Các bệnh vùng hậu môn thường gặp nhất bao gồm trĩ, viêm ống hậu môn, áp-xe cạnh hậu môn và rò hậu môn. Tùy vào từng loại bệnh viêm nhiễm vùng hậu môn mà có biện pháp điều trị phù hợp.
Menu xem nhanh:
1. Nguyên nhân gây ra các bệnh vùng hậu môn
Chức năng chính của hậu môn là lỗ thoát của phân ra ngoài nên tất cả các tác nhân như thay đổi của hệ tiêu hóa, rối loạn tiêu hóa hay các bệnh lý đường tiêu hóa đều tác động và ảnh hưởng đến cơ quan này. Ngoài ra vùng hậu môn cũng chịu ảnh hưởng của tình trạng sang chấn, bị nhiễm nhiều tác nhân khác như: nấm, ký sinh trùng, lao.
Đặc biệt, khả năng viêm nhiễm tăng gặp ở những bệnh nhân có những thói quen không tốt như: nín đi cầu, táo bón thường xuyên, vệ sinh vùng hậu môn kém. Hoặc ở những người có cơ địa dễ nhiễm trùng như suy giảm miễn dịch, đái tháo đường, người già, dùng corticoid kéo dài…cũng dễ bị viêm nhiễm vùng hậu môn.
Do chức năng hậu môn là lỗ thoát của phân ra ngoài nên bộ phận này rất dễ bị viêm nhiễm
2. Các bệnh vùng hậu môn thường gặp
2.1. Trĩ
Trĩ là một trong những bệnh lý vùng hậu môn phổ biến nhất. Trĩ xảy ra khi có sự gia tăng áp lực ở vùng hậu môn trực tràng dẫn tới phình giãn và tạo búi trĩ vào trong lòng ống hậu môn. Bệnh được phân loại thành 3 loại: trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Người bệnh trĩ thường xuyên gặp phải các triệu chứng khó chịu như:
– Chảy máu khi đại tiện
– Ngứa hoặc kích thích ở vùng hậu môn
– Đau và khó chịu vùng hậu môn
– Đi ngoài thấy búi trĩ sa ra ngoài hậu môn…
Bệnh lý ở vị trí nhạy cảm nên người bệnh thường có tâm lý xấu hổ, không đi khám sớm ngay khi có biểu hiện nghi ngờ. Trĩ càng để lâu càng nguy hiểm, có thể dẫn tới các biến chứng như thiếu máu, nghẹt búi trĩ, tắc mạch…
Trĩ ở giai đoạn nhẹ có thể điều trị bằng thuốc kết hợp điều chỉnh chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Tuy nhiên khi trĩ đã ở cấp độ nặng, phẫu thuật là phương pháp điều trị hiêu quả nhất giúp xử lý búi trĩ. Hiện nay với sự phát triển của y học hiện đại, chúng ta có thể phẫu thuật trĩ êm ái, không đau, nhanh khỏi bằng các phương pháp phẫu thuật ít xâm lấn như Longo.
2.2. Nứt hậu môn
Những sang chấn tại chỗ gây căng giãn quá mức ống hậu môn như: đi cầu phân cứng khô đã tạo nên vết rách niêm mạc theo chiều dọc ở ống hậu môn. Ngoài ra, tiêu chảy nhiều lần hoặc các bệnh viêm vùng hậu môn trực tràng cũng có thể gây nứt hậu môn. Vết nứt cấp tính thường nông và mau lành nếu điều trị đúng. Vết nứt mạn tính (kéo dài hơn 1 tháng) gây loét sâu đến tận cơ thắt hậu môn..
Biểu hiện nứt hậu môn là đau nhiều mỗi khi đi cầu, đau kiểu thắt nhói kéo dài nhiều giờ, thường kèm theo chảy ít máu tươi.
2.3. Viêm ống hậu môn
Các triệu chứng thường gặp của bệnh lý này là:
– Khởi đầu cảm giác đau rát vùng hậu môn hoặc đau cạnh hậu môn
– Diễn tiến đau càng nhiều hơn kèm sưng nề nóng quanh hậu môn hoặc ngay ống hậu môn.
– Toàn thân sốt, mệt mỏi. Vùng hậu môn nề nhẹ, đỏ đau, có thể có tổn thương rách phần da niêm mạc ống hậu môn.
Trĩ, nứt hậu môn, viêm ống hậu môn, áp xe cạnh hậu môn…là những bệnh vùng hậu môn thường gặp
2.4. Áp-xe cạnh hậu môn
Áp-xe cạnh hậu môn là ổ mủ nhiễm trùng nằm cạnh hậu môn hay trực tràng. Nguyên nhân do các tuyến hậu môn nhỏ tiết nhày, khi bị tắc nghẽn nhiễm trùng bộc phát có thể tạo thành ổ mủ. Túi mủ này phát triển trong mô lỏng lẻo vùng mông và có thể phá ra ngoài da. Một số bệnh lý như viêm đại tràng hay viêm đường ruột có thể gây bệnh dễ dàng hơn.
Triệu chứng của áp-xe cạnh hậu môn bao gồm:
– Đau dai dẳng vùng quanh hậu môn, đau cả không đi cầu và đi cầu.
– Từ hậu môn đau lan ra xa, đau tăng khi ho.
– Bệnh nhân không dám đi nhanh, không dám ngồi mạnh, không thể ngồi yên trên xe vì đau.
– Kích thích da vùng quanh hậu môn, chảy mủ ra ngoài (sau đó hết đau).
– Sốt và cảm giác mệt mỏi toàn thân.
2.5. Rò hậu môn
Rò hậu môn là chỉ các ống sưng lên ở xung quanh hậu môn, do lỗ rò bên trong, đường rò, hoặc lỗ rò bên ngoài tạo thành. Lỗ rò bên trong thường ở dưới trực tràng hoặc ống hậu môn, thường là một lỗ. Lỗ rò bên ngoài thường ở trên da hậu môn, có thể 1 hoặc nhiều lỗ, là một trong số những bệnh hậu môn trực tràng thường gặp. Phần lớn rò hậu môn là do áp-xe quanh hậu môn phát triển lên.
Người bệnh cần đi khám ngay khi có dấu hiệu bệnh để được điều trị kịp thời (ảnh minh họa)
Triệu chứng của bệnh rò hậu môn là:
– Ở lỗ rò có mủ hoặc mủ lẫn máu.
– Chảy mủ: cục bộ ít nhiều có liên quan đến thời kỳ viêm nhiễm, ở thời kỳ viêm nhiễm cấp tính mủ nhiều, có mùi hôi.
– Thời kỳ viêm nhiễm mạn tính mủ ít và loãng.
– Triệu chứng sưng nề, thấy cứng ở đường viền hậu môn là một trong những dấu hiệu chủ yếu mà người bệnh thường nói, khi đường rò không thông khối sưng sẽ to ra.
– Triệu chứng toàn thân: trong thời kỳ viêm nhiễm cấp tính bệnh nhân có sốt cao, lạnh run, có dấu hiệu nhiễm trùng. Qua thời gian dài sẽ có mủ và hình thành rò hậu môn phức tạp.
Các bệnh lý vùng hậu môn có ảnh hưởng tới sức khỏe người bệnh và có thể nặng hơn, gây biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị sớm. Chính vì thế, người bệnh cần đi khám và điều trị ngay khi có dấu hiệu bệnh viêm nhiễm vùng hậu môn.
