏ bữa ăn để trẻ không bị ngán và cần đảm bảo đầy đủ thành phần dinh dưỡng trong bữa ăn.
Không cho trẻ ăn đồ ăn chua cay sẽ làm cho trẻ bị đau vết loét. Hạn chế trẻ ngậm đồ vật vào miệng có thể chạm vào vết thương gây đau.
Nên cho trẻ đi khám lại để theo dõi biến chứng bệnh
Cho trẻ uống nhiều nước để bổ sung nước khi trẻ bị sốt cao hoặc bỏ ăn. Khi trẻ đã có dấu hiệu hồi phục nên quay lại cho trẻ ăn uống đầy đủ đa dạng chất, trừ những thực phẩm không tốt cho sức khỏe của trẻ như đồ uống có ga hoặc thực phẩm đóng hộp.
– Giữ vệ sinh sạch
Cha mẹ cần lưu ý vệ sinh sạch sẽ cho trẻ cũng như người chăm sóc trẻ để hạn chế bệnh lây lan cũng như giúp cho việc điều trị của trẻ hiệu quả hơn.
Nên tắm rửa cho trẻ thường xuyên thay vì kiêng cữ, nhưng nên tắm trong phòng kín gió với xà phòng sát khuẩn.
Những đồ dùng riêng của trẻ như bình sữa, bát thìa ăn uống, đồ chơi,…cần được rửa sạch sẽ mỗi ngày. Bệnh tay chân miệng tuy không quá nguy hiểm nhưng có thể lây lan trong một thời gian khá dài. Cha mẹ nên lưu ý để bệnh không phát tán trong cộng đồng.
Trên đây là những thông tin về căn bệnh tay chân miệng để cha mẹ tham khảo. Hy vọng những kiến thức về chăm sóc cho trẻ bị tay chân miệng sẽ được áp dụng giúp trẻ nhanh khỏi bệnh hơn.
