Mỗi năm, trên toàn thế giới có khoảng 1.000.000 người tử vong vì viêm gan B. Chính vì vậy, tiêm chủng viêm gan B cần được thực hiện đầy đủ, đặc biệt là cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Tuy nhiên, việc này cần thực hiện bao nhiêu lâu 1 lần? Cùng Thu Cúc TCI tìm hiểu vấn đề này trong bài viết sau, bạn nhé!
Menu xem nhanh:
1. Về viêm gan B
1.1. Khái niệm
Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy, toàn cầu có khoảng 400.000.000 người mắc viêm gan B mạn tính. Mỗi năm, 1.000.000 người vì bệnh truyền nhiễm này mà tử vong. Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia có tỷ lệ dân cư mắc viêm gan B cao nhất thế giới, với 10 – 20%. Trong đó, 10% bệnh nhân viêm gan B ở Việt Nam là phụ nữ mang thai.
Vậy viêm gan B là gì? Viêm gan B là bệnh lý nhiễm trùng và suy giảm chức năng gan, từ nhẹ đến nặng.
1.2. Nguyên nhân
Nguyên nhân phát sinh viêm gan B là virus viêm gan B hay virus HBV. Virus này thuộc họ Hepadnaviridae, có gen di truyền ADN chuỗi kép, kích thước 27 nm. Khả năng sinh tồn của virus HBV là rất cao. Ở nhiệt độ 100 độ C, chúng chỉ bất hoạt sau 30 phút và ở nhiệt độ -20 độ C, sau 20 năm, chúng mới bị vô hiệu hóa.
Virus viêm gan B hay virus HBV là nguyên nhân phát sinh viêm gan B
1.3. Phân loại
Viêm gan B được phân loại thành: Viêm gan B cấp tính và viêm gan B mạn tính. Trong đó:
– Viêm gan B cấp tính: Viêm gan B cấp tính là tình trạng nhiễm trùng gan ngắn hạn (dưới 6 tháng) do virus HBV. Trong hầu hết các trường hợp (90%), viêm gan B cấp tính có thể tự khỏi. Số ít trường hợp còn lại (10%), viêm gan B cấp tính không thể tự khỏi và sẽ phát triển thành viêm gan B mạn tính. Đối tượng có nguy cơ phát triển từ viêm gan B cấp tính đến viêm gan B mạn tính lớn nhất là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ở 80 – 90% trẻ sơ sinh mắc bệnh trước 1 tuổi và ở 30 – 50% trẻ nhỏ mắc bệnh trước 6 tuổi, viêm gan B cấp tính đã chuyển thành viêm gan B mạn tính. Trong khi đó, tình trạng này chỉ xuất hiện ở chưa đến 5% người trưởng thành.
– Viêm gan B mạn tính: Tình trạng nhiễm trùng gan dài hạn (trên 6 tháng) do virus HBV được gọi là viêm gan B mạn tính.
1.4. Phương thức lây nhiễm
Virus HBV lây nhiễm qua 3 đường: Lây từ mẹ sang con, lây qua máu và lây qua quan hệ tình dục. Như vậy, virus HBV có cơ chế lây nhiễm tương tự virus HIV. Tuy nhiên, về khả năng lây nhiễm thì virus HBV cao gấp 100 lần virus HIV.
Trong 3 đường lây virus HBV, lây từ mẹ sang con là đường lây phổ biến nhất. Nguy cơ trẻ sơ sinh, vì mẹ mà mắc bệnh là vô cùng cao. Cụ thể, tỷ lệ trẻ lây viêm gan B từ mẹ trong các trường hợp:
– Mẹ mắc viêm gan B 3 tháng đầu thai kỳ: Là 1%.
– Mẹ mắc viêm gan B 3 tháng giữa thai kỳ: Là 10%.
– Mẹ mắc viêm gan B 3 tháng cuối thai kỳ: Là 70%.
– Sau sinh không áp dụng biện pháp bảo vệ: Là 90%.
1.5. Biến chứng
Có thể khẳng định chắc chắn, viêm gan B là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Theo đó, viêm gan B cấp tính có thể tiến triến đến viêm gan B mạn tính. Còn viêm gan B mạn tính thì có thể tiến triển đến nhiều biến chứng cực kỳ tai hại, như: Xơ gan, ung thư gan, suy gan và một số bệnh lý khác, như các bệnh lý thận, các bệnh lý mạch máu.
Hiện tại, chưa thể điều trị triệt để viêm gan B mạn tính. Thực tế này làm tăng mức độ nguy hiểm của bệnh.
2. Về vắc xin viêm gan B
Trước một viêm gan B hết sức nguy hiểm như vậy, dự phòng viêm gan B bằng vắc xin là rất cần thiết, đặc biệt là với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
2.1. Khái niệm
Vắc xin viêm gan B là một chế phẩm sinh học có nguồn gốc từ virus viêm gan B (HBV). Khi được đưa vào cơ thể, vắc xin viêm gan B kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể, từ đó tạo đáp ứng miễn dịch chủ động chống viêm gan B cho cơ thể.
Vắc xin viêm gan B kích thích hệ miễn dịch sản sinh kháng thể
2.2. Phân loại
Ở Việt Nam, viêm gan B có thể được dự phòng bằng 1 trong 3 loại vắc xin sau: Vắc xin viêm gan B sơ sinh trong chương trình tiêm chủng mở rộng, vắc xin Engerix B và vắc xin Heberbiovac HB. Cả 3 loại vắc xin đều dự phòng viêm gan B và biến chứng viêm gan B hiệu quả, ít nhất 95%. Bởi cả 3 loại, trước khi được cấp phép sử dụng rộng rãi, đều đã trải qua quá trình phát triển và thử nghiệm nghiêm ngặt.
– Vắc xin viêm gan B sơ sinh trong chương trình tiêm chủng mở rộng: Được chuyên gia chỉ định cho trẻ sơ sinh, dưới 1 ngày tuổi.
– Vắc xin Engerix B: Được nghiên cứu và sản xuất bởi Glaxosmithkline (GSK), Bỉ – một trong những tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học hàng đầu thế giới. Được chuyên gia chỉ định cho trẻ dưới 19 tuổi.
– Vắc xin Heberbiovac HB: Cũng được nghiên cứu và sản xuất bởi một trong những tập đoàn dược phẩm và chế phẩm sinh học hàng đầu thế giới – Center for Genetic Engineering and Biotechnology (C.I.G.B), Cuba. Được chuyên gia chỉ định cho trẻ trên 10 tuổi và người trưởng thành.
2.3. Phác đồ tiêm chủng viêm gan B
2.3.1. Vắc xin viêm gan B sơ sinh trong chương trình tiêm chủng mở rộng
– Lịch tiêm: 1 mũi, trong 24 giờ sau sinh.
– Liều dùng: 0,5ml.
– Đường dùng: Tiêm bắp.
2.3.2. Vắc xin Engerix B
– Lịch thông thường: 3 mũi, tiêm vào các tháng 0, 1, 6.
– Lịch tiêm nhanh: 4 mũi, tiêm vào các tháng 0, 1, 2, 12.
– Lịch tiêm nhanh hơn: 4 mũi liều cơ bản, vào các ngày 0, 7, 21 và mũi thứ 4 vào tháng thứ 12 sau mũi 1.
– Liều dùng: 0,5ml.
– Đường dùng: Tiêm bắp.
2.3.3. Vắc xin Heberbiovac HB
– Lịch thông thường: 3 mũi, tiêm vào các tháng 0, 1, 6.
– Lịch tiêm nhanh: 4 mũi, tiêm vào các tháng 0, 1, 2, 12.
– Lịch tiêm nhanh hơn: 4 mũi liều cơ bản, vào các ngày 0, 7, 21 và mũi thứ 4 vào tháng thứ 12 sau mũi 1.
– Liều dùng: 1ml.
– Đường dùng: Tiêm bắp.
2.4. Tiêm chủng viêm gan B bao lâu 1 lần?
Sau khi tiêm phòng viêm gan B, kháng thể sản sinh ra giảm dần theo thời gian. Trên thực tế, thông thường, sau tiêm phòng cũng là sau tiêm 3 mũi vắc xin viêm gan B, kháng thể trong 1 tháng có thể sản sinh đến 97%; sau 3 năm, kháng thể và hiệu giá kháng thể bắt đầu sụt giảm. Có phải tiêm nhắc vắc xin viêm gan B hay không, chủ yếu là do hiệu giá kháng thể; nếu hiệu giá kháng thể lớn hơn 10 (>10cp/ml máu) thì không phải tiêm lại, nếu nhỏ hơn 10 thì trong vòng nửa năm phải đi tiêm. Như vậy tốt nhất sau khi tiêm chủng viêm gan B 3 năm thì nên đi tiêm lại một mũi tăng cường, như vậy sẽ dự phòng viêm gan B hiệu quả hơn.
Sau khi tiêm phòng 3 năm thì nên đi tiêm lại một mũi tăng cường
Phía trên là câu trả lời cho câu hỏi tiêm chủng viêm gan B bao lâu 1 lần. Nếu còn băn khoăn cần giải đáp chi tiết một cách nhanh chóng, liên hệ ngay Thu Cúc TCI, bạn nhé!
